4.3 Gelijke rechten en nieuwe rollen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 3

4.3 Gelijke rechten en nieuwe rollen

Nederland na 1945: cultuur en mentaliteit

www.npostart.nl

...beschrijven hoe Nederlanders vanaf de jaren 1950 anders gingen denken over de rollen binnen het gezin

...beschrijven voor welke rechten vrouwen streden tijdens de tweede feministische golf

...met behulp van voorbeelden uitleggen dat Nederlanders
vanaf de jaren 1960 meer mogelijkheden kregen
om zelf te bepalen hoe ze wilden leven 

AAN HET EINDE VAN DE LES KAN JE...

Herhaling

Klassikale uitleg

Zelfstandig werken

DOEN

§4.1 Eigen keuzes maken

§4.2 Over de grens kijken

§4.3 Gelijke rechten 

en nieuwe rollen

SE H4

§4.4 Een multiculturele samenleving

Herhaling

§4.3

Gelijke rechten en nieuwe rollen

BASIS

A

Vaste rollen

Gezin tot jaren 1950:

• tot trouwen bij ouders wonen
• veel kinderen krijgen
• scheiden was eigenlijk onmogelijk
• homosexualiteit onbespreekbaar

Een vast rollenpatroon:

• vrouwen: huishouden en kinderen opvoeden
• meisjes: naar de huishoudschool 
• mannen: buitenshuis werken
• jongens: vak leren om geld te kunnen verdienen

Leerdoel:

• Je kunt beschrijven hoe Nederlanders vanaf de jaren 1950 anders gingen denken over de rollen binnen het gezin

Begrippen:

• rollenpatroon
• gezinspolitiek
• handelingsonbekwaam

§4.3

Gelijke rechten en nieuwe rollen

BASIS

A

Vaste rollen

Ongelijke positie man/vrouw ook in de wet:

• gezinspolitiek
• getrouwde vrouwen handelingsonbekwaam
  - geen eigen bankrekening 
  - toestemming man bij aankopen 
• ambtenaren/onderwijzeressen ontslagen na trouwen

§4.3

Gelijke rechten en nieuwe rollen

BASIS

A

Vaste rollen

Veranderingen:

1955: getrouwde vrouwen niet meer ontslagen

1957: einde handelingsonbekwaamheid

Vrouwen mochten nu ook werken!

§4.3

Gelijke rechten en nieuwe rollen

BASIS

B

De tweede feministische golf

Eerste feministische golf:

- 1919: kiesrecht voor de vrouwen

Tweede feministische golf (1960/1970):

- gelijke kansen opleiding en werk

- verandering vaste rollenpatroon

- keuzevrijheid bij gezinsplanning

- recht op abortus

Actiegroepen:

- Dolle Mina's: zoeken aandacht in de media

- Man-Vrouw-Maatschappij (MVM): in gesprek met politiek

Leerdoel:

• Je kunt beschrijven voor welke rechten vrouwen streden tijdens de tweede feministische golf

Begrippen:

• feminisme
• tweede feministische golf

§4.3

Gelijke rechten en nieuwe rollen

BASIS

C

Meer persoonlijke vrijheid

Vanaf 1960:

• Gezin verandert:
  - samenwonen zonder trouwen geen probleem
  - scheiden wordt makkelijker
  - eenoudergezinnen
  - samengestelde gezinnen
  - bewust geen kinderen nemen
  - bewust vrijgezel blijven 
• Homoseksualiteit:
  - meer ruimte voor homo- en biseksuelen
  - oprichting COC 
  - cafe en clubs voor homoseksuelen
  - 2001: homoseksuelen mogen trouwen

Leerdoel:

• Je kunt met behulp van voorbeelden uitleggen dat Nederlanders vanaf de jaren 1960 meer mogelijkheden kregen om zelf te bepalen hoe ze wilden leven

Begrippen:

• discriminatie

Extreme vormen van discriminatie

• Waar komt discriminatie vandaan?
  

• Het is van alle tijden. Alleen sommige tijden erger dan andere tijden.
  

Slavernijverleden

In de 19e eeuw kwamen veel slaven 'vrij'

Dit zorgde voor een tegenbeweging in de VS

Ku Klux Klan wilde de slavernij behouden

www.npostart.nl

§4.3

Gelijke rechten en nieuwe rollen

BASIS

C

Meer persoonlijke vrijheid

Vanaf 1960:

• Keuzes over leven en dood
  -  1980: abortus legaal
  -  2001: euthanasie mogelijk
  
  
• Wijzigingen in de grondwet:
  -  1983: iedereen gelijk, discriminatie verboden