Par. 4.5 De Franse Revolutie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

4.5  Liberté, Égalité, Fraternité

doelen

1. Hoe verliep de Franse Revolutie? 
2. Waarom liep de Franse Revolutie uit op de Terreur?

Tot overmaat van ramp was er ook nog een misoogst

1788

• Door mislukte oogsten waren de graanprijzen (en dus ook de prijs van brood) enorm gestegen. Er ontstonden zelfs hongersnoden.

• Ondertussen moest de 3e stand wél veel belasting betalen.
  

Frankrijk gaat failliet

mei 1789

• Feesten, paleizen, bestuur en oorlogen kosten heel veel geld, het geld is op. 
• Koning Lodewijk XVI wil graag meer geld hebben, en roept daarom (voor het eerst in 175 jaar) de Staten-Generaal bij elkaar. De vergadering van de 3 standen.

Coldplay

Coldplay’s “Viva la Vida” is een vertelling van de  Franse Revolutie.
Het Schilderij op de achtergrond van deze slide, is ook de hoes van hun gelijknamige alubum "Viva la Vida".

• De 3e stand hoopt dat de koning nu eindelijk eens naar hen zou luisteren: verlaging van de belasting en/of afschaffing van de privileges. 
• Helaas: er gebeurt erg weinig. Dit komt ook omdat er per stand wordt gestemd (3 standen intotaal worden er 3 stemmen gegeven). En de koning heeft altijd de adel en de geestelijkheid mee.

• De leiders van de 3e stand zijn boos en teleurgesteld, en lopen weg...
  

Eed op de kaatsbaan

juni 1789

• De 3e stand begint zijn eigen vergadering: de Nationale Vergadering.
• Een deel van de 1e en 2e stand sluit zich hierbij aan.
• Op een kaatsbaan spreken ze af pas uit elkaar te gaan als er een nieuwe grondwet is.

Hoe bereik je het volk?

Spotprenten en schilderijen!

Met als gevolg: dat het volk in opstand kwam.

Bestorming van de Bastille

14 juli 1789

• De koning stuurt het leger naar Parijs om de orde te bewaren. 
• Het Franse volk bestormt Bastille, een gevangenis én buskruit-opslag. 
• De wapens hadden ze al eerder buitgemaakt.
• De Franse Revolutie is begonnen...en slaat over op andere delen van het land!

'Rien'

'Niets' in het Frans.

Dat was het enige dat Lodewijk XVI 's avonds opschreef in zijn dagboek.

Lodewijk had nog wel aan een adviseur gevraagd of het een 'opstand' was.

Deze gaf aan: "Het is geen opstand, het is een revolutie."

Lodewijk begreep er niets van: "Waarom?"

Verklaring van de rechten 

van de mens en de burger

augustus 1789

• In dit document wordt duidelijk gemaakt dat ieder mens vrij én met gelijke rechten wordt geboren, gebaseerd op de ideeën van de verlichting. 
• Deze verklaring is gebruikt als voorbeeld voor Universele Verklaring van de Rechten van de Mens van de Verenigde Naties (volgende filmpje).

Van Versailles naar Parijs...

oktober 1789

• Het Franse volk eist dat de koning in Parijs gaat wonen, en niet ver weg in Versailles. De menigte was als vrouwen verkleed in de hoop dat er niet op hen werd geschoten!
• Met succes: de koninklijke familie verhuisde naar het Tuilerieënpaleis. 

De koning is gevlucht!

juni 1791

• Het is wel duidelijk dat de koning nog maar weinig macht heeft en dat zijn positie in gevaar is.
• De koninklijke familie besluit te vluchten, maar worden in het noorden van Frankrijk betrapt en teruggebracht naar het Tuilerieënpaleis in Parijs.

Een nieuwe grondwet

september 1791

• In de nieuwe grondwet is er plek voor de koning, al is zijn macht erg klein geworden, zou de koning nog wel vetorecht hebben.
  
• Frankrijk werd een constitutionele monarchie: een koninkrijk met een grondwet.
  
• Er kwam een gekozen parlement.
• Nog geen democratie: arme en vrouwen werden uitgesloten.
  

Bestorming van de Tuilerieën

september 1792

• Ondertussen zoekt de koning in het geheim steun bij de koningen en keizers van andere landen (bijv. Oostenrijk): "Kom mij helpen!"
• De koning en koningin worden gearresteerd en gevangen gezet.
• Het koningschap wordt afgeschaft: Frankrijk is een Republiek

Lodewijk wordt onthoofd

januari 1793

• De revolutionairen ontdekken de geheime briefwisseling tussen Lodewijk en de Oostenrijkse keizer, en oordelen: "Hoogverraad!"
• De koning wordt ter dood veroordeeld en terechtgesteld in Parijs.
• In oktober volgt ook de koningin, Marie Antoinette.

Marie Antoinette werd door het volk enorm gehaat. 

Dit kwam vooral door haar luxe levensstijl en de grote hoeveelheden geld die ze uitgaf aan

haar hofhouding, kleding en sieraden.

Ondertussen...

• Het bestuur was nog steeds niet onder controle.
  
• De schatkist was nog steeds leeg.
  
• Franse edelen vluchten naar het buitenland en begonnen daar legers te vormen = Frankrijk begon een oorlog tegen Oostenrijk.
• Levée en masse
  

• Gematigden: Rijke burgers hadden stemrecht en waren nu tevreden.
• Radicalen: armere burgers mochten nog steeds niet stemmen, brood en andere levensbehoeften waren nog te duur. Voorstanders van een republiek.

La Marseillaise:

Aux armes, citoyens,

Formez vos bataillons.

Marchons! Marchons!

Qu'un sang impur

Abreuve nos sillons

De Terreur

1793-1794

• De macht in Frankrijk komt in handen van de radicale Jakobijnen.
• Tijdens het Schrikbewind worden tienduizenden 'tegenstanders' van de Revolutie opgepakt en terechtgesteld.
• De leider van de Jakobijnen is Robespierre.

De terreur

Heeft ruim 40.000 levens gekost.

Spotprent: nadat Robespierre alle Fransen laat executeren, valt de valbijl voor de beul.

Marat was één van de leiders van De Terreur.

Vanwege een huidziekte bracht hij een groot deel van de dag door in bad. Daar ontving hij ook zijn bezoek. Eén van deze bezoekers, Charlotte Corday, een tegenstandster, stak hem tijdens zo'n bezoek dood: "Het is volbracht; het monster is dood"

Als reactie op de moord werden duizenden tegenstanders vermoord.

Einde aan De Terreur

zomer 1794

• Er komt steeds meer weerstand tegen Robespierre en in juli 1794 wordt hij, samen met zijn handlangers, gearresteerd en terechtgesteld.

• De nacht voor zijn onthoofding, doet hij een mislukte zelfmoordpoging.
  

Hoe verder met Frankrijk?

• Geen koning
• Oorlog (levée en masse)
  

• Bankroet
• Honger
• Levens verloren
• Chaos!

    Frankrijk heeft een goede en sterker leider nodig...

Napoleon!