4.3 Vruchtbaar worden

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Basisstof 3: Vruchtbaar worden

Maar eerst:

HERHALING LES 2

Hypofyse

Hormoon

Hormoon

Bloed

Wat regelen de geslachtshormonen?

1. Primaire geslachtskenmerken
2. Secundaire geslachtskenmerken
3. Tertiaire geslachtskenmerken

Wat is het vrouwelijk geslachtshormoon?

1. Testosteron
2. Oestrogeen
3. Progesteron
4. HCG

Het mannelijk geslachtshormoon is...

1. Testosteron
2. Oestrogeen
3. Progesteron
4. HCG

Het ontstaan van jeugdpuistjes in de puberteit heeft te maken met toename van geslachtshormonen.
Waar in het voortplantingsstelsel van een jongen worden geslachtshormonen gemaakt?

1. prostaat
2. teelballen
3. zaadblaasjes
4. zwellichamen

Leerdoelen vandaag

•  Je kunt uitleggen hoe zaadcellen en eicellen worden gevormd.
• Je kunt de menstruatiecyclus beschrijven.

Opdracht § 4.3

• In stilte, individueel
• Lees § 4.3 door en markeer alle belangrijke woorden.
  
  
• Snel klaar?
• Maak de opdrachten 

Vruchtbaarheid

• Eicellen en zaadcellen zijn de geslachtscellen van de mens. 
  
• Uit deze cellen kan een nieuw mens ontstaan. 
  
  
• Je bent vruchtbaar vanaf het moment dat je geslachtscellen produceert (bv. eisprong)
• Vanaf het moment dat je vruchtbaar bent, kun je je dus voortplanten.

Vorming zaadcellen

De teelbal slaat zaadcellen op, de bijbal produceert zaadcellen

1. Waar
2. Niet waar

Sperma is:

1. Zaadcellen
2. Zaadcellen en vocht uit de prostaat
3. Zaadcellen en vocht uit de zaadblaasjes
4. Zaadcellen en vocht uit prostaat en zaadblaasjes

Vorming en weg van de zaadcel

• Teelbal: ontwikkeling zaadcel
• Bijbal: opslag zaadcel
• Zaadblaasjes + prostaat:
  vocht toevoegen
• Sperma: zaadcellen + vocht 

De temperatuur in de balzak is iets lager, wat gunstig is voor de ontwikkeling van zaadcellen

Tot op hoge leeftijd produceren de teelballen zaadcellen

Zaadcellen moeten

1. in de vagina blijven
2. naar de baarmoeder zwemmen
3. naar de eileiders zwemmen
4. naar de eierstokken zwemmen

De zaadcellen zwemmen naar de eicel toe m.b.v. hun zweepstaart

Rijping eicel

• Vanaf de geboorte honderdduizenden onrijpe eicellen in de eierstokken
• Vanaf de puberteit rijpt ongeveer 1x per 4 weken een eicel
  
  
• Ovulatie (eisprong): eicel komt vrij uit een eierstok 
• Eicel gaat via de eileider naar de baarmoeder
• Na 12-24 sterft de eicel af (in eileider) als deze niet wordt bevrucht

Menstruatie

• Wand van de baarmoeder = een dikke laag spieren  
• Binnenlaag baarmoeder = baarmoederslijmvlies
• Het slijmvlies bevat veel bloedvaten.
  
• Als een eicel niet bevrucht is, laat het baarmoederslijmvlies gedeeltelijk los. Hierbij komt ook bloed vrij.
• Dit afstoten van een deel van het baarmoederslijmvlies heet menstruatie of ongesteld zijn. 

Tijdens de menstruatiecyclus verandert de slijmlaag aan de binnenkant van de baarmoeder.

Hier zie je drie keer de doorsnede van een baarmoeder afgebeeld.

Bij welk moment van de menstruatiecyclus hoort de doorsnede?

Tijdens de menstruatie

Kort na de menstruatie

Voor de menstruatie

Menstruatiecyclus

• Het steeds terugkerend afstoten en opbouwen van het baarmoederslijmvlies
• Duurt gemiddeld 28 dagen. Rond dag 14 de ovulatie 

Leerdoel 3: Menstruatiecyclus

Menstruatie

Baarmoederslijmvlies verdikt

Ovulatie

Vruchtbare periode

Tampon

Inlegkruisje

Menstruatie cup

Herbruikbaar ondergoed

Menstruatie spons

Menstruatiemiddelen

Zelfstandig werken

Leren en maken § 4.3

Leerdoelen vandaag

•  Je kunt uitleggen hoe zaadcellen en eicellen worden gevormd.
• Je kunt de menstruatiecyclus beschrijven.

Heb je de leerdoelen behaald? Zo nee, leg uit wat je nog moet leren

Je kunt uitleggen hoe zaadcellen en eicellen worden gevormd.
Je kunt de menstruatiecyclus beschrijven.