Les 4 - Rechten en plichten

• Burgerschap
• Praktijkonderwijs
• Leerjaar 4

Thema 4 - Werk- les 4 - Rechten en plichten

Terugblik

In de vorige les hebben wij:

• Heb ik geleerd wat er in een arbeidsovereenkomst staat;
• heb ik geleerd welke regels er gelden voor ontslag;
• heb ik geleerd wat het verschil is tussen nettoloon en brutoloon. 

Lesprogramma

• leer- en lesdoelen
• Opdracht Rechten en plichten
• Opdracht Arbowet
• Opdracht Vakbonden
• Bespreken les- en leerdoelen 

• Heb ik geleerd welke rechten en plichten je als werknemer hebt.
• Heb ik geleerd wat een cao is.
• Heb ik geleerd wat een vakbond doet.  

Theorie Rechten en plichten

Mag een werknemer jou maar 2 euro per uur betalen? Niet in Nederland. Hier hebben werknemers namelijk recht op een minimumloon. Het minimumloon is het laagste loon dat een werkgever een werknemer volgens de wet mag betalen. 

Naast het recht op minimumloon heb je nnog meer rechten als werknemer. Zo heb je recht op een gezonde en veilige werkplek, op vakantie en op pauze. 

(Wordt vervolgd op de volgende slide Blz. 144)

Theorie Rechten en plichten

Cao

De rechten van werknemers zijn vastgesteld in wetten en cao's. Een cao is een document waarin de rechten en plichten staan van laae werknemers binnen een bedrijf of sector. Werkgevers moeten zich houden aan de afspraken die in de coa staan. 

Plichten

Naast rechten heb je als werknemer ook plichten. Zo ben je verplicht om op tijd op je werk te komen. Plichten kunnnen per bedrijf sterk verschillen. In sommige bedrijven ben je bijvoorbeeld verplicht om bedrijfskleding te dragen. In andere bedrijven mag je zelf weten wat je draagt. 

Maak opdracht 1 (Blz. 144) en gebruik hierbij een laptop. 

Theorie Arbowet

Maak opdracht 2 (Blz. 145). Doe dit in tweetallen. 

Theorie Vakbonden

Stel, jij vindt dat je te weinig betaald krijgt of dat je pauzes te kort zijn. Het kan lastig zijn om daar in je eentje iets aan te doen. je kunt dan de hulp inschakelen van een vakbond. Een vakbond is een organisatie die opkomt voor werknemers. 

Je kunt lid worden van een vakbond. Als je vragen of problemen hebt die met je werk te maken hebben, kan de vakbond je helpen. Bijvoorbeeld als je je loon niet krijgt uitbetaald, maar ook als je een conflict hebt met je baas. 

Cao-onderhandelingen

Een belangrijke taak van vakbonden is om met werkgevers te onderhandelen over cao's. Vakbonden proberenervoor te zorgen dat de afspraken in cao's gunstig zijn voor werknemers. De vakbonden voor de bouw proberen er bijvoorbeeld voor te zorgen dat bouwvakkers en schilders hogere lonen krijgen. 

Als de onderhandelingen mislukken, kunnen vakbonden besluiten om actie te voeren. Ze kunnen dan bijvoorbeeld een staking organiseren. Bij een staking werken werknemers tijdelijk niet. 

Maak opdracht 3 en 4 (Blz. 147, 148, 149)

• Heb ik geleerd welke rechten en plichten je als werknemer hebt.
• Heb ik geleerd wat een cao is.
• Heb ik geleerd wat een vakbond doet.