4.1 Een stroomkring maken

• Natuurkunde
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2

4.1 Een stroomkring maken

Programma

Activiteit	Doel	Tijdsduur
-Toetsweek	Reflecteren op vorige leerdoelen	20 min
-Stroomkring	Nieuwe leerdoelen introduceren	15 min
-Stroomkring bouwen		20 min
-Oefenen	Nieuwe leerdoelen verwerken	25 min

Toets bespreken

Leerdoelen

Wat behandelen we vandaag?

• Je kunt uitleggen hoe je een gesloten stroomkring maakt.
• Je kunt de verschillende onderdelen van een stroomkring benoemen.
• Je kunt het verschil tussen geleiders en isolatoren beschrijven.
• Je kunt een aantal geleiders en isolatoren benoemen.
• Je kunt uitleggen op welke manier je de stroomsterkte meet.

Wat weet je al over stroom en elektriciteit?

Welke 3 onderdelen heb je altijd nodig als je een apparaat van stroom wilt voorzien?

Hoe werkt stroom?

In je huis komt de stroom uit een stopcontact en gaat het naar een apparaat toe.

Maar de stroom gaat ook weer vanuit het apparaat terug naar het stopcontact.

Het feit dat stroom van een bron naar een apparaat gaat en weer terug noem je een gesloten stroomkring.

Zonder een gesloten stroomkring kan er nooit stroom lopen, er moet altijd een weg terug zijn naar de stroombron.

Stroom = bewegende lading

Wanneer is iets een open stroomkring?

Elektrische energie

Als het lampje hiernaast brand, wordt er elektrische energie gebruikt door de lamp.

Deze energie komt van de batterij vandaan.

Een gesloten stroomkring bestaat altijd uit 3 onderdelen:

1. Een spanningsbron, deze levert elektrische energie.
   
2. Kabels, deze transporteren de elektrische energie.
   
3. 1 of meerdere apparaten die de elektrische energie gebruiken.

Wat zijn geleiders en isolatoren? Geef een voorbeeld van elk.

Geleiders

Sommige stoffen kunnen heel goed stroom geleiden en andere stoffen heel slecht.

Stoffen die heel goed stroom kunnen geleiden noem je geleiders.

Alle metalen zijn geleiders.

Sommige metalen geleiden beter dan anderen, goud en koper geleiden een stuk beter dan ijzer en aluminium.

• Stroomdraden bestaan daarom altijd uit koper.
  
• In elektronica zit veel goud dat stroom geleidt.

Isolatoren

Stoffen die slecht stroom doorlaten noem je isolatoren.

Voorbeelden zijn rubber, glas, de meeste plastics en zelfs lucht.

Wat is het nut van een stroomschakelaar en hoe werkt het?

Stroomschakelaars

Als jij zelf wilt bepalen wanneer er stroom door een stroomkring gaat, gebruik je een schakelaar.

Je stopt een schakelaar in een stroomkring zodat je de stroomkring open of dicht kan doen.

Dit doe je door een stukje geleider uit de stroomkring weg te halen, of door stukjes geleider los te maken van elkaar, zoals hiernaast.

Hoe meet je de hoeveelheid stroom?

Als je de hoeveelheid stroom in een stroomkring wilt meten, gebruik je een stroommeter.

Je sluit de stroommeter aan in de stroomkring, het maakt niet uit of de stroomkring voor of na het apparaat wordt gezet, de stroom is in de hele kring even groot.

Wat is de eenheid van stroom?

1. Volt (V)
2. Ohm (Ω)
3. Ampère (A)
4. Watt (W)

Wat is de eenheid van stroom?

De stroommeter wordt vaak ook de ampèremeter genoemd, omdat stroom in de hoeveelheid ampère (A) wordt gemeten.

Vernoemd naar André-Marie Ampère (1775-1836)

Als je een hele kleine stroom hebt, kan je het ook meten in milliampère (mA).

Online Stroomkring maken

De komende 20 minuten ga je aan de slag met een online Toolkit om zelf een
stroomkring te maken. Maak de volgende stroomkringen:

• Makkelijk:
  Een stroomkring met een brandende lamp.
  Een stroomkring met een brandende lamp en een werkende schakelaar.
  Een stroomkring met een brandende lamp, een werkende schakelaar en een werkende stroommeter.
  
  
• Moeilijk:
  Een stroomkring met een continu werkende lamp en een lamp die alleen maar werkt met een schakelaar.
  Een stroomkring waar 14,00 A doorheen gaat.
  Een stroomkring waarbij de batterij(en) in de fik staan.

Ben je klaar met alle stroomkringen, dan mag je zelf nog stroomkringen maken met andere voorwerpen totdat de tijd voorbij is.

Oefeningen

Wie?	Zelfstandig of duo's in rust.
Wat?
Hoe?	Uit het boek
Hulp?	Docent
Tijd?	Tot 5 minuten voor eindtijd.
Uitkomst?	Je beheerst de gestelde leerdoelen.
Klaar?	Werken aan een ander vak

Hoofdstuk 4 Paragraaf 1:

1 t/m 11

Welke leerdoelen beheers je nu?

Deze leerdoelen beheers ik nu al

Deze leerdoelen beheers ik nog niet. Dus ga ik hier nog mee verder oefenen/lezen. Anders vraag ik hulp aan de docent.

Je kunt uitleggen hoe je een gesloten stroomkring maakt.

Je kunt het verschil tussen geleiders en isolatoren beschrijven.

Je kunt uitleggen op welke manier je de stroomsterkte meet.

Je kunt een aantal geleiders en isolatoren benoemen.

Je kunt de verschillende onderdelen van een stroomkring benoemen.