PRV les 9 (week 47) 2024-2025

• Praktijkvoering
• MBO
• Studiejaar 3

Praktijkvoering

Periode 2

Leerjaar 3

Les 9, week 47

Lesindeling

1. Welkom + Rapid (5 min.)
2. Vorige les (5 min.)
3. Leerdoelen (5 min.)
4. Rouw (15 min.)
5. Afronding + huiswerk (5 min.)

10 min. speling

Vorige les

Welke 5 sterfstijlen zijn er?

Wat kun je met deze sterfstijlen?

Waarom is het belangrijk als DA om inzicht te hebben in de  draaglast/draagkracht van patiënten? 

Hoe kun jij hier aan bijdragen?

Examen up-to-date

Sterfstijlen

Mensen kijken verschillend tegen het naderende overlijden aan:

• De Vertrouwenden
• De Socialen
• De Rationelen
• De Proactieven
• De Onbevangenen

Stichting STEM: Sterven op eigen manier

Veel mensen, ook zorgverleners, staan niet open voor een gesprek over doodgaan. Om toch een brug te slaan, moet bekend zijn welke opvattingen mensen hebben over de laatste levensfase en op welke manier ze het best kunnen worden benaderd.

De stichting STEM heeft de sterfstijlen ontwikkeld die gericht zijn op verbetering van de communicatie met de patiënt over het levenseinde

• Vertrouwend: 

'De dood hoort bij het leven'

• Sociaal: 

'Sterven tussen familie en vrienden'

• Rationeel: 

'De dood, daar praten we niet over'

• Proactief: 

'Ik bepaal hoe en waar ik wil sterven'

• Onbevangen: 

'De dood is een ver-van-mijn-bed-show'

Lesdoelen

• Vertellen wat men verstaat onder 'rouwen' 
• Uitleggen wat de 5 fasen van rouw zijn en wat deze inhouden

Rouwen

Bespreken van vragen:

1. Waar denk jij aan bij rouw?

2. Wat betekent het voor jou persoonlijk? 

3. Heb je ervaring met overlijden/rouw op je stage? 

4. Hoe ging je hier mee om? 

Rouwen

Rouw: Periode waarin mensen een (groot) verlies verwerken

• Overlijden, maar ook scheiding, gezondheid, een baan etc.
• Vraagt om tijd en een veilige plek om gevoelens te uiten
• Iedereen rouwt op zijn/haar eigen manier
• Iedereen rouwt op zijn/haar eigen tempo

Verlieservaringen uit het verleden bepalen mede hoe iemand vandaag omgaat met rouw.

Balans tussen draagkracht en draaglast heeft invloed op hoe je omgaat met rouw

Het is daarbij belangrijk dat ze niet alleen worden gelaten.

Ook respect voor het unieke proces van iedere persoon is nodig. Iemand kan niet op bevel een bepaalde fase doorleven of afsluiten. Bewustzijn van het proces helpt wel om te (h)erkennen wat er gebeurt en om geduld te hebben.
 

 

Fasen van rouw

Vijf rouwfasen van Elisabeth Kübler-Ross:

1. Ontkenning: 'Dit gebeurt niet bij mij'
   
2. Woede: 'Waarom met mij?'
3. Onderhandelen:  'Ik beloof een betere persoon te worden als...'
   
4. Verdriet en depressie: 'Ik geef het op'
   
5. Aanvaarding: 'Ik ga verder met mijn leven'
   

Geen lineair proces, dat iedereen stap voor stap doorloopt. 

Bij iedereen verloopt het rouwproces anders. 

Ontkenning: “Dit gebeurt niet bij mij.”

Ontkenning is een bewuste of onbewuste weigering om de realiteit onder ogen te zien. Het is een natuurlijke vorm van zelfbescherming. Het helpt om zelf te bepalen in welk tempo het verdriet wordt toegelaten. We laten niet meer binnen dan we aankunnen. Sommige mensen blijven echter opgesloten in deze fase.

 

Woede: “Waarom met mij?”

Als de waarheid tot iemand is doorgedrongen ontstaat er vaak boosheid. In deze periode is de rouwende meestal moeilijk te benaderen. Onder de woede ligt de pijn.

 

Marchanderen: ”Ik beloof een betere persoon te worden als...”

In deze fase probeert men te onderhandelen. Men belooft het één te doen als er iets anders tegenover staat. Men denkt bijvoorbeeld "Als ik vanaf nu heel aardig ben voor iedereen, dan kan ik vast mijn kinderen nog wel zien opgroeien". Veelal is de hoop (op herstel) een grote drijfveer.

 

Verdriet en depressie: ”Ik geef het op.”

Wanneer men de realiteit begint te accepteren komen gevoelens van verdriet, spijt, angst en onzekerheid naar boven. Vaak dienen ook verliezen uit het verleden zich weer aan. De rouwende is bijna niet meer te bereiken. Men kan behoefte hebben aan het steeds weer uiten van het verdriet. Op de bodem van het verdriet ligt vaak woede. Onderdrukte woede is vaak de oorzaak van een depressie.

 

Aanvaarding: “Ik ga verder met mijn leven.”

Als iemand voldoende tijd en vaak ook enige hulp heeft gehad om door de genoemde fasen te gaan begint men de realiteit te accepteren. Er komt berusting en men kan onthechten, loslaten. Loslaten is niet hetzelfde als vergeten. Het is het verlies een plaats geven in het leven en verder gaan.

Zelf aan de slag

Open de opdracht 'Rouw en communicatie' op CumLaude

• Zelfstandig aan de slag