Opening cultuureducatieweek 2024-25

• Cultuureducatie
• HBO
• Studiejaar 1

Cultuureducatieweek: 

Verruim je blik!

Openingsdia. Studenten welkom heten.

Voordragen gedicht van Jules Deelder.

In dit filmpje wordt de waarde van cultuureducatie uitgelegd. De studenten hebben ook een ander filmpje op Brightspace gekeken als voorbereiding. Na het kijken van deze film stel je de vraag 'wat is cultuur?' (volgende slide)

Wat is cultuur?

De studenten hebben als voorbereiding het filmpje van LKCA gekeken. Zie Brightspace of https://vimeo.com/208160106

Hierbij is gevraagd om zelf na te denken over de betekenis van cultuur in hun dagelijks leven. Het mooie van dit filmpje is dat cultuur zich manifesteert in heel veel dingen. En dat maakt het doorgaans voor studenten ook zo leuk... en herkenbaar. Over het algemeen hebben studenten een ander idee bij 'cultuur' (schilderijen etc.) maar cultuur is ook de kleding die je draagt etc.

Het is leuk om hier wat antwoorden van studenten uit te lichten en studenten hier iets over te laten vertellen. 

Hierna volgt de toelichting door jou.. 

Cultuur is alles wat mensen doen en maken...

Cultuur is voortdurend in ontwikkeling....

Bron van deze uitspraken: Barend van Heusden, Cultuur in de Spiegel. 
Aan de hand van deze twee afbeeldingen van de Blaak kun je dit toelichten. 
Vraag de studenten of iemand deze locatie kent in Rotterdam? Je benoemt de afbeelding 'links' waarop een plat gebombardeerde Blaak staat met alleen de Laurenskerk nog deels overeind en deels afgebrand. De afbeelding rechts toont het ontwerp van de Markthal die nu vlakbij de Laurenskerk gebouwd is. Vertel over de aanleiding voor Rotterdam om na het bombardement de stad anders in te richten: bredere straten, beter voor de handel etc. Benoem ook het verschil in stijl: de Laurenskerk versus de Markthal als icoon op de Blaak. Dit zijn mensen die dit ontworpen hebben, afhankelijk van de (culturele) tijdgeest. Dat maakt ook dat een stad, een leefomgeving van de mens steeds verandert. De kerk is bijvoorbeeld al lang niet meer het enige gebedsgebouw in Rotterdam etc.... 

Cultuuronderwijs:

• Kunsteducatie
  
  
• Media educatie
  
  
• Erfgoededucatie

We volgen de indeling uit het boek 'Basisboek Cultuuronderwijs'. 
Wanneer we spreken over cultuuronderwijs in de basisschool, kunnen we dit in drie algemene deelgebieden opdelen: Kunsteducatie, media-educatie en erfgoededucatie. Vraag de studenten of ze een idee hebben wat het verschil is in deze deelgebieden van cultuur. In de volgende dia's leg je het uit.

Kunsteducatie

• kennis verwerven van verschillende kunstdisciplines en -processen.
  
• reflectie hierop: wat doet het met je?
  

Er zijn veel verschillende kunstvormen: beeldende kunst, theater, muziek, dans, fotografie, film, architectuur, poëzie, literatuur, etc. De laatste jaren zien we ook een ontwikkeling van samensmelting van kunstvormen en spreken we van crossovers van verschillende disciplines.

Door kunst te beleven en bezoeken met kinderen leer je betekenis geven aan de wereld waarin je opgroeit / leeft. Een kunstenaar wil - niet altijd overigens-  iets aan de kijker/luisteraar meegeven. Dat kan een emotie zijn, een idee over de wereld of een onderwerp. De kijker daarentegen kan en mag daar weer zijn eigen betekenis aan geven. Door kinderen in aanraking te laten komen met kunst, wordt de verbeelding geprikkeld maar gaan ze ook op een actieve en creatieve / filosofische manier nadenken over zichzelf en de verschillende manieren waarop je je kunt uiten. 

Deze week zullen de studenten ook reflecteren op hun eigen beleving. Het mooie van kunst is dat iedereen een andere beleving kan hebben t.a.v. hetzelfde kunstobject... En dat is oké. 

Media-educatie

• Het kundig en kritisch leren omgaan met klassieke en moderne (massa) media.
  
• Welke invloed hebben die media op de beeldvorming van kinderen over de werkelijkheid?

Bij Media Educatie gaat het om de bewustwording van de invloed van media. Binnen cultuuronderwijs kan dat het beste bereikt worden door kinderen zelf actief aan de slag te laten gaan met media. Door zelf een filmpje te maken weet je beter waar je zelf naar kijkt (beeldmanipulatie, montage etc.). 

Kinderen die in de 21e eeuw opgroeien, groeien op in een beeldmaatschappij. Het is belangrijk ze hier een kritische houding in aan te leren. Het vak 'begrijpend lezen' is verankerd in de basisschool. Het zou eigenlijk logisch zijn wanneer 'begrijpend kijken' ook een plek zou krijgen..  Een stukje mediawijsheid is terug te vinden in het vak 'nieuwsbegrip' maar hier gaat het in de basisscholen nog te veel over begrijpend lezen. Er liggen kansen voor jullie generatie leerkrachten om hier kritisch kijken aan toe te voegen.....!

Erfgoed-educatie

• Hoe manifesteert het verleden zich in het heden? En in de toekomst?
  
• Historisch besef: Wat kunnen we leren over het verleden?
  
• Materieel en immaterieel erfgoed

Dit kun je ook weer toelichten aan de hand van het plaatje van de Blaak. Er liep nog water en je ziet een oud handelsbootje, maar op dezelfde plek staat nu de Markthal waar handel plaatsvindt.. 

Ik vermoed dat iedereen hier wel naar eigen inzicht een draai aan kan geven in zijn uitleg. 

N.B. Bij Erfgoed wordt doorgaans gedacht aan gebouwen etc. Dat hoort onder Materieel Erfgoed. Maar er bestaat ook Immaterieel Erfgoed: klassieke verhalen, tradities, (kinder-)liedjes, etc.

Hoe bewust ben jij van je culturele bagage?

We stellen de studenten een aantal vragen. een interactief gebeuren (:  

"Ja?" betekent blijven staan. "Nee" betekent zitten. Tussentijds polsen we een aantal studenten om antwoorden evt toe te lichten. 

Vragen/stellingen: 

* Ik heb in mijn leven meer dan 3 kastelen bezocht.

* Afgelopen zomer heb ik een festival bezocht.

* Ik bezoek meer dan 3 concerten per jaar. 

* Ik bezoek meer dan 3 klassieke concerten per jaar. 

* Bij mij op de basisschool werd veel aan cultuur gedaan.

* Ik ben zelf actief bezig met theater/muziek/dans etc.

* Ik ben actief op social media.

* Ik heb wel eens een schandaal meegemaakt op social media.

* Het gedicht dat we bij de start voordroegen is van .....

* Ik ben me bewust van mijn culturele bagage...

Wat gaan we doen?

• Kennismaken met de culturele omgeving
  
  
• Inzicht in de educatiemogelijkheden van culturele instellingen
  
  
  
• Bewustwording van jouw eigen culturele bagage!

Link met thema 1

Themadoel 1:

hoe verhoud ik me tot mijn klas? 

Themadoel 4:

hoe verhoud ik me tot de dynamische stad? 

Heel erg veel plezier deze week!!!

Vragen?

Maak eventueel afspraken met je klas voor het eerst volgende bezoek.

Bij een aantal instellingen worden de studenten in groepjes verdeeld. Het kan goed werken om dit alvast nu mee te delen. Maar het kan misschien nog beter werken wanneer je dit zelf doet en ze dit op locatie vertelt. Zie verder het protocol per instelling hiervoor (wordt gemaild).

Maak een fotocollage van jouw reis van de pabo naar je huis. Wat zie je aan culturele uitingen?
Geef een titel aan de collage.