4.4 Arbeiders strijden voor hun rechten

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

4.4 Arbeiders strijden voor hun rechten

Standensamenleving                     Klassenmaatschappij

Geestelijkheid

Adel

Derde stand

Ondernemersklasse

Middenklasse

Arbeidersklasse

Industriële Revolutie in Nederland

* 1850

* Slechte omstandigheden

* Liefdadigheid

* Hulp van kerk en de rijken

Situatie in Nederland

• Rijke mannen kiesrecht
• Liberalen
• Weinig regels
• Slechte omstandigheden

Socialisme

• Opkomen voor de arbeiders
• Karl Marx
• Klassenstrijd tussen arm en rijk -> Revolutie
• Geen privé-bezit
• Einde klassenmaatschappij

Sociaaldemocratie

* Stroming binnen het socialisme

* Opkomen voor arbeiders

- Geen revolutie

- Vreedzame manier

Vakbonden

* Arbeiders met hetzelfde beroep

* Onderhandelen met fabriekseigenaren

* Betere omstandigheden

* Niet luisteren -> stakingen

Wat is het doel van vakbonden?

Op welke manier willen vakbonden dit bereiken?

1. Door geweld te gebruiken
2. In opstand komen
3. Onderhandelen
4. Meer belasting betalen

Geestelijkheid

Adel

Derde stand

Standensamenleving

Klassenmaatschapij

Middenklasse

Ondernemersklasse

Arbeidsklasse

Liberalisme

Socialisme

Wat hoort bij socialisme? 

Karl Marx

klassenstrijd

Opkomen voor fabriekseigenaren

kapitalisme

Opkomen voor arbeiders

Vrijheid

Gelijkheid

Opdracht

1. Welke standpunten hoorde rond 1850 bij sociaaldemocratie?

2. Welke partijen zijn vandaag nog sociaaldemocratisch? 

3. Wat zijn standpunten van deze partijen?

Langzaam verbetering

• Eerste sociale wetten vanaf 1874: Kinderwetje van Van Houten
  

• Leerplichtwet (1900), Woningwet (1901)

• 1917: Algemeen Kiesrecht voor mannen

• 1919: Algemeen kiesrecht voor vrouwen

Sociale kwestie

* Verbetering leef en werkomstandigheid

* 1874 Eerste sociale wet -> Kinderwetje van Van Houten

* Woning verbetering

* Leerplicht

* Aanleg riolering

Huiswerk

• Maak opdracht 2 t/m 5, 7, 8, 9 en 12
• Daarna test jezelf van 4.4 in o.o.