Taalbeschouwing LLO

• Nederlands
• Hoger onderwijs

"First things first."

Woord- en zinsleer

• Voor deze les
• Tijdens deze les
• Na deze les

Joepie?

Doelen

Niet het meest boeiende onderwerp. Toch is het nuttig. 

• in de les vandaag
• om les te geven 
• voor de leerlingen

Wat wil je bereiken met woord- en zinsleer? 

• in deze les 
• voor jouw eigen lessen op stage / later 

https://padlet.com/jessicadevis1/
wpiih81n47jaleiy

Nog vragen na deze les? 

Voorbeeldvraag examen

Hoe werkt het systeem van andere talen?

Mindmap, overzicht 

Er zijn veel woordsoorten. Hoe houden jullie het overzichtelijk?

Doel:

• vlot studeren
• vlot oefeningen maken
• vlot uitleggen aan leerlingen 

"Benoem elk woord zo gedetailleerd mogelijk."

3 woordsoorten met subcategorieën:

• de lidwoorden
• de werkwoorden
• de voornaamwoorden
         

Schema 

het werkwoord

Oefening

1. Maak een schema van de subcategorieën van het voornaamwoord

2. Zoek wat voor jou het beste werkt: 

• Welk soort schema: een mindmap, een lijst, ...? 
• Beginnen met een voorbeeld of met de theoretische naam? 
• Extra informatie toevoegen? 

3. Klaar? Vergelijk jouw schema met dat van een medestudent.

Per 2

Feedback

Vergelijk jouw schema met dat van een medestudent.

Coronaproef? 

• Maak een foto. 
• Stuur je foto door naar je medestudent: Whatapp, Padlet, ...
• Noteer je feedback. 
• Stuur je feedback terug.

Per 2

Snel klaar?

Spreek dan met je partner over woordsoorten in andere talen die je kent:

• Hebben die talen lidwoorden? Welke? 
• Vervoegen die talen werkwoorden zoals in het Nederlands? Zo nee, wat is er anders? 
• Gebruiken die talen voorzetsels? 
• ... 

Je kan dezelfde werkwijze gebruiken bij zinsleer.

Doel:

• vlot studeren
• vlot oefeningen maken
• vlot kunnen uitleggen aan leerlingen 

Gaat het nog?

< geef

Voorbeeldvraag examen

Nevenschikkend & onderschikkend

www.synoniemen.net

• schikken = op zijn plaats zetten
• neven = naast

Geef hier denktijd + tijd om te noteren

nevenschikkend

onderschikkend

Er zit een steentje in mijn schoen, maar ik ben er al gewend aan.

1. Enkelvoudige zin
2. Samengestelde zin: nevenschikkend
3. Samengestelde zin: onderschikkend

Daardoor voel ik dat ik besta.

1. Enkelvoudige zin
2. Samengestelde zin: nevenschikkend
3. Samengestelde zin: onderschikkend

Ik woon al heel mijn leven in een droomkasteel, gewoon omdat ik de kamer met je deel, en 't zijn er veel.

1. Enkelvoudige zin
2. Samengestelde zin: nevenschikkend
3. Samengestelde zin: onderschikkend

Voorbeeldvraag examen

Voorbeeldvraag examen

Doel(en) bereikt?

Welke vragen heb je nog?

voorzetselvoorwerp

bijwoordelijke bepaling

Niemand ziet het, maar ik voel het in mijn ziel.

Hoeveel het pijn doet, hangt af van je kijk op de dingen.

Je weet wat ze zeggen over toeval en het lot.

extra

Het hangt af je kijk op
de dingen. 

Ik voel het in mijn ziel.

extra

Daardoor voel ik dat ik besta.

1. Onderwerpzin
2. Lijdendvoorwerpzin
3. Meewerkend-voorwerpzin

Ik woon al heel mijn leven in een droomkasteel, omdat ik de kamer met je deel.

1. lijdendvoorwerpzin
2. bijvoeglijke bijzin
3. bijwoordelijke bijzin

Lijdendvoorwerpzin

Bijvoeglijke bijzin

Ik voel het steentje dat in mijn schoen zit. 

Ik voel dat er een steentje in mijn schoen zit.

Ik voel dat er een steentje in mijn
schoen zit.

Ik voel het steentje dat in mijn schoen zit.

Er zit een mug op de muur.

Dat is weer typisch.

• Wat is het werkwoordelijke deel? 
• Wat is het naamwoordelijke deel?

Ik moet morgen vroeg opstaan.

• Wat is de pv?
  
• pv + werkwoordelijke aanvulling /
  pv + naamwoordelijke aanvulling?

Er zit een steentje in mijn schoen, maar ik ben er al gewend aan.

1. Enkelvoudige zin
2. Samengestelde zin: nevenschikkend
3. Samengestelde zin: onderschikkend 

Daardoor voel ik dat ik besta.

1. Enkelvoudige zin
2. Samengestelde zin: nevenschikkend
3. Samengestelde zin: onderschikkend 

Ik woon al heel mijn leven in een droomkasteel, gewoon omdat ik de kamer met je deel. 

1. Enkelvoudige zin
2. Samengestelde zin: nevenschikkend
3. Samengestelde zin: onderschikkend