DRUKTECHNIEKEN Les 2: Sjabloondruk
1 / 13
Lesson duration is: 45 minItems in this lesson
Slide 1 - Slide
Niveau: Gemiddeld
Duur: 45 minuten
Doelgroep: Voortgezet Onderwijs - Leerjaar 3 & 4
Slide 2 - Slide
In de les sjabloondruk maken de leerlingen kennis met een van de oudste druktechnieken, de vlakdruk. Vlakdruk is een druktechniek waarbij er weinig tot geen hoogteverschil zit tussen de drukplaat en de afdruk. De leerlingen ontdekken wat een sjabloondruk is, wat er belangrijk is bij het maken van een sjabloon en werken samen aan een spannende afdruk. Hierbij doen ze onderzoek naar de architectuur van een wereldstad en nemen dit als uitgangspunt voor hun kunstwerk.
Slide 3 - Slide
Neem de stempel als voorbeeld om hoogdruk uit te leggen. Bij hoogdruk druk je het vlak wat het hoogst ligt af, net als bij een stempel.
Slide 4 - Slide
Leg uit hoe je met een sjabloon een afdruk kan maken. Het sjabloon wordt op een textiele of papieren ondergrond gelegd en hierover heen tamponneer of spuit je de verf. De verf komt hierdoor niet op de delen die afgedekt zijn door het sjabloon waardoor enkel de uitsnede van het sjabloon afdrukt wordt.
Slide 5 - Slide
Vertel de leerlingen wat het verschil is tussen een vorm en een restvorm en hoe je beide kan inzetten in je ontwerp. Door een bepaalde restvorm over te laten kun je je vorm versterken en je verhaal kracht bij zetten.
Slide 6 - Slide
Leg de opdracht uit aan de hand van de vier stappen.
Slide 7 - Slide
Bekijk ter inspiratie deze extra voorbeelden
Slide 8 - Slide
Leg de opdracht uit aan de hand van de vier stappen.
Slide 9 - Slide
Maak groepjes van ongeveer 4 personen. De leerlingen gaan in dit groepje een moderne wereldstad ontwerpen. Laat de leerlingen een wereldstad kiezen of geef elk groepje een eigen stad mee zoals bijvoorbeeld Amsterdam, New York of Hong Kong. Laat de leerlingen eerst wat onderzoek doen naar de architectuur in deze stad en hieruit hun inspiratie halen voor de stad die ze zelf gaan ontwerpen. Vervolgens mogen de leerlingen bedenken welke elementen in hun stad aanwezig moeten zijn. Een wolkenkrabber, een fabriek, een huis, een park, een muur, een skatebaan etc. Geef de leerlingen als richtlijn mee dat er in hun stad minstens vijf verschillende gebouwen te zien moeten zijn en twee andere elementen zoals een park of een speeltuin. Laat de leerlingen de stad in grote lijnen schetsen met grijs potlood op a4 papier.
Slide 10 - Slide
Laat de leerlingen de ontworpen stad reduceren tot basisvormen. Het ontwerp mag dus versimpeld worden, ontdaan van alle details zodat slechts de grote basisvorm over blijft. Voor elk element mag een eigen sjabloon gemaakt worden. Laat de leerlingen deze elementen tekenen op het dikkere A4 papier. Hierbij is het belangrijk dat de leerlingen genoeg vormen toevoegen zodat het element herkenbaar is, maar het element hoeft zeker niet tot in de kleinste details te worden uitgewerkt.
Slide 11 - Slide
Laat de leerlingen de verschillende elementen uitsnijden. Een sjabloon kun je meerdere keren met verschillende kleuren verf gebruiken, dus mocht een element meerdere keren voorkomen hoeven de leerlingen maar een sjabloon uit te snijden. Wanneer een element is uitgesneden mag deze gelijk worden afgedrukt op het grote vel papier. In de tijd dat de verf van de druk droogt kan de leerling dan een volgende element uitsnijden. Bij het uitsnijden is vaak wat voorzichtigheid geboden, je snijdt zo een lijntje uit wat eigenlijk vast had moeten zitten. Eventueel kun je dit met schilderstape op maat nog herstellen.
Slide 12 - Slide
Laat de leerlingen voordat ze verder gaan eventueel een schort aantrekken en de tafel afdekken met kranten. Laat de leerlingen samen in hun groepje bepalen waar het uitgesneden element moet komen en welke kleur dit element moet zijn. Hierna mogen ze verf pakken in de juiste kleur en het sjabloon op de juiste plek leggen. Laat de leerlingen het sponsje en/of de roller in de verf dopen en deze voorzichtig over het sjabloon heen tamponneren of rollen. Wanneer de open ruimte in het sjabloon is opgevuld met verf mag het sjabloon verwijderd worden. Stimuleer de leerlingen om de verf eerst te laten drogen voordat ze een volgende afdruk maken. Het is handig om de leerlingen niet teveel verf te laten gebruiken. Hoe dunner de afdruk, hoe minder kans er is dat de verf onder het sjabloon vloeit en hoe sneller deze opdroogt. Laat de leerlingen stap 3 en 4 herhalen tot de hele stad is afgedrukt. Zorg ervoor dat elke leerling elke taak uitvoert, dus dat ze allemaal wat ontwerpen, wat uitsnijden en wat afdrukken. Wanneer de leerlingen klaar zijn mogen ze de sponsjes/rollers schoonmaken, de sjablonen weggooien en het werk te drogen leggen.
Slide 13 - Slide
Wanneer de leerlingen klaar zijn mogen Laat elk groepje hun gedrukte stad presenteren. Welke keuzes hebben ze gemaakt? Hoe hebben de verschillende vormen elkaar versterkt en welke vorm was echt een uitdaging? Wat valt de andere leerlingen op aan de stad en wat spreekt ze aan? Rond de les af met een afsluitend gesprek.
