3.2 en 3.3.

• Geschiedenis
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 1

Aan het einde van de les weet ik veel meer over de cultuur van de oude Grieken.

Aan het einde van de les weet ik hoe het bestuur in Athene is geregeld.

Aan het einde van de les weet ik hoe Rome van een dorpje een wereldrijk werd

Aan het einde van de les weet ik hoe de mensen in Rome leefden

3.2 en 3.3

Indien nodig verlengde instructie aan instructietafel

Maken 3.2 en 3.3. welke opdrachten hoor je later

Kan ik antwoord geven op het doel?

Vorige les

Grieken en Romeinen

Griekse goden

Mythen en andere godenverhalen

Mythe van de Mynotaurus is voorgelezen

Het Romeinse Rijk

3.2. Van dorpje tot wereldrijk

De Romeinse Republiek

(509 v. Chr. - 27 v. Chr.)

• Rome is eerst onderdeel van een koninkrijk
• De laatste koning wordt verdreven
• De Romeinen besluiten om Rome zélf te gaan besturen.

De Romeinse Republiek

De republiek wordt bestuurd door de senaat ('raad van ouderen'). Dit waren rijke Romeinen.

• Het volk kiest elk jaar 2 leiders: consuls

• Zij voerden de besluiten van de senaat uit.
  
  
• Dus geen democratie

Het Romeinse Rijk groeit!

• Wat begon als een kleine stad groeit in een paar eeuwen uit tot een enorm rijk.
• Legeraanvoerders, zoals Julius Caesar, veroveren grote delen van Europa.

• Op deze kaart zie je de veroveringen tussen 500 v. Chr. tot ongeveer 40 v. Chr.
  
• Goede wegen, een sterk leger en de limes zorgen voor veiligheid
• Limes? komt in volgende dia

Limes

Na de dood van Ceasar veroveren de Romeinen de laatste gebieden van hun enorme rijk. Ze maakten vaak gebruik van natuurlijke grenzen zoals: zeeën, rivieren, bergen en woestijnen.

Maar als het nodig is bouwden ze een versterkte grens met wachttorens en forten. Zo'n grens heet limes. 

Alle wegen leiden naar Rome

In hun hele rijk leggen de Romeinen verharde wegen (via) aan. 

Hierdoor kan niet alleen het Romeinse leger snel in alle uithoeken van het rijk zijn, maar ook handel wordt hierdoor makkelijker.

En inderdaad: in die tijd, alle wegen leiden écht naar Rome!

Straks video fragment:

Beantwoord daarna deze vragen

Hoe werd je keizer?

Wat waren je taken als keizer?

Hoe zorgden keizers dat ze aan de macht bleven?

Aan de slag deel 1:

Maken opgave 3, 4, 5, 6, 8 en 9 

WB: blz. 38 en 39

HB: blz. 38 en 39

Klaar --> Laten zien en daarna zelfstandig nakijken

Het Romeinse Rijk

3.3. Het leven in Rome

Julius Caesar wordt vermoord

44 v. Chr.

• Julius Caesar wordt steeds machtiger. 
• Tegenstanders denken dat Caesar zelfs koning wil worden: ze moeten hem tegenhouden!
• In de Senaat wordt Caesar door andere senatoren vermoord.

Caesar Augustus

27 v. Chr. - 14 n. Chr.

• Zoon van.....
• Augustus neemt wraak en zorgt voor rust en vrede.
• De senaat bedankt hem hiervoor en geeft de titel Augustus ('de verhevene') te geven. 
• Augustus wordt de eerste keizer van het Romeinse Rijk.

Grieken en Romeinen

• De Romeinen namen veel over van de Grieken.
• Ze hadden dezelfde goden, maar gaven ze gewoon een andere naam (Zeus werd Jupiter en Poseidon werd Neptunus)
• Voor de bouwkunst keken ze ook naar de Griekse voorbeelden.

Rome

• Een enorme stad in de oudheid! De meeste mensen leven op het platteland. Toch heeft de stad Rome rond het jaar 100 n. Chr. ongeveer 1 miljoen mensen
  
• Vooral dankzij beton konden er indrukwekkende bouwwerken gemaakt worden.
• Voorbeelden in de volgende dia's

De Limes in Nederland

In Nederland is de grens van het Romeinse Rijk de rivier Rijn. Langs deze rivier bouwen de Romeinen forten en wachttorens.

Vanaf de grens kunnen ze de stammen in het noorden van het Rijk in de gaten houden, maar óók handel met ze drijven.

Het Forum Romanum (Romeins marktplein) was het centrum van Rome voor politiek, handel en rechtspraak.

Het Colosseum  was het grootste amfitheater van het Romeinse Rijk.

Het Circus Maximus was een groot stadion in Rome. Het circus werd voornamelijk gebruikt voor de populaire wagenrennen.

Dit schaalmodel werd vanaf 1933 in 37 jaar gemaakt. Het is Rome rond 300 na Christus. 

Om voldoende drinkwater in Rome te hebben, gebruikten de Romeinen aquaducten om water uit de bergen vervoeren (naar grote waterbassins). Dit is het Aqua Claudia.

Het Pantheon was gebouwd als tempel. Tegenwoordig is het één van de meest bezochte toeristische attracties in Rome. Een bijzonder kenmerk van het gebouw is de koepel met een gat (oculus, oog) erin.

Het Colosseum heet eigenlijk Amphitheatrum Flavium. Het was het grootste amfitheater van het Romeinse Rijk.

Colloseum:

Net als bij een modern stadion was (een deel van) de tribune overdekt met zonneschermen (velarium). Soms waren er de hele dag spelen, en dan moet je wel bescherming kunnen zoeken tegen de zon.

Er konden ongeveer 50.000 toeschouwers plaats nemen in het Colosseum.

Vlakbij het Colosseum lagen vier gladiatorenscholen. Eén van deze scholen stond met een ondergrondse gang in verbinding met het Colosseum.

Behalve gladiatorengevechten zijn er bij de opening ook zeeslagen nagespeeld. De arena werd dan gevuld met miljoenen liters water, en schaalmodellen van de schepen speelden de zeeslag dan na.

De loge van de Keizers

In de catacomben onder de arena-vloer wachtten de gladiatoren en de wilde dieren tot ze mogen vechten.

Het wagenrennen was levensgevaarlijk. Snelheden van meer dan 70 km/u kwamen voor, en in de smalle bochten was het dringen geblazen. Het publiek vond het prachtig. Overigens ook om met elkaar op de vuist te gaan: als hun renner niet had gewonnen, gingen hooligans met elkaar in gevecht.

Aquaducten en wegen: romeinse uitvinding

Aan de slag deel 2

Maken opgave 

3,4 b mag je overslaan, 5, 8 en 9

WB: blz. 40 en 41

HB: blz. 40 en 41

Klaar --> Laten zien en daarna zelfstandig nakijken

Bij goed gewerkt en tijd over: quizvragen

Huiswerk voor dond 13 feb:
5, 6, 8, 9 van 3.2
en
3, 4a, 5, 8, 9 van 3.3

Wie heeft de macht in de Republiek Rome?

1. De senaat
2. De koning
3. De consuls
4. Het volk

Waarom waren de wegen belangrijk voor de Romeinen?

1. Zo kon het leger zich snel verplaatsen
2. Het was goed voor de handel
3. Anders konden mensen niet in Rome komen
4. Om indruk te maken op andere volken

Wat is de Romeinse limes?

1. Een Romeins fort
2. De grens van het Rijk
3. Een Romeinse wachttoren
4. De muur van de stad Rome

In veel boeken over de Romeinen wordt regelmatig gesproken over: Imperium Romanum.

Wat zou dit kunnen betekenen?

1. Romeinse Leiders
2. Romeinse Tijd
3. Romeinse Vrede
4. Romeinse Rijk

Hoe heet het bekende bouwwerk waar ze water door transporteren?

1. Donaldduck
2. Brug
3. Aquaduct
4. Triomfboog

De spelen vonden
plaats in ....

1. een villa
2. de senaat
3. het amfitheater
4. het badhuis

Waar staat het bekendste Amfitheater? ( het Colosseum)

1. Athene
2. Rome
3. Milaan
4. Parijs