Grammatica zinsontleding

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 1-3

Herhaling grammatica

- Werkwoordsvormen

- Zinsdelen en zinsontleding

- Woordsoorten

De persoonsvorm

De persoonsvorm kun je op drie manieren vinden in een zin:

1. De zin vragend maken

2. De tijd in de zin veranderen

3. Het aantal in de zin veranderen

Wat is de persoonsvorm in de volgende zin:

Elke vrijdagavond hang ik lekker op de bank

1. ik
2. hang
3. op de bank
4. elke vrijdagavond

Wat is de persoonsvorm in de volgende zin:

Alle kinderen vinden de persoonsvorm in deze zin.

1. kinderen
2. vinden
3. persoonsvorm
4. deze

Wat is de persoonsvorm in de volgende zin:

Sturen jullie ook altijd Kerstkaarten?

1. jullie
2. Kerstkaarten
3. Sturen

Wat is de persoonsvorm in de volgende zin:

De grizzlybeer kijkt naar mij.

Heel werkwoord

Het hele werkwoord noemen we ook wel de infinitief

De hele werkwoorden staan in de tegenwoordige tijd in het meervoud en eindigen meestal op een -n

Bijvoorbeeld: lopen, fietsen, slapen, eten

tip: als je er "wij" voor kunt zetten kun je testen of het werkwoord een heel werkwoord is.

Wat is in de onderstaande zin het hele werkwoord?

Het publiek moest lang op de huldiging wachten.

1. moest
2. wachten
3. het publiek
4. de huldiging

Wat is het hele werkwoord in de onderstaande zin?

De komende jaren zal de temperatuur stijgen.

1. zal
2. stijgen
3. de temperatuur
4. de komende jaren

Welk woord is een heel werkwoord?

moest - wil - kunnen - vroegen - zal - wilden

Het voltooid deelwoord

instructiefilmpje

Wat is het voltooid deelwoord in de volgende zin:

Hebben Anouk en Wendy de opdracht nog niet gemaakt?

1. Anouk en Wendy
2. Hebben
3. de opdracht
4. gemaakt

Wat is het voltooid deelwoord in de volgende zin:

Gisteravond hebben veel mensen naar het nieuwe programma gekeken.

1. gisteravond
2. hebben
3. gekeken
4. veel mensen

Zinsdelen

1. werkwoordelijk gezegde

2. onderwerp

3. lijdend voorwerp

4. meewerkend voorwerp

5. bijwoordelijke bepaling

Welke zinsdelen ken je?

Wat is het werkwoordelijk gezegde?

Welke vraag stel je om het onderwerp te vinden in de zin?

Wat is het onderwerp in de onderstaande zin:

Ik kan nu het onderwerp uit een zin halen.

1. Ik
2. kan
3. het onderwerp
4. een zin

Welke vraag stel je om het lijdend voorwerp te vinden?

Wat is het lijdend voorwerp?
'Peter heeft gisteren zijn scooterrijbewijs gehaald.'

1. Peter
2. gisteren
3. scooterrijbewijs
4. Er is geen lijdend voorwerp

Wat doen we als eerste bij zinsontleding?

1. De persoonsvorm (pv) opzoeken
2. Meteen beginnen met benoemen
3. Het onderwerp zoeken (o)
4. Zinsdeelstreepjes zetten

Sleep de zinsdelen naar het juiste vak.

onderwerp

lijdend vvw

ww gezegde

meewerkend vw

Zin:

Marjan

had

een mooi gedicht

voor haar opa 

geschreven. 

Sleep de zinsdelen naar het juiste vak.

onderwerp

lijdend vvw

ww gezegde

meewerkend vw

Zin:

Gisteren

bracht

ze

een goed boek

voor mij

mee.

Sleep de zinsdelen naar het juiste vak.

onderwerp

lijdend vw

ww gezegde

meewerkend vw

Zin:

De ober 

heeft 

de jas

aan de klant 

gegeven. 

Welke woordsoorten ken je?

Woordsoorten

1. Lidwoord

2. Zelfstandig naamwoord

3. Bijvoeglijk naamwoord

4. Voorzetsel

5. Werkwoord

6. Telwoord

Woordsoorten

welk woordsoort is 'zwemmen'?

1. werkwoord
2. zwemwoord
3. lidwoord
4. bijvoeglijknaamwoord

welk woordsoort is 'fiets'

1. lidwoord
2. bijvoeglijk naamwoord
3. persoonlijk voornaamwoord
4. zelfstandig naamwoord

zinsdelen

woordsoorten

onderwerp

lijdend voorwerp

telwoord

meewerkend voorwerp

werkwoordelijk

gezegde

zelfstandig naamwoord

bijvoeglijk naamwoord

werkwoord

voorzetsel

lidwoord

Bij welk antwoord staan alleen woordsoorten?

1. Lidwoord, persoonsvorm, gezegde
2. Persoonsvorm, onderwerp, lijdend voorwerp
3. Werkwoord, voornaamwoord, lidwoord
4. Ik weet niet wat woordsoorten zijn

Einde van deze les!
Wat heb je geleerd vandaag?