Aan het einde van de les kan de leerling uitleggen wat het Indo-Europees is en kan hij de klankwetten, het Germaanse taalverschuiving en de Hoogduitse klankverschuiving uitleggen.
Slide 2 - Slide
Leg de leerdoelen uit aan de leerlingen.
Indo-Europese taalfamilie
Het Indo-Europees is de voorouder van een groot aantal talen die in Europa, Centraal-Azië en Zuid-Azië worden gesproken. Het omvat onder andere het Latijn, Grieks, Sanskriet, Engels, Duits, Frans, Spaans en Nederlands.
Slide 3 - Slide
Leg uit wat de Indo-Europese taalfamilie is en welke talen erbij horen.
Klankwetten
Klankwetten zijn regels die beschrijven hoe klanken in een taal veranderen. Deze veranderingen vinden vaak geleidelijk plaats over een lange periode.
Slide 4 - Slide
Leg uit wat klankwetten zijn en waarom ze belangrijk zijn voor taalkundigen.
Germaanse taalverschuiving
De Germaanse taalverschuiving vond plaats in de vroege middeleeuwen in het westen en noorden van Duitsland. Het was een verschuiving in de uitspraak van medeklinkers. De klanken p, t en k werden bijvoorbeeld vervangen door f, th en h.
Slide 5 - Slide
Leg uit wat de Germaanse taalverschuiving was en welke veranderingen het veroorzaakte.
Hoogduitse klankverschuiving
De Hoogduitse klankverschuiving vond plaats in het zuiden van Duitsland in de middeleeuwen. Het was een verschuiving in de uitspraak van klinkers. De klank a werd bijvoorbeeld vervangen door de klank o.
Slide 6 - Slide
Leg uit wat de Hoogduitse klankverschuiving was en welke veranderingen het veroorzaakte.
Taalfamilies
Een taalfamilie is een groep talen die verwant zijn aan elkaar. Ze hebben vaak een gemeenschappelijke voorouder. De Indo-Europese taalfamilie is de grootste taalfamilie ter wereld.
Slide 7 - Slide
Leg uit wat een taalfamilie is en geef voorbeelden van andere taalfamilies.
Indeling Indo-Europese talen
De Indo-Europese talen worden onderverdeeld in verschillende takken, waaronder de Germaanse, Romaanse, Slavische, Keltische en Baltische tak.
Slide 8 - Slide
Leg uit hoe de Indo-Europese talen zijn ingedeeld en welke talen bij welke tak horen.
Germaanse talen
De Germaanse tak van de Indo-Europese talen omvat onder andere het Engels, Duits, Nederlands, Zweeds, Noors en Deens.
Slide 9 - Slide
Geef voorbeelden van talen die behoren tot de Germaanse tak van de Indo-Europese talen.
Romaanse talen
De Romaanse tak van de Indo-Europese talen omvat onder andere het Frans, Spaans, Italiaans, Portugees en Roemeens.
Slide 10 - Slide
Geef voorbeelden van talen die behoren tot de Romaanse tak van de Indo-Europese talen.
Slavische talen
De Slavische tak van de Indo-Europese talen omvat onder andere het Russisch, Pools, Tsjechisch, Sloveens en Bulgaars.
Slide 11 - Slide
Geef voorbeelden van talen die behoren tot de Slavische tak van de Indo-Europese talen.
Keltische talen
De Keltische tak van de Indo-Europese talen omvat onder andere het Iers, Schots-Gaelisch, Welsh en Bretons.
Slide 12 - Slide
Geef voorbeelden van talen die behoren tot de Keltische tak van de Indo-Europese talen.
Baltische talen
De Baltische tak van de Indo-Europese talen omvat onder andere het Litouws en Lets.
Slide 13 - Slide
Geef voorbeelden van talen die behoren tot de Baltische tak van de Indo-Europese talen.
Indo-Europees en het Sanskriet
Het Sanskriet is een oude taal uit India en is een belangrijke bron voor de kennis over het Indo-Europees. Veel woorden in het Sanskriet hebben namelijk een overeenkomst met woorden in andere Indo-Europese talen.
Slide 14 - Slide
Leg uit waarom het Sanskriet belangrijk is voor de kennis over het Indo-Europees.
Indo-Europees en het Latijn
Het Latijn is een oude taal uit Rome en is ook een belangrijke bron voor de kennis over het Indo-Europees. Veel talen, waaronder het Nederlands, hebben namelijk veel leenwoorden overgenomen uit het Latijn.
Slide 15 - Slide
Leg uit waarom het Latijn belangrijk is voor de kennis over het Indo-Europees.
Indo-Europees en het Engels
Het Engels is een West-Germaanse taal en heeft veel overeenkomsten met andere West-Germaanse talen, maar ook met andere Indo-Europese talen. Het Engels heeft bijvoorbeeld veel leenwoorden overgenomen uit het Latijn en het Grieks.
Slide 16 - Slide
Leg uit waarom het Engels belangrijk is voor de kennis over het Indo-Europees.
Indo-Europees en taalverandering
Talen veranderen voortdurend en nieuwe talen ontstaan uit bestaande talen. Het bestuderen van deze veranderingen kan ons veel leren over de geschiedenis van talen en hoe talen met elkaar verwant zijn.
Slide 17 - Slide
Leg uit waarom het belangrijk is om taalverandering te bestuderen en wat het ons kan leren over talen.
Indo-Europees en de wereld
Het Indo-Europees is een belangrijke taalfamilie omdat het veel invloed heeft gehad op de ontwikkeling van talen over de hele wereld. Veel moderne talen zijn namelijk ontstaan uit het Indo-Europees.
Slide 18 - Slide
Leg uit waarom het Indo-Europees belangrijk is voor de ontwikkeling van talen over de hele wereld.
Quiz
Test je kennis over het Indo-Europees en de taalfamilies.
Slide 19 - Slide
Gebruik deze slide om een quiz te geven over de lesstof.