H4.7: Spieren

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Goedemorgen!

This is the place to   Bio

H4.7: Spieren

Leerdoelen

1. Je kunt uitleggen hoe de samenwerking tussen zenuwstelsel, botten en spieren tot beweging kan leiden.
2. Je kent de verschillen tussen gladde spieren en dwarsgestreepte spieren en je kunt aangeven waar je deze twee typen spieren in je lichaam vindt.
3. Je kunt aan de hand van een afbeelding uitleggen hoe een impuls tot spiersamentrekking leidt.

3 typen spieren

Verschillen in lokatie, bouw en in aansturing

Skeletspieren - bevestigd aan botten, dwarsgestreept/ bundels, bewust

Hartspieren - in het hart, dwarsgestreept/ netstructuur - onbewust

Gladde spieren - rond organen, glad - onbewust

Skeletspieren (1)

Skeletspieren bestaan uit dwarsgestreept spierweefsel en zijn bevestigd aan de botten met een pees.

Skeletspieren (2)

Dwarsgestreept spierweefsel zorgen voor bewuste bewegingen.

Staan onder invloed van het animale zenuwstelsel.

Werken snel, maar raken ook sneller vermoeid.

in dwarsgestreept spierweefsel (skeletspieren)

Gladde spieren

Gladde spieren zijn niet bevestigd aan het skelet en werken buiten het bewustzijn.

Staan onder invloed van het autonome zenuwstelsel

Werken trager dan skeletspieren, maar raken niet snel vermoeid.

Menselijk skelet (1)

Het menselijk skelet: 

• dient als kapstok voor andere lichaamsdelen
• Biedt steun
• Biedt tegenwicht tegen de zwaartekracht
• Maakt beweging mogelijk 

Menselijk skelet (2)

• 1 = schedel; 
• 2 = bovenkaak; 
• 3 = onderkaak; 
• 4 = nekwervels; 
• 5 = sleutelbeen; 
• 6 = borstbeen; 
• 7 = schouderblad; 
• 8 = opperarmbeen; 
• 9 = ribben; 
• 10 = borstwervels; 
• 11 = lendenwervels; 
• 12 = bekken;

• 13 = heiligbeen; 
• 14 = staartbeen; 
• 15 = zitbeen; 
• 16 = schaambeen; 
• 17 = spaakbeen; 
• 18 = ellepijp; 
• 19 = handbeentjes; 
• 20 = dijbeen; 
• 21 = knieschijf; 
• 22 = kuitbeen; 
• 23 = scheenbeen; 
• 24 = voetbeentjes
  

Meer oefenen? Klik hier!

Gewrichten (1)

Een gewricht is een (goed) beweegelijke verbinding tussen twee aangrenzende botten.

Gewrichten passen in elkaar dankzij de gewrichtskogel en de gewrichtskom.

3 soorten gewrichten

Bewegingsmogelijkheden per gewricht

Meer oefenen? Klik hier!

Gewrichten (2)

De gewrichtsbanden houden de botten op hun plek.

Als een bot uit zijn gewrichtsband schiet is deze ontwricht of uit de kom

Oefening 1 

gewrichtskop

gewrichtsband

gewrichtskapsel

gewrichtsslijm

gewrichtskraakbeen

gewrichtskom

Oefening 2

gewrichtskop

gewrichtsband

gewrichtskapsel

gewrichtsslijm

gewrichtskraakbeen

gewrichtskom

Dwarsgestreepte spieren

In het cytoplasma van een contractiele eenheid bevinden zich twee draadvormige eiwitten: actine en myosine.

Spieren kunnen actief korter worden, maar niet langer

Motorische eenheid

Zenuwen die een spier aansturen vertakken zich tot het motorisch eindplaatje.

Een motorisch eindplaatje is verbonden met een eigen spiervezel.

Motorische eenheid = Motorisch neuron + axonen + eindplaatjes. 

Alle spiervezels van een motorische eenheid trekken samen (alles-of-niets-principe).

Spiersamentrekkingen

Actief, verbruik ATP

Spierspanning

Zelfs in rust gebruik je spieren, ookwel de spierspanning genoemd.

Deze spanning wordt geregistreerd door spierspoeltjes.

Een lage spierspanning leidt bijv. tot een vermoeide indruk.

Antagonisten

Omdat spieren zich enkel kunnen samentrekken, heb je twee spieren nodig voor een volle beweging.

Twee tegengestelde spieren zijn antagonisten.

Leerdoelen

1. Je kunt uitleggen hoe de samenwerking tussen zenuwstelsel, botten en spieren tot beweging kan leiden.
2. Je kent de verschillen tussen gladde spieren en dwarsgestreepte spieren en je kunt aangeven waar je deze twee typen spieren in je lichaam vindt.
3. Je kunt aan de hand van een afbeelding uitleggen hoe een impuls tot spiersamentrekking leidt.

Ik beheers de leerdoelen van deze les

😒🙁😐🙂😃

Waar zou je meer over willen leren?

Wat vind je lastig/moeilijk?