Politiek 6: Parlement

• Mask
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Politiek 6

Het Parlement

Wat gaan we doen

• Herhalen vorige les (H5)
• H6: Het Parlement

Na deze les kun je:

• Uitleggen wat de taken van het parlement zijn
• Uitleggen welke rechten het parlement heeft

H5: Taken van de regering

Regering = de koning + de ministers

Kabinet = de ministers + de staatssecretarissen

Taken van de ministers:

• Wetsvoorstellen maken
• Uitvoeren van wetten
• Opstellen van de rijksbegroting (Prinsjesdag)

De coalitie heeft een meerderheid in de Tweede Kamer nodig

In totaal: 150 zetels

De coalitie heeft er minstens 76 nodig (de helft +1)

Zo kan hun beleid (plannen voor de toekomst van Nederland) goedgekeurd worden door de Tweede Kamer

Planning tot toetsweek

Week	Hoofdstuk	Huiswerk
6	- H5 Kabinet & Regering (2) - H6 Het Parlement	Begrippenlijst + Samenvatting H5
7	- H7 Politieke Besluitvorming - H8 Gemeente en provincie - H9 NL en Europa	Begrippenlijst + Samenvatting H6 Begrippenlijst + Samenvatting H7 Begrippenlijst + Samenvatting H8
8	- H10 Toekomst van NL-se politiek - Herhalen toetsstof - Oefenen voor de toets	Begrippenlijst + Samenvatting H9 Begrippenlijst + Samenvatting H10
9	PTA/PTO week	Leren voor toets

Planning tot aan de toetsweek

H6: Het Parlement

Parlement = 1e & 2e Kamer

• Eerste Kamer (75 leden): Indirecte verkiezingen
• Tweede Kamer (150 leden): Directe verkiezingen

Burgers stemmen bij de Provinciale Statenverkiezingen voor het provinciebestuur. De leden van Provinciale Staten stemmen voor de Eerste Kamerleden. 

(Eerste Kamer = een "afkoelsysteem")

Wat doet het parlement?

• Wetgeving
• Controle van de ministers (2e Kamer)

Eerste Kamer: alleen wetsvoorstellen goedkeuren of afkeuren (geen wetten veranderen)

Tweede Kamer: wetsvoorstellen afwijzen of veranderen. 

Daarna gaat het naar de Eerste Kamer. 

Fracties

Fractie = een of meerdere personen van een politieke partij in een volksvertegenwoordiging

(in de Gemeenteraad, Provinciale Staten, Parlement)

Fractievoorzitter = het "gezicht" van de partij, woordvoerder, staat vaak bovenaan de kieslijst

6.2 Rechten van het Parlement

Wetgevende taak

• Stemrecht                                          (stemmen over wetten)
• Recht van initiatief                         (wetten voorstellen)
• Recht van amendement               (wetten aanpassen)

6.2 Rechten van het Parlement

Controlerende taak

• Vragenrecht                                     
• Recht van interpellatie                  
• Recht van onderzoek
• Budgetrecht (begrotingen goedkeuren)
• Recht van motie (mening geven over beleid van ministers)

Ministeriele verantwoordelijkheid

Ministers moeten de Kamerleden op de hoogte houden van hun plannen en maatregelen:

• informatieplicht
• verantwoordingsplicht

00:36

Van welk recht maken de Tweede Kamerleden gebruik in de video?

1. Vragenrecht
2. Budgetrecht
3. Recht van onderzoek
4. Recht van motie

nationaliteit

stemrecht

Tweede Kamer

bestuur

gemeenteraad

De regering bestaat uit

Het parlement bestaat uit

De oppositie bestaat uit

Het kabinet wordt benoemd door

Het kabinet bestaat uit

De Eerste en Tweede Kamer

De koning

De koning en de ministers

De ministers en staatssecretarissen

De politieke partijen die niet in de regering zitten

ALLEEN TWEEDE KAMER

EERSTE KAMER & TWEEDE KAMER

Initiatiefrecht

Amendementsrecht

Interpellatierecht

Enquêterecht

Budgetrecht

waar

niet waar

De Tweede Kamer mag een wetsvoorstel wijzigen.

De Tweede Kamer controleert de ministers.

De Tweede Kamer voert de wetten uit.

De minister hoeft de Tweede Kamer niet op de hoogte te houden.

De Tweede Kamer maakt wetten.

Als de minister zijn werk niet goed doet, mag hij worden weggestuurd door de Tweede Kamer.

Volgende keer

• Les: H7 Politieke Besluitvorming
• Huiswerk: Invullen begrippenlijst + samenvatting H6