Les 2 Machtige mannen in de Republiek

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Geschiedenis

Introductie

Les 3 Machtige mannen in de Republiek

Geschiedenis

Maar eerst lezen...

Sleep naar het continent waar het naartoe gebracht werd.

Wapens

Slaven

Suiker

Alcohol

Tabak

Nijverheidsproducten

Cacao

Koffie

Textiel

Leerdoel

Aan het eind van deze presentatie kun je:

• Herkennen en uitleggen waarom Nederland in 1588 een republiek werd en hoe deze werd bestuurd.
• Herkennen en uitleggen hoe Nederland nu bestuurd wordt.

Zeven gewesten zonder koning

• Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden

De Staten-Generaal

• Ieder gewest had een eigen bestuur: de gewestelijke staten. 
• Neemt beslissingen over eigen gewest.
• Beslissingen over hele Republiek: Staten-Generaal:
• =de vergadering van alle gewestelijke staten bij elkaar
• Neemt besluiten over leger en buitenlandse politiek

Een andere belangrijke functie in de Republiek was de stadhouder. Dit waren sinds Willem van Oranje altijd de Prinsen van Oranje. In de Republiek werd dan ook zijn zoon Maurits de eerste stadhouder.

De stadhouder had hoge militaire functies: hij was kapitein-generaal van het leger en admiraal-generaal van de vloot.

Officieel was de stadhouder in dienst van de Staten-Generaal, maar wie de baas was, was niet altijd even duidelijk....

Alleen verder...

• Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden
• Dit was uniek in de wereld: "Geen koning?! Wie beschermt je dan?!"

De stadhouder

Leider van het leger van de Republiek. 

(Eerst Willem van Oranje, daarna Maurits van Oranje)

Stadhouder

• opperbevelhebber van leger en vloot
• geen oorlog: geen werk...
• stadhouder en de andere bestuurders hadden vaak ruzie

Een mooi baantje... 

• REGENTEN
• de (rijke) burgers in de Republiek meer macht en invloed dan de adel.
• Rijk door handel 
• Regenten hadden macht in de gewesten
• Bijna alle belangrijke banen: regenten.

Van vader op zoon

• De mooie banen:  in hun eigen of bevriende families.
• Kinderen erfden al op jonge leeftijd titels of kregen ze voorrang bij banen op basis van hun achternaam.
• lekker makkelijk......

Gerard Bicker was een zoon van Andries Bicker, een van de machtigste koopmannen uit Amsterdam. Gerard had een goed leven. Hij hoefde dankzij de macht en rijkdom van zijn vader niet echt heel hard te werken. Hij zou zo'n 220 kilo hebben gewogen en werd in de volksmond ook wel "de dikke Bicker" genoemd.

Van Oldenbarnevelt

Raadpensionaris

Prins Maurits

Stadhouder

Van Oldenbarnevelt

• Na bijna 40 jaar vechten besloten de Nederlanders en de Spanjaarden wapenstilstand te tekenen: het Twaalfjarig bestand. (1609-1621).
• Hierom wilde Raadspensionaris Johan van Oldenbarnevelt bezuinigen op het leger, het geld kon beter besteed worden aan de handel en het aflossen van schulden.
  
• Stadhouder Maurits (opvolger van zijn vader: Willem van Oranje) was het daar niet mee eens, een grote vloot en een sterk leger was noodzakelijk volgens hem. Hij kreeg ruzie (over meerdere onderwerpen) met Van Oldenbarnevelt en het lukte Maurits om deze in 1619 te laten onthoofden op grond van landverraad.
  

Raadspensionaris is de voorzitter

Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden

- Gewesten: Staten

- Staten-Generaal

- Stadhouder

- Regenten

Nederland anno 2019

- Tweede Kamer

- Eerste Kamer

- Ministers

macht bij de burger

volksvertegenwoordiging = parlement

(parler = praten; praten namens de burgers)

Nederlands Parlement  (1e en 2e kamer)

= 

Staten-Generaal 

Hoofdtaken 

Eerste Kamer

• Controleren van de regering (controlerende taak)

• = nogmaals, bekijken van een wetsvoorstel dat al door de Tweede Kamer is goedgekeurd)

Hoofdtaken Tweede Kamer

• Controleren van de regering (controlerende taak)

• Maken van wetten 
• (wetgevende taak)

Huiswerk

Kies een persoon uit en werk deze uit voor de tijdlijn.