schrijven nieuwsbericht les 1

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Nieuwsbericht schrijven

Schrijven: nieuwsbericht

Les 1

Huizermaat

2 havo/vwo

Wat leer je?

• Je weet wat de regels zijn van een nieuwsbericht.
• Je kunt een nieuwsbericht schrijven met een lead. 

Wat is een lead?

De lead is de vaak schuin- of vetgedrukte samenvattende inleiding in het begin van een tijdschrift- of krantenartikel.

 In de inleiding worden de belangrijkste journalistieke w-vragen beantwoord: 'Wie', 'Wat', 'Waar', 'Waarom', 'Wanneer' (en vaak ook de 'hoe-vraag').

Theorie 

5 w-vragen en 1 h-vraag

Een journalist probeert altijd een zo volledig mogelijk verhaal te vertellen. Daarvoor wordt in de journalistiek een ezelsbruggetje gebruikt: de 5W1H-methode. Ze geven antwoord op de vragen: wie, wat, waar, wanneer, waarom en hoe.

▪ Wie: over wie gaat het nieuwsbericht? 

▪ Wat: wat is er precies gebeurd? 

▪ Waar: op welke plek is het gebeurd? Dit kan heel specifiek zijn, bijvoorbeeld een straatnaam 

▪ Wanneer: op welke datum is het nieuwsfeit gebeurd of gaat er iets gebeuren? 

▪ Waarom: waarom is het gebeurd? 

▪ Hoe: hoe is het gebeurd? 

Het schrijven van een nieuwsbericht gaat volgens 7 stappen:

Stap 1: Bepaal het nieuws en sla het begin over!

Je stelt jezelf slechts één vraag: wat is de meest opmerkelijke informatie die ik heb? Oftewel: wat is het belangrijkste nieuws? Met deze informatie begin je het bericht, ook al voelt dat soms wat onnatuurlijk.

Stap 2: schrijf de lead, kies uit de 5w’s en h

Als je de eerste zin van je nieuwsartikel hebt geschreven, schrijf je in dezelfde alinea nog één of twee zinnen om de lezer in het verhaal te trekken. Deze alinea wordt de lead van het nieuwsbericht genoemd.

Om te bepalen wat er in de lead komt, maak je gebruik van 6 vragen die je stelt over het belangrijkste nieuws: Wie? Wat? Waar? Wanneer? Waarom? Hoe?

Je hoeft niet alle vragen meteen in de lead te beantwoorden. Maar over de ‘wie?’, ‘wat?’, 'wanneer?' en 'waar?' moet je meteen duidelijkheid scheppen in de lead.

Stap 3: prikkel je lezer!

Een lead is niet alleen een opsomming van feiten. Met de eerste alinea van je nieuwsbericht informeer je, maar je wilt ook nieuwsgierigheid opwekken. Beantwoord daarom niet alle vragen uit de ‘5w’s en h‘ al in de lead.

Verder kun je mensen aansporen om verder te lezen door een opvallend detail te vermelden in de eerste alinea.

Stap 4: schrijf oprolbaar!

Na het schrijven van de lead geef je antwoord op de meest urgente vragen die overblijven, zoals: hoe heeft het kunnen gebeuren en waarom? De belangrijkste informatie komt eerst.

Deze regel komt steeds terug bij nieuwsberichten schrijven!

Stap 5: vergeet je bronnen niet!

De lezer moet in een nieuwsbericht altijd de bron van de informatie kunnen vinden. Iedereen kan wel opschrijven dat er een chimpansee een baby uit een kinderwagen heeft geroofd op Schiphol. Maar wie zegt dat eigenlijk? En is de informatie wel betrouwbaar?

Je kunt je bronnen meestal al vermelden in de lead van het nieuwsartikel, bijvoorbeeld op deze manier:

"Een loslopende chimpansee heeft op Schiphol een baby uit een kinderwagen geroofd. De baby is ongedeerd gebleven, zo heeft de marechaussee bekendgemaakt."

Stap 6: Maak goede bruggetjes tussen alinea’s!

De overgangen tussen verschillende alinea’s geven een nieuwsbericht structuur. Het beste kun je de eerste zin van een alinea beginnen met een element uit de 5 w’s en h, dus het hoe, waarom, wanneer. Zo leid je de lezer puntsgewijs door het verhaal.

De eerste alinea kun je bijvoorbeeld beginnen met een tijdsbepalingsbruggetje (wanneer?).

Stap 7: controleer je schrijfstijl en grammatica

Het is belangrijk dat een nieuwsbericht prettig leesbaar is. Controleer het artikel altijd op spelling en grammatica. Ook helpt het om overbodige woorden te schrappen.

Let op de tijden: ook de tijd waarin je schrijft is belangrijk in een nieuwsbericht. De kop staat meestal in de tegenwoordige tijd. Dat geeft je artikel urgentie. 

Chimpansee ontvoerde baby op Schiphol

Chimpansee ontvoert baby op Schiphol

Samenvatting nieuwsbericht schrijven

• Bepaal het belangrijkste nieuws en begin je bericht daarmee.

• Denk aan de 5 w’s en h.

• Beantwoord de 'wie?', 'wat?', 'waar?' 'wanneer' in de lead.

• Behandel de ‘hoe?’ en ‘waarom?’ in de volgende alinea’s en alle vragen die daaruit voortvloeien.

• Vergeet je bronnen niet te noemen.

• Zorg voor soepele overgangen.

• Controleer je schrijfstijl en grammatica.

Aan de slag!

Je schrijft nu als oefening een nieuwsbericht over een nieuwe diersoort die is ontdekt. Je mag zelf verzinnen hoe het dier heet, waar het gevonden is enzovoort. Wees creatief!

Eisen:
- Geschreven volgens de zeven stappen die je hebt geleerd.

- Maximaal 200 woorden.

Lever je artikel in.

Kopieer je tekst en zet deze op slide 19.