Les 1, deel 3/3: Niet mensen maar dieren de ruimte in

• Woordenschat
• Wereldoriëntatie
• +1
• Basisschool
• Groep 8

Les 1: Niet mensen maar dieren de ruimte in

DEEL 3

NB:
Dit lesmateriaal is tot stand gekomen in de periode 2021 - 2024 in het project UGO (Utrecht Gelijke Onderwijskansen) op basis van het curriculum van de voormalig Brede School Academie (BSA) Utrecht en in samenwerking met de gemeente Utrecht en de Utrechtse schoolbesturen PCOU Willibrord, SPO Utrecht en KSU. Het project UGO eindigt op 1 oktober 2024.

         

         kun je de tien nieuwe woorden toepassen;

         weet je meer over buitenaards leven, over proefdieren en/of over 

         je eigen onderzoeksonderwerp;

         kun je vertellen wat je van het Boekentip-boek vindt en of je het

         wel of niet wil lezen;

         kun je vertellen wat je deze les hebt geleerd en welke vragen

         je nog hebt.

     Aan het eind van dit deel van de les:

woordenschat

woordenschat

het onderzoek

de boekenclub

terugblikken

vooruitkijken

blootstaan aan

lanceren

falen

experimenteren

de ruimtevaarder

De eerste helft van de nieuwe woorden nog even op een rijtje:

Woord: lanceren

Betekenis: een voorwerp (bijvoorbeeld een raket) de lucht inschieten

Voorbeeldzin: De eerste raket die aankwam op de maan, werd in 1969 gelanceerd vanuit Amerika. 

4

Woord: experimenteren

Betekenis: uitproberen

Voorbeeldzin: Ik heb heel vaak geëxperimenteerd met het maken van het beste pannenkoekenbeslag en nu is het me gelukt om heerlijke pannenkoeken te bakken! 

1

Woord: de ruimtevaarder

Betekenis: iemand die met een raket door de ruimte reist 

Voorbeeldzin: Sommige ruimtevaarders verblijven een aantal maanden in de ruimte. Zij leven dan met z’n allen in een kleine ruimte in de raket en doen allerlei interessante onderzoeken naar bijvoorbeeld zwaartekracht.

2

Woord: falen

Betekenis: je doel niet bereiken

Voorbeeldzin: Soms is het niet erg om te falen, want van je fouten kan je leren.

3

Woord: blootstaan aan

Betekenis: geen bescherming hebben tegen iets dat je bedreigt

Voorbeeldzin: Als je je niet goed insmeert met zonnebrand, sta je bloot aan UV-straling en is de kans groot dat je huid gaat verbanden. 

5

Klik op het nummer bij het woord om
de betekenis van het woord en een
voorbeeldzin te laten verschijnen.
Klik op het geluidsfragment om het woord te beluisteren.

woordenschat

het onderzoek

de boekenclub

terugblikken

vooruitkijken

Sleep de woorden naar de juiste zin.

Brandweermannen _______________ veel gevaar, bijvoorbeeld de hitte van het vuur.

Tot nu toe zijn er drie Nederlandse _______________  naar de ruimte gegaan.

Raketten kunnen niet worden _______________  naar de ruimte als het slecht weer is.

Hij _______________ in het maken van de hoogste Lego toren. Na 374 blokjes viel de toren om.

Mijn zus _______________  elke maand met een andere kleur voor haar haar. Nu is het roze!

woordenschat

het onderzoek

de boekenclub

terugblikken

vooruitkijken

experimenteert

ruimtevaarders

faalde

gelanceerd

staan bloot aan

Wat zou jij doen om te voorkomen dat je faalt voor bijvoorbeeld een toelatingstest voor een toneelschool? Leg je antwoord uit.

woordenschat

het onderzoek

de boekenclub

terugblikken

vooruitkijken

Wanneer heb jij blootgestaan aan gevaar? Leg je antwoord uit.

woordenschat

het onderzoek

de boekenclub

terugblikken

vooruitkijken

de capsule

   het ruimtevaartuig

de astronaut

   de baan (om de aarde)

  de zwaartekracht

Ook de tweede helft van de nieuwe woorden nog even op een rijtje:

Woord: de zwaartekracht

Betekenis: de kracht in de natuur die ontstaat doordat twee voorwerpen elkaar aantrekken alsof ze magnetisch zijn
Voorbeeldzin: De aarde trekt harder aan een mens dan andersom omdat de aarde groter is. Door deze aantrekkingskracht blijven wij met onze voeten op de grond staan en gaan wie niet zomaar in de lucht zweven.  

6

Woord: de baan (om de aarde) 

Betekenis: de weg die een voorwerp in de ruimte volgt (bijvoorbeeld om de aarde)

Voorbeeldzin: De eerste mens die in een ruimtevaartuig in een baan om de aarde vloog was de Russische astronaut Joeri Gagarin. 

7

Woord: de capsule

Betekenis: het onderdeel van een raket waarin je de ruimte buiten de aarde in gaat

Voorbeeldzin: Soms leven er wel zes astronauten tegelijkertijd in de capsule van een ruimtevaartuig. In de capsule is plek om te slapen, werken, koken en er is natuurlijk een toilet. 

8

Woord: het ruimtevaartuig

Betekenis: het toestel om mee de ruimte in te gaan. (bijvoorbeeld een raket)

Voorbeeldzin: Het duurt ruimte drie dagen om met een ruimtevaartuig naar de maan te vliegen. 

9

Woord: de astronaut

Betekenis: iemand die in een raket door de ruimte reist (synoniem voor ruimtevaarder)

Voorbeeldzin: In 2012 ging er voor het laatst een Nederlandse astronaut naar de ruimte. 

10

Klik ook hier op het nummer bij het woord om de betekenis van het woord en een voorbeeldzin te laten verschijnen.
Klik op het geluidsfragment om het woord te horen.

woordenschat

het onderzoek

de boekenclub

terugblikken

vooruitkijken

Sleep de woorden naar de juiste zin.

De naam van het eerste _______________ dat naar de ruimte vloog was ‘Vostok 1’.

In _______________ van de raket is een keukentje gemaakt voor de astronauten.

Raketten worden gelanceerd in  _______________  om de aarde.

In de ruimte is er geen _______________  Daarom zweeft alles in het ruimtevaartuig.

Vanuit het ruimtevaartuig hebben  _______________  een mooi beeld van bovenaf op de aarde.

woordenschat

het onderzoek

de boekenclub

terugblikken

vooruitkijken

zwaartekracht

een baan

astronauten

de capsule

ruimtevaartuig

Zou jij astronaut willen worden? Leg je antwoord uit.

woordenschat

het onderzoek

de boekenclub

terugblikken

vooruitkijken

Stel je voor dat jij een aantal maanden in de capsule van een ruimtevaartuig moet leven, wat zou jij dan het meest van thuis missen? Leg je antwoord uit.

woordenschat

het onderzoek

de boekenclub

terugblikken

vooruitkijken

Klik op de spinner en maak een zin met het woord.

Te makkelijk? Klik nog een
keer en maak een zin met

twee woorden uit de spinner.

Maximaal drie keer klikken!

woordenschat

het onderzoek

de boekenclub

terugblikken

vooruitkijken

Welke zin heb jij zojuist gemaakt?
Noteer je zelfgemaakte zin hier.

woordenschat

het onderzoek

de boekenclub

terugblikken

vooruitkijken

het onderzoek

woordenschat

het onderzoek

de boekenclub

terugblikken

vooruitkijken

Hoe doe je onderzoek?

Onderzoek doen is op school, en later ook in veel banen, heel gewoon én heel belangrijk. Dus, ben jij ook zo geïnteresseerd geraakt in het onderwerp van de tekst? Laten we er nog meer over leren!

1. Kies zo één van de onderwerpen in de volgende slide.
2. Stel onderzoeksvragen op: Wat wil je over dit onderwerp te weten komen?
3. Maak goede aantekeningen tijdens het lezen van de informatie.
4. Noteer de antwoorden op je onderzoeksvragen in je eigen woorden.

woordenschat

het onderzoek

de boekenclub

terugblikken

vooruitkijken

Bedenk over welk van deze onderwerpen je meer wilt weten.

Waar ben jij nieuwsgierig naar?

Proefdieren

In de tekst heb je kunnen lezen over allerlei dieren die de ruimte zijn ingestuurd. Als dieren worden ingezet om experimenten mee te doen voor wetenschappelijk onderzoek worden dit ‘proefdieren’ genoemd. Veel mensen vinden dit oneerlijk en zijn bang dat deze dieren dit eigenlijk helemaal niet prettig vinden en misschien zelfs wel pijn lijden. Wat denk jij?

Buitenaards leven

Fruitvliegjes, honden, apen en allerlei andere dieren (en ook mensen!) zijn inmiddels in een ruimtevaartuig de ruimte ingegaan. Denk jij dat ze daar ook kunnen blijven leven? Is het mogelijk om op de maan te gaan wonen? Of wonen er misschien al dieren of mensen op andere planeten?

woordenschat

het onderzoek

de boekenclub

terugblikken

vooruitkijken

Je eigen onderzoeksonderwerp

Is er tijdens het lezen van de tekst of het kijken van het introductiefilmpje een andere vraag bij je opgekomen waar je graag onderzoek naar wilt doen? Schrijf die onderzoeksvraag op en overleg met je leerkracht of je dit kunt gaan onderzoeken!

Welke onderwerp heb jij gekozen?

woordenschat

het onderzoek

de boekenclub

terugblikken

vooruitkijken

Buitenaards leven

Proefdieren

Je eigen onderzoek

Wat zijn goede onderzoeksvragen?

Je hebt een onderzoeksonderwerp gekozen. Wat wil je daar nog meer over weten? In de volgende slide ga je die onderzoeksvragen noteren.

Een goede onderzoeksvraag:

•    komt voort uit je eigen nieuwsgierigheid,
•    is niet met één woord te beantwoorden, en
•    gaat over feiten (niet over meningen).

 

woordenschat

het onderzoek

de boekenclub

terugblikken

vooruitkijken

Welke onderzoeksvragen heb jij bij je gekozen onderwerp? Schrijf ze hier op.

woordenschat

het onderzoek

de boekenclub

terugblikken

vooruitkijken

Op zoek naar informatie! In de volgende dia typ je je aantekeningen.

Klik hierboven eerst even op de hotspot om te lezen hoe je dat het beste doet!

Buitenaards leven

Wil je meer weten over buitenaards leven? Open een nieuw tabblad en ga naar www.wikikids.nl Typ in de zoekbalk ‘buitenaards leven’ en begin met lezen. Verzamel zoveel mogelijk interessante informatie!

Proefdieren

Wil je meer weten over proefdieren en hoe we dit tegen kunnen gaan? Open een nieuw tabblad en ga naar www.dierenbescherming.nl Klik op het vergrootglas (rechtsboven in de hoek) en typ in de zoekbalk ‘spreekbeurt over proefdieren’. Verzamel interessante informatie. 

Aantekeningen maken?

Bij dezeopdracht hoort een hand-out met uitleg over aantekeningen maken. Vraag ernaar bij je leerkracht!

woordenschat

het onderzoek

de boekenclub

terugblikken

vooruitkijken

Je eigen onderzoeksvraag

Heb je gekozen voor een eigen onderzoeksvraag? Bedenk dan eerst welke zoektermen je kunt gebruiken op Google en ga dan op zoek naar een geschikte website/bron.

Bij het maken van aantekeningen is een hand-out beschikbaar (zie lesplan). Print deze uit voor je leerlingen zodat ze hem bij het onderzoek kunnen gebruiken.

Welke nieuwe informatie ben je tijdens je onderzoek te weten gekomen?
Typ hier je aantekeningen.

woordenschat

het onderzoek

de boekenclub

terugblikken

vooruitkijken

Heb je antwoord gekregen op je onderzoeksvragen?

woordenschat

het onderzoek

de boekenclub

terugblikken

vooruitkijken

de boekenclub

woordenschat

het onderzoek

de boekenclub

terugblikken

vooruitkijken

Er zijn veel interessante boeken over het heelal.

Bekijk dit boek maar eens!

Het 'Dikke boek van ons bijzondere heelal' van Will Gater zit vol ongelooflijke feiten en boeiende verhalen over de ruimte.

Hiernaast alvast een voorproefje van het boek. Klik op de hotspots en vervolgens op de afbeeldingen om in te zoomen.

woordenschat

de boekenclub

terugblikken

vooruitkijken

flaptekst

Inleiding

Meteoren

het onderzoek

Spreek het boek je aan en wil je het lezen? Je kunt het lenen bij de bibliotheek!

Vertel waarom je het boek wel of niet zou willen lezen.

woordenschat

de boekenclub

terugblikken

vooruitkijken

het onderzoek

terugblikken

woordenschat

het onderzoek

de boekenclub

terugblikken

vooruitkijken

Schrijf drie dingen op die je deze les hebt geleerd. 

Denk ook aan deel 1 en 2 van deze les!

woordenschat

het onderzoek

de boekenclub

terugblikken

vooruitkijken

Schrijf twee dingen op waarover je nog meer wilt weten.

woordenschat

het onderzoek

de boekenclub

terugblikken

vooruitkijken

Schrijf één ding op wat je nog niet zo goed begrijpt of waar je nog vragen over hebt.

woordenschat

het onderzoek

de boekenclub

terugblikken

vooruitkijken

Kijk nog eens terug naar de doelen van dit deel van de les.
Welke heb je al behaald? Een welke (nog) niet? Sleep ze naar het juiste vak.

woordenschat

het onderzoek

de boekenclub

terugblikken

vooruitkijken

Nee, aan dit doel moet ik nog werken.

Ja, dit doel heb ik behaald.

Ik weet meer over buitenaards leven, over proefdieren en/of over mijn eigen onderzoeksonderwerp.

Ik kan de tien nieuwe woorden toepassen.

Ik kan vertellen wat ik van het Boekentip-boek vind

en of ik het wel of niet wil lezen.

Ik kan vertellen wat ik deze les heb geleerd.

Ik kan vertellen wat ik nog meer wil weten

en/of waar ik nog vragen over heb.

Wat ga je thuis vertellen over deze les?

woordenschat

het onderzoek

de boekenclub

terugblikken

vooruitkijken

Je bent nu klaar met les 1

van dit blok. Op naar les 2!

woordenschat

het onderzoek

de boekenclub

terugblikken

vooruitkijken