3TL 2.1 Het skelet les 2

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Thema 2 Bewegen PTA 

• 2.1 Het skelet, les 2
• 2.2 Skelet en houding
• 2.3 In beweging
• 2.4 Blessures
• 2.5 Dieren bewegen 

Welke organen worden beschermd door het skelet?

Begintaak

Schrijf op welke organen door het 

skelet beschermd worden.  

Begintaak antwoorden

Schrijf op welke organen door het 

skelet beschermd worden.  

Hersenen, hart, longen

Leerdoelen 

• Je kunt de functies van het menselijk skelet noemen.
• Je kunt de botten van het menselijk skelet benoemen.
• Je kunt beschrijven hoe botten opgebouwd zijn en uit welke stoffen botten bestaan.
• Je kunt uitleggen hoe de samenstelling van je botten tijdens je leven verandert. 

2 soorten beenderen

• Pijpbeenderen: rond (houden je lichaam rechtop)
• Platte beenderen: plat (beschermen kwetsbare organen)

Bouw van een bot

• Beenvlies (bloedvaten en zenuwen)
• Beenweefsel (bot zelf)
• Rode beenmerg (maakt bloedcellen, platte beenderen volwassenen)
• Geel beenmerg (mergholte)
• Kraakbeen (uiteinde van de botten)

Kraakbeenweefsel

Kraakbeen bevat veel lijmstof en weinig kalk. Hierdoor is het buigzaam. 

Waar 2 botten tegen elkaar komen, zit ook een laagje kraakbeen. 

Waar bestaan botten uit? 

https://schooltv.nl/video/samenstelling-bot-sterke-botten-maar-niet-te-zwaar/#q=kalk%20en%20lijmstof 

Veranderingen in botten

          Jong: veel lijmstof          Ouder: steeds meer kalk                                                                     

Botgroei

Bot groeit in de lengte als in de breedte.

Lengtegroei: 

• Vanuit de groeischijf kan het bot in de lengte groeien.
• Tot het einde van de puberteit vindt botvorming vanuit het kraakbeen van de groeischijf plaats. Na de puberteit verdwijnen de groeischijven.
  
• Je bent dan uitgegroeid.
  

Groeischijven en groeipijn

• Een groeischijf is een randje kraakbeen tussen botten
• Van hieruit groeien je botten
• Tijdens puberteit --> groeispurt (pijnlijk!)

Waaruit bestaan botten van volwassen mensen?

1. Lijmstof
2. Kraakbeen
3. Kalk en kraakbeen
4. Kalk en lijmstof

Welke stof verdwijnt langzaam uit je botten naarmate je ouder wordt?

1. Been
2. Kraakbeen
3. Kalk
4. Lijmstof

Breekt opa of baby eerder een been en hoe kan dat?

1. Opa, omdat hij veel lijmstof heeft in zijn botten
2. Opa, omdat hij veel kalk heeft in zijn botten
3. Baby, omdat hij veel lijmstof heeft in zijn botten
4. Baby, omdat hij veel kalk heeft in zijn botten

Lezen blz 78 t/m 81

Maken opdracht 1 t/m 9

In hoeverre begrijp jij deze leerstof?
(klik op de emoji)

😒🙁😐🙂😃

Wat heb je nog van mij nodig om de stof te begrijpen?

Exit ticket

Leerdoelen 

• Je kunt de functies van het menselijk skelet noemen.
• Je kunt de botten van het menselijk skelet benoemen.
• Je kunt beschrijven hoe botten opgebouwd zijn en uit welke stoffen botten bestaan.
• Je kunt uitleggen hoe de                               samenstelling van je botten                                     tijdens je leven verandert. 

Klaar met de opdrachten? 

Dan ga je oefenen en leren. 

Je hebt de keuze uit:

• https://biologiepagina.nl/Oefeningen/Bottenskelet/bottenskeletoefenen.htm
• https://biologiepagina.nl/Oefeningen/rontgenfoto/rontgenfotobottenbenoemen.htm
• Maak een mindmap (van elke paragraaf 1 tak)
• Maak oefenkaartjes (flashcards / flitskaarten)

Leerdoel: Je kunt beschrijven hoe botten gebouwd zijn.

2 soorten beenderen/ botten:

1. Pijpbeenderen: zijn rond Pijpbeenderen zorgen voor stevigheid en houden je lichaam rechtop. Voorbeelden?
2. Platte beenderen: zijn plat.   Platte beenderen beschermen kwetsbare organen. Voorbeelden?

Bouw botten 

Leerdoel: Je kunt beschrijven hoe botten gebouwd zijn.

• Mergholte in pijpbeenderen
• Geel beenmerg in mergholte slaat vet op
• Rood beenmerg vormt bloedcellen, in koppen pijpbeenderen en platte beenderen