Schrijfproject les 6 kort verhaal fictie

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Aan het eind van deze opdracht kun je:

• in je eigen woorden omschrijven wat fictie is.
• bij teksten onderscheid maken tussen
  fictie en non-fictie.
• voorbeelden noemen van fictie en non-fictie
  in teksten en andere media.
• zelf fictie schrijven.

Theorie in je boek:

Een bouwplan maken: hoofdstuk 2 (blz. 50)

Een overtuigende tekst schijven: hoofdstuk 4 (blz. 114)

Een beoordeling schrijven: hoofdstuk 5 (blz. 146)

Publiekgericht schrijven: hoofdstuk 6 (blz. 178)

In nieuw Nederlands online vind je bij elk hoofdstuk een filmpje. 

Onderwerpen project schrijven:

Theorie:

• bouwplan maken

Informatieve tekst:

• verslag of nieuwsartikel schrijven over sport, vakantie of een hobby

Overtuigende tekst:

• betoog schrijven over wel of geen camera's in school 
• column schrijven over je docent Nederlands

Amuserende tekst:

• fantasieverhaal (minimaal 2A4) of een gedicht (minimaal 20 regels)

Bedenk 10 dingen die je met een vork kunt doen. Je kunt ermee eten, je kunt ermee ...

Fictie

Non-fictie

Niet verzonnen

• Krantenbericht
• Studieboek
• Documentaire
• Reisverslag
  

Fictie

Verzonnen

• Roman
• Strip
• Film
• Poëzie
  

Tekstdoelen:

Lees fragment 1

Lees fragment 2

• Wat zijn de overeenkomsten
  tussen de fragmenten?
• Wat zijn de verschillen tussen de
  fragmenten?

Perspectief

• De verteller van het verhaal.
  
  Dat hoeft niet de schrijver zelf te zijn.
  De schrijver bedenkt wie het verhaal vertelt.
  

Verschillende vertellers/perspectieven

• Ik-perspectief
  Je weet alleen wat de ik-persoon denkt/voelt.
  
• Personaal perspectief (hij/zij-perspectief)
  Je weet alleen wat de hoofdpersoon denkt/voelt.
  
• Alwetende verteller (hij/zij-perspectief)
  De alwetende verteller doet niet mee aan het
  verhaal en hij/zij weet alles.
  

James worstelde zich omhoog uit het moeras. Hij had overal pijn. Diana probeerde zijn arm te grijpen, zijn huid voelde vreemd aan. 

James worstelde zich omhoog uit het moeras. Hij had overal pijn. Zijn gezicht voelde vreemd aan.

Ik worstelde me omhoog uit het diepe moeras. Ik had overal pijn. Mijn gezicht voelde vreemd aan.

Je kunt een verhaal ook vertellen vanuit een dier of een ding.:

"Ik vloog naar het raam en ging op de vensterbank zitten."

"Wij zijn de nacht. Wij brengen duisternis, slaap en slapeloosheid."
"Ik loop met mijn natte vacht rond en ben uit mijn humeur."

Plot:

De structuur van een verhaal / de verhaallijn

Waarom heeft een verhaal structuur nodig?

Om het verhaal beter te begrijpen

Om het verhaal spannend te maken

Bouwplan

Inleiding

Midden

Slot

Bij fictie mag je ook het einde in de inleiding vertellen, of midden in het verhaal beginnen. Je mag ook gewoon bij het begin beginnen.

Plotvraag

In een plot zit vaak een plotvraag:

Dit is de vraag die de lezer nieuwsgierig moet houden.
Want als je nieuwgierig bent naar de afloop van een verhaal, blijf je lezen.
               Voorbeelden:
Komt het goed?
Wie is de dader?
Zal Lisa trouwen met Daan?
Wordt het voetbalteam kampioen?

Spanning vasthouden

Zonder conflict of probleem is een verhaal niet interessant om te lezen of naar te kijken.

Door je hoofdpersoon (protagonist) iets anders te laten willen dan de tegenspeler (antagonist), ontstaat een conflict.

Op een rij:

- Beslis waar je verhaal over gaat, bepaal het thema/onderwerp
- Geef de hoofdpersonen een doel

- Zorg voor een conflict of probleem

- Bedenk een plotvraag

- Geef het verhaal een begin, midden en einde

Herschrijven

Een verhaal wordt beter door het
te herschrijven:

Kijk nog eens kritisch naar het verhaal en
controleer of alles klopt en of het voor de lezer
goed te begrijpen is.
We noemen dit ook wel redigeren.

Tijd

Speelt het verhaal zich af in het verleden? Controleer dan of  alles ook echt in de verleden tijd staat.

Speelt het verhaal zich nu af? Controleer dan of alles in de tegenwoordige tijd staat.

Sleep de verhaalvorm naar het vak waar deze het best past.

Fictie

Non-fictie

Roman

Sprookje

Stripverhaal

Weerbericht

Studieboek

Handleiding

Realistisch is hetzelfde als waargebeurd.

1. Waar
2. Niet waar

Wat wordt er bedoeld met vertelperspectief?

1. hoeveel personages er in het verhaal zitten
2. de structuur van het verhaal
3. vanuit welk oogpunt het verhaal verteld wordt
4. wat de hoofdpersoon doet in het verhaal

Welke klopt niet?

1. de alwetende verteller weet alles
2. de alwetende verteller moet in het verhaal meespelen
3. de alwetende verteller kent ook gevoelens van personages
4. de alwetende verteller kent het hele verhaal

Welk perspectief?
"Ik liep de trap af en tot mijn verbazing zag ik een vage schim"

1. ik-vorm
2. alwetende verteller
3. personale verteller
4. geen

Wat is het plot van een verhaal?

1. Het spannende element.
2. Het einde.
3. Het creatieve idee.
4. De structuur.

Waarom is het belangrijk dat er een conflict in een verhaal zit?

1. Zonder conflict wordt het verhaal te lang.
2. Zonder conflict is het verhaal te ingewikkeld
3. Zonder conflict is het verhaal niet interessant.
4. Zonder conflict wordt het verhaal te kort.

Waarom is het belangrijk dat de schrijver van een verhaal nadenkt de plotvraag?

1. De plotvraag houdt de lezer nieuwsgierig.
2. De plotvraag zorgt voor conflict.

Zijn er vragen?

Huiswerk

Schrijf een:

           

            kort verhaal van minimaal 300 woorden

De opdracht staat weer in Magister.  

Deadline: 7 februari, voor de les Nederlands. 

De regels:

Het verhaal:

• Minimaal 300 woorden

• Fictie (spannend verhaal, sprookje, dagboek, enz.)
• kies een perspectief (alwetende verteller, ik-verteller of personale verteller)
• Goede structuur (plot).
• Bedenk een goede plotvraag.
• Zorg voor een conflict (probleem dat de hoofdpersoon moet oplossen)
• Zorg voor een goede opbouw (inleiding, midden, slot)

Tot de volgend keer!