6.2 Populaties

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

6.2 Populaties

Soort

een groep organismen die genetisch zoveel op elkaar lijken, dat ze onderling kunnen paren en vruchtbare nakomelingen kunnen krijgen. 

Populatie

alle individuen van een bepaalde soort binnen een bepaald gebied. 

Meestal vindt de voortplanting plaats met individuen binnen de populatie. Voorbeelden: de populatie reeën op de Veluwe, de populatie regenwormen in een grasveld

Populatiegrootte

het aantal individuen waaruit een populatie bestaat. De populatiegrootte is te bepalen aan de hand van cijfers voor geboorte, sterfte, immigratie en emigratie.

Populatiedichtheid

het aantal individuen per oppervlakte- of volume-eenheid.

Abiotische factoren

niet-levende factoren

• water
• wind
• bodem
• temperatuur
• CO2
• pH

Biotische factoren

levende organismen

• populaties
• individuen

Populatiegrootte bepalen via de methode

vangen-merken-terugvangen

(vangst-terugvangst methode)

Hoe zou een populatiegrootte
NIET drastisch kunnen variëren?

1. door abiotische en biotische factoren
2. emigratie en immigratie
3. als er voldoende voedsel is en er zijn natuurlijke vijanden
4. sterfte en geboorte

Vangst-terugvangst methode gebruik je bij schatting populatiegrootte wanneer:

• dieren vaak van plaats veranderen
  

• schuwe dieren
  

• nachtdieren
  

1e vangst: aantal gevangen dieren merken en weer vrijlaten

2e vangst: percentage gemerkte dieren berekenen = x%

1e vangst was ook x% van de totale populatie

en zo kun je de totale populatie berekenen

​Y​​X​​=​M​​G​​

X = onbekende populatiegrootte

Y = aantal gemerkte dieren (1e vangst)

G= aantal dieren van de 2e vangst

M= aantal gemerkte dieren van G

In een bepaald gebied vang je 20 bosmuizen en die merk je. Je laat ze weer vrij en vervolgens  vang je de 2e keer 18 bosmuizen waarvan er 2 gemerkt zijn.

Hoe groot is de populatie bosmuizen?

Om het aantal dassen in een bepaald gebied te bepalen, merken biologen 16 dassen en laten ze weer los. Na korte tijd vangen ze 21 dassen, waarvan er 8 gemerkt zijn.
Bereken de populatiegrootte.

1. 38
2. 42
3. 54
4. 63

Dassen die al een keer gevangen zijn, vermijden het gebied met de vallen. Daardoor schatten biologen de populatiegrootte te hoog of te laag.
Wat denk jij? Te hoog of te laag?

Maatregelen om een dassenpopulatie in een gebied gezond te houden zijn:
1- De leefgebieden van andere populaties verbinden met dit gebied.
2- Dassen uit een andere populatie naar het gebied brengen.
3- Wegen die door het gebied gaan afsluiten voor verkeer.
4- De dieren in strenge winters bijvoeren.
5- Tunnels onder wegen door aanleggen.
Welke van deze maatregelen kan of kunnen ontsnipperend werken?

1. alleen 1
2. alleen 2
3. alleen 1, 3 en 5
4. alleen 2 en 4