3.6 De parlementaire democratie (+ terugblik 3.4/3.5)

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

3.6 de parlementaire democratie

Vandaag

•  terugblik op 3.4 en 3.5 (regering en parlement)
• Taken van het parlement.
  

• Grondwet
• Opdracht: grondwetten
  

Suggestie: vraag plaatje welk grondrecht is dit?

Aan het einde van deze paragraaf kan ik:

• Je kunt drie kenmerken van een democratie benoemen.
• Je kunt uitleggen wat een grondwet is en hier voorbeelden bij noemen.
• Je kunt uitleggen hoe de trias politica in Nederland er uit ziet.
  
• Je kunt uitleggen hoe je als burger invloed kan uitoefenen in de politiek en hier een voorbeeld bij noemen.
  

Terugblik opdracht:
Koppel een plaatje en uitleg aan het juist begrip.

De regering

Parlement

Kabinet

Tweede kamer

Eerste kamer

Prinsjesdag

Wetgevende taak

• Stemrecht: wetten goed of afkeuren
  
• Recht van Amendement: delen wetsvoorstel veranderen
  
• Recht van initiatief: Zelf wetsvoorstellen maken en deze voorleggen.
  

Controlerende taak

• Vragenrecht: vragen stellen
  
• Motierecht: Uitspraak  over wetten, uitspraak  vastleggen
  
• Recht van interpellatie:  een minister tot verantwoording vragen in een debat.
  
• Enquêterecht: onderzoeksmogelijkheid
  

Je kunt drie kenmerken van een democratie benoemen.

Je kunt drie kenmerken van een democratie benoemen.

Het mogen vragen stellen aan minister of staatssecretaris. Kabinet moet alle vragen beantwoorden

Tweede kamer mag een wetsvoorstel aanpassen.

De tweede  kamer mag buiten de regering om zelf onderzoek te doen en mensen onder ede verhoren. 

Kamerleden mogen door middel van vragen een minister tot verantwoording vragen in een debat. De minister moet dan uitleg komen geven

Recht van interpellatie

Vragenrecht

recht van enquete 

recht van amendement 

Welk recht gebruikt Teun van Dijck in het vorige fragment?

1. Stemrecht
2. Motierecht
3. Vragenrecht
4. Recht van interpellatie

De grondwet

Grondwet: hierin staan de belangrijkste rechten en plichten van burgers én de overheid.

• Klassieke grondrechten: Beschermen ons tegen de overheid. Geven ons rechten  tegen een te machtige overheid.

• Sociale grondrechten: Plichten van de overheid: zorgen voor een goed bestaan

Je kunt uitleggen wat een grondwet is en hier voorbeelden bij noemen.

M4c al gedaan

Rechten

Plichten

Belasting betalen

Vrijheid van meningsuiting

School

De politie mag je niet zomaar oppakken.

M4c al gedaan

Werkboek

Maak alle opdrachten uit 3.5 welke openstaan op de online methode! (werkboek 2,4,6,10,13,17)

plaat: Prodemos

Artikel 1: Gelijkheidsbeginsel

Artikel 23: Onderwijs, waaronder vrijheid van onderwijs

Artikel 114: De doodstraf kan niet worden opgelegd

Artikel 5: Petitierecht

Artikel 8: Vrijheid van vereniging

Artikel 17: Vrije toegang tot rechter

Opdracht: zoek de juiste grondwet op de juiste plek op de afbeelding

Leerdoel van deze les

Hoeveel sterren geef je jezelf?

Minimaal 1 ster, maximaal 5 sterren

Ik kan drie kenmerken van de democratie benoemen.
Ik kan uitleggen wat de grondwet is.
Ik kan twee voorbeelden noemen van verschillende grondwetten.

Aan het eind van deze les kun je  drie kenmerken van een democratie benoemen en uitleggen wat een grondwet is en hier voorbeelden bij noemen.

Dit kunnen we is een keer uittesten ;)

3.6 de parlementaire democratie

Vandaag

•  terugblik.
• Scheiding van machten.
  

• Invloed op de politiek.
  
• Opdracht
  

Suggestie: vraag plaatje welk grondrecht is dit?

Aan het einde van deze paragraaf kan ik:

• Je kunt drie kenmerken van een democratie benoemen.
• Je kunt uitleggen wat een grondwet is en hier voorbeelden bij noemen.
• Je kunt uitleggen hoe de trias politica in Nederland er uit ziet.
  
• Je kunt uitleggen hoe je als burger invloed kan uitoefenen in de politiek en hier een voorbeeld bij noemen.
  

School is naast een plicht ook een recht.

😒🙁😐🙂😃

Vraag: welke grondwetten zijn er nog meer?

Trias politica

Om te voorkomen dat een groep te veel macht krijgt, is de macht gescheiden in drie onderdelen:

• Het parlement beslist over wetsvoorstellen. (wetgevende macht)
  
• De ministers voeren de wetten uit. (uitvoerende macht)
  
• De rechters beoordelen of overheid en burgers zich aan de wet houden. (rechterlijke macht)
  

Je kunt uitleggen wat een grondwet is en hier voorbeelden bij noemen.

Opdracht:

https://tools.prodemos.nl/krachtenveld/#/tool/machtenveld

Je kunt uitleggen wat een grondwet is en hier voorbeelden bij noemen.

Samen

Opdracht: leg de juiste verbanden tussen de vragen.

Aangepaste opdracht prodemos

Wie maakte de voorstellen om te veel
stikstof tegen te gaan?

Wie voerden de stikstofregels uit?

Wie oordeelde dat de overheid zich niet aan
de Europese regels hield?

De minister

Rechterlijke macht

De ministers, de provincies
als de ambtenaren.

de rechter

De wetgevende macht

De uitvoerende macht

Je kunt uitleggen hoe je als burger invloed kan uitoefenen in de politiek en hier een voorbeeld bij noemen.

Op welke manier kun jij invloed uitoefenen op de politiek

Politici moeten rekening houden met de mening van de burgers:

• Politici moeten ervoor zorgen dat ze de wensen van de burgers kennen om gekozen te worden.
• Ze spreken met burgers die hun zorgen uiten.
• Er zijn pressiegroepen als het LAKS, Greenpeace en Farmers Defence Force die invloed kunnen uitoefenen door te lobbyen.

Leerdoel van deze les

Hoeveel sterren geef je jezelf?

Minimaal 1 ster, maximaal 5 sterren

Ik kan uitleggen wat de trias politica is.
Ik kan uitleggen waarom Nederland een trias politica heeft.
Ik kan twee voorbeelden noemen van verschillende manieren waarom burgers invloed kunnen uitoefenen op de politiek.

Aan het eind van deze les kun je  drie kenmerken van een democratie benoemen en uitleggen wat een grondwet is en hier voorbeelden bij noemen.

Dit kunnen we is een keer uittesten ;)

Werkboek

3.6 (dit zijn alle opdrachten die openstaan via de online methode!

opdracht 1,2,3,7,14