14.2-1 Ogen 5H

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

14.2 Je gezichtszintuig deel 1

Inhoud hoofdstuk

14.1 De ene spier is de andere niet

14.2 Ogen

14.3 Zenuwstelsel

14.4 Zenuwcellen

14.5 Hormonen

Een kip fladdert wat met haar vleugels. Ze maakt veel snelle bewegingen, die maar even duren. Een eend daarentegen kan lange afstanden vliegen. 

Het vlees van een kippenborst (vliegspieren) is wit/roze, dat van een eendenborst is rood.

Leg uit dat het verschil samenhangt met de manier van vliegen

snelle spiervezel, weinig myoglobine

langzame spiervezel, veel myoglobine

Doel 14.2

• Je kent de functies van de onderdelen van het oog
• Je weet hoe je oog de hoeveelheid invallend licht regelt
• Je kunt beschrijven hoe je oog accomodeert (scherpstelt)
• Je kunt de bouw en rol van het netvlies beschrijven
• Je kunt de bijzonderheden van de blinde en gele vlek op het netvlies beschrijven

Binas 87C

Hoornvlies:

Doorzichte deel van het harde oogvlies.

Breekt de lichtstralen 

(BINAS 18)

Ooglens:

Variabele breking van het licht.

Met lensbandjes vast aan 

het straalvormig lichaam.

De vorm wordt bepaald door het straalvormig lichaam.

Scherp zien

Scherp zien

Veraf scherp zien 

(rusttoestand)

Dichtbij scherp zien

(geaccomodeerd)

Accomoderen (aanpassen ooglens aan afstand)

Straalvormig lichaam ontspannen -> lensbandjes strak 

-> lens plat -> veraf zien

Straalvormig lichaam gespannen -> lensbandjes los -> lens bol -> dichtbij zien

www.bioplek.org

waardoor is dichtbij scherp zien vermoeiender voor je ogen dan veraf scherp zien?

1. je ooglens is dan boller
2. je lensbandjes hangen dan slap
3. het straalvormig lichaam is dan aangespannen
4. de kringspieren in de iris zijn dan aangespannen

Lichtregeling door pupilreflex

Pupilreflex

Pupilreflex

www.bioplek.org

Wat bescherm je met de pupilreflex?

1. Iris
2. Pupil
3. Vaatvlies
4. Netvlies

Vaatvlies:

Vlies om het oog met 

bloedvaten.

Bloedvaten komen binnen 

op dezelfde plek als de oog-

zenuw.

Netvlies:

Plaats waar de lichtgevoelige 

zintuigcellen zitten, aan de achterkant van je oogbol.

Kleuren zien

Vul voor jezelf aan

Substraat: is wat wordt omgezet/verwerkt in een enzym

Active centrum: waar substraat bind met enzym

reactieproduct: wat uit de reactie komt

Verdeling van zintuigcellen

                                 blinde vlek

Netvlies
Van welke richting valt het licht op het netvlies ?

1. van boven
2. van onder
3. van links
4. van rechts

In het donker zie je geen kleur omdat....

1. de drempelwaarde van de kegeltjes hoger is
2. de drempelwaarde van de kegeltjes lager is
3. de drempelwaarde van de staafjes hoger is
4. de drempelwaarde van de staafjes lager is

Blinde vlek           Gele vlek

Ontdek je blinde vlek

De blinde vlek merk je normaal niet omdat:

1. de hersenen het ontbrekende beeld invullen
2. de ogen continue bewegen
3. je met twee ogen kijkt
4. alle drie

www.bioplek.org

Doel 14.2

• Je kent de functies van de onderdelen van het oog
• Je weet hoe je oog de hoeveelheid invallend licht regelt
• Je kunt beschrijven hoe je oog accomodeert (scherpstelt)
• Je kunt de bouw en rol van het netvlies beschrijven
• Je kunt de bijzonderheden van de blinde en gele vlek op het netvlies beschrijven

Zelf aan het werk

bestudeer 14.2 t/m p.200

maak opdr. 24,25,26,29,30,31