3.3 Een nieuw geloof: de islam

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Tijd van Monniken en Ridders

3.3 Een nieuw geloof: de islam

Wat gaan we doen?

1. Leerdoelen terugkoppeling

2. Leerdoelen

3. Theorie

4. Beeldmateriaal

5. Aan de slag

6. Leerdoelen nabespreken 

Leerdoelen terugkoppeling

Waarom maakte het christendom een terugval door aan het einde van Romeinse Rijk? 

Hoe werd het toch weer groot en kon het christendom over heel Europa verspreiden?

Wat was het wederzijdse belang dat vorsten en geestelijken hadden bij een samenwerking? 

Leerdoelen

1. Je weet waar en wanneer de islam is ontstaan en kent overeenkomsten- en verschillen tussen islam, jodendom en christendom. 

2. Je kunt de verspreiding van de islam beschrijven en de factoren die daar aan bijdroegen. 

3. Je kunt de ontwikkeling van de cultuur en wetenschap in Arabische gebieden beschrijven en verklaren. 

Kenmerkend Aspect: 

10. Het ontstaan en de verspreiding van de islam.

Theorie

Rond de 7e eeuw was Mekka een welvarende handelsstad op een knooppunt van karavaanroutes. Ook kwamen duizenden pelgrims per jaar een bezoek brengen aan de Kaaba: een tempel waarin een meteoriet werd vereerd, samen met andere goden. 

Theorie

Mohammed, een koopman uit Mekka, raakte door dromen ervan overtuigd dat er slechts één god bestond, in het Arabisch Allah. 

Opschrijven:

Mohammed beschouwde zichzelf als profeet van Allah en verkondigde de boodschappen die Allah aan hem zou hebben geopenbaard. Na zijn dood worden deze boodschappen vastgelegd in de Koran. 

Theorie

Mohammed kwam niet uit een voorname familie, stuitte op verzet van de elite van Mekka. Deze oude families van rijke kooplieden vreesden dat er een einde zou komen aan de winstgevende pelgrimstochten naar Mekka. 

Nadat Mohammed en zijn volgelingen naar een andere stad zijn gevlucht (Medina) komen ze later terug en veroveren Mekka. Vanuit de stad werd de Jihad = de heilige oorlog om islam te verspreiden voortgezet. 

Theorie

Na Mohammeds dood zette de verspreiding van de islam zich versneld door. Arabische stammen hadden al eeuwenlang strooptochten georganiseerd maar nu de Arabische stammen verenigd waren door de islam werden dit ook veroveringen. 

Theorie

Opschrijven:

Arabische stammen veroverden Midden-Oosten omdat grootmachten Perzische Rijk en Byzantijnse Rijk elkaar hadden verzwakt. 

Ook werd Spanje veroverd. De opmars van de Islam kwam tot stilstand toen Karel Martel in 732 de moslims bij Poitiers versloeg. 

Theorie

In de gebieden die de Arabieren veroverden, gingen de meeste mensen niet gelijk over tot de islam. Aanhangers van polytheïstische godsdiensten werden desnoods met geweld bekeerd, maar joden en christenen konden rekenen op zekere tolerantie. 

Waarom .. ?

Theorie

In de gebieden die de Arabieren veroverden, gingen de meeste mensen niet gelijk over tot de islam. Aanhangers van polytheïstische godsdiensten werden desnoods met geweld bekeerd, maar joden en christenen konden rekenen op zekere tolerantie. 

Opschrijven:

Het jodendom en christendom werd niet vervolgd omdat zij ook 'volkeren van het boek' waren en deze monotheïstische godsdiensten geloofden in dezelfde god. 

Theorie

Joden en christenen mochten daarom hun eigen geloof behouden zolang ze het gezag van de machthebbers erkenden. Wel moesten ze speciale belasting betalen en werden ze tweederangsburgers die bijvoorbeeld geen wapens mochten dragen en moslims voorrang moesten geven. 

Opschrijven:

Joden en christenen bekeerden soms toch tot de islam omdat ze dan meer rechten kregen en tot betere maatschappelijke mogelijkheden. 

Theorie

De opmars van de islam in Europa kwam niet alleen ten einde door de militaire macht en vindingrijkheid van de Byzantijnen en de Franken maar door de groeiende verdeeldheid tussen moslims onderling. 

Opschrijven:

Er was verdeeldheid tussen moslims onderling. Na de dood van de profeet Mohammed kwam er een strijd om de opvolging. Kort gezegd: er ontstaan twee hoofdstromingen binnen de islam het Soennisme en het Sjiisme.

Theorie

Door de veroveringen verspreidde ook het Arabisch zich, zodoende wordt deze taal tegenwoordig ook gesproken van Marokko tot Irak. Door bepaalde gebieden te veroveren werden zij zelf ook beïnvloed door Griekse, Perzische en Indische filosofen en geleerden. 

Veel werken uit de klassieke oudheid die in het Westen al verloren waren gegaan, bleven voor de voor islamitische cultuur behouden. Zo kon het Westen later weer veel van de Arabieren leren en herontdekken. 

Theorie

Opschrijven: 

Voorbeelden van de bijdrage die de islam leverde aan cultuur en wetenschap waren bouwwerken, zoals moskeeën (cultuur) en paleizen, astronomie, algebra en geometrie (wetenschap)

Factoren die bijdroegen aan deze culturele bloei waren de overname van kennis uit de klassieke Oudheid (van Grieken, Perzen en Indiërs) en de bevordering van wetenschap kwam door kaliefen en andere machthebbers. Zij stonden open voor kunstenaars en geleerden uit alle windstreken. 

Beeldmateriaal

Leerdoelen terugkoppeling

1. Je weet waar en wanneer de islam is ontstaan en kent overeenkomsten- en verschillen tussen islam, jodendom en christendom. 

2. Je kunt de verspreiding van de islam beschrijven en de factoren die daar aan bijdroegen. 

3. Je kunt de ontwikkeling van de cultuur en wetenschap in Arabische gebieden beschrijven en verklaren. 

Kenmerkend Aspect: 

10. Het ontstaan en de verspreiding van de islam.