3.1 Armoede in de 19e eeuw (MEMO)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

3.1 - Armoede in de 19e eeuw

Leervragen

1. Welke groepen mensen kwamen in de 19e eeuw in de problemen?
2. Hoe reageerde de politiek op de toename van het aantal armen?
3. Wat veranderde er in de armenzorg rond 1900? 

Woon en werkomstandigheden Industriële Revolutie

Mensen in de problemen

• Voor 1870 --> Merendeel werkt en woont op het platteland
• Na 1870 --> Merendeel woont in de stad + werkt in fabrieken

Leefomstandigheden

• Wonen in donkere, vochtige huizen zonder elektriciteit
• Wonen in 1 kamer, soms met meerdere gezinnen in 1 huis
• Hygiëne was heel slecht. Geen riolering en schoon water.
• Eenzijdig eten, vaak aardappelen en brood.

Wat deed de regering hieraan?

• 1854 --> Armenwet = hulp wanneer een arm iemand geen hulp kan krijgen van zijn of haar familie of van de kerk
  
• Later ook ´sociale wetten´ = wetten die gevolgen van armoede, ziekte, ouderdom en werkeloosheid bestrijden

Als je rond 1850 in armoede moest leven, was je in eerste aangewezen op [.........1.........] . 

Kon je daar niet terecht, dan was je aangewezen op [.........2.........] . 

De overheid bemoeide zich verder niet met de [.........3.........] . 

Dat veranderde in 1854. Toen nam de [.........4.........] overheid een wet aan: de [.........5.........] . 

Hierin stond dat de [.........6.........] overheid moest zorgen voor de allerarmsten. Die zat hier helemaal niet op te wachten, want er kwam geen geld hiervoor uit [.........7.........] . 

Sleep de woorden naar 

de juiste plaats

landelijke

familie

gemeentelijke

Armenwet

armenzorg

Den Haag

liefdadigheid

Veranderingen

• 1874: Kinderwetje van Van Houten: bepaalde dat niemand onder de 12 mocht werken.
• 1901: Leerplicht: Kinderen van 6 tot 12 verplicht naar school
• 1901: Ongevallenwet: Kreeg een kleine uitkering wanneer er een ongeval was op de werkvloer.
• 1901: Woningwet: Woning moest aan bepaalde eisen voldoen.

Socialisten

Confessionelen

Liberalen

Overheidsbemoeienis

Arbeiders

Vooruitstrevend (progressief)

! Gelijkheid !

Geen overheidsbemoeienis

Arbeiders EN fabrikanten

Alles bij het oude (conservatief)

! Geloof !

Geen overheidsbemoeienis

Fabrikanten

Alles bij het oude (conservatief)

! Vrijheid !

Links

Midden/rechts

Rechts

Welke politieke stroming staat voor vrijheid?

1. Liberalisme
2. Socialisme
3. Feminisme
4. Confessionalisme

Welke politieke stroming staat voor gelijkheid?

1. Confessionalisme
2. Feminisme
3. Liberalisme
4. Socialisme

Welke wet zorgde ervoor dat kinderen onder 12 jaar niet meer mochten werken?

1. Leerplichtwet
2. Woningwet
3. Kinderwetje van Van Houten
4. Arbeiderswet

Welke groepen mensen kwamen in de problemen in de 19e eeuw?

1. Rijke boeren
2. Arbeiders
3. Fabriekseigenaren

Hoe reageerde de politiek op de toename van het aantal armen?

1. Regering moet zelf voor de armen zorgen
2. Zorg lag bij de kerk
3. Er moest meer liefdadigheid komen
4. Alles was al goed

Wat veranderde in de armenzorg rond 1900?

1. Er kwamen meer liberale wetten
2. Er kwamen meer gelovige wetten
3. Er kwamen meer gemeentefondsen
4. Er kwamen meer sociale wetten