Eindexamen Geschiedenis VMBO 2019 (Sleepvragen)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 3,4

Examen VMBO-KB, GL en TL

2019

geschiedenis en staatsinrichting CSE GL en TL

Sleepvragen

Nederland (1848-1914)

Een grondwetswijziging kent verschillende fases. De uitspraken uit de bron passen bij die fases.

Zet de uitspraken in de juiste volgorde, van de eerste fase naar de

laatste fase.

De wetsontwerpen voor de nieuwe grondwet worden u nu aangeboden. 

Ik hoop en vertrouw erop dat u als parlement vóór deze belangrijke vernieuwing stemt.

De grote opkomst bij de verkiezingen bewijst dat de nieuwe grondwet op prijs wordt gesteld.

Wij vinden dat meer mensen stemrecht moeten krijgen. Wij gaan daarom een voorstel maken voor de herziening van de grondwet

Hieronder staan drie uitspraken van politiek leiders rond 1900:

Geef per uitspraak aan welke politiek leider deze uitspraak heeft gedaan. 

Let op! Er blijft één politiek leider over.

Vier politiek leiders:

De vrouw zal niet vrij worden, als zij zichzelf niet bevrijdt.

Een politiek leider moet het christelijk geloof het allerbelangrijkste

vinden.

Nu is het afgelopen met de macht van de huidige regering en zal de

arbeidersklasse de macht gaan overnemen.

P.J. Troelstra

J.R. Thorbecke

A. Kuyper

W. Drucker

Hieronder staan drie gebeurtenissen die te maken hebben met rechten van de Tweede Kamer:

Geef per gebeurtenis aan om welk recht van de Tweede Kamer het gaat. 

Let op! Er blijft één recht van de Tweede Kamer over.

Vier rechten van de Tweede Kamer:

In 1887 deed de Tweede Kamer een onderzoek naar de werking van

de wet op de kinderarbeid van 1874.

In 1903 werd door enkele leden van de Tweede Kamer een

wetsvoorstel ingediend voor de invoering van het algemeen kiesrecht

In 1919 werd de begroting van het ministerie van Marine door de

Tweede Kamer afgekeurd.

het recht van interpellatie

het recht van initiatief

het recht van enquête

het budgetrecht

Tussen 1848 en 1919 werden de eisen waaraan kiezers moesten voldoen steeds aangepast. 

Welke eis was beslissend of iemand kiesrecht kreeg? En in welk jaar werd deze eis ingevoerd? 

Let op! Eén eis en één jaar zijn al ingevuld. Er blijven één eis en één jaar over.

algemeen kiesrecht

caoutchouc-artikel

censuskiesrecht

eis

jaar

1919

als je een bepaalde leeftijd had

als je bijvoorbeeld bepaalde examens had behaald

1917

1887

1848

als je de Nederlandse taal kon spreken

als je een bepaald bedrag aan belastingen betaalde

De Eerste Wereldoorlog (1914-1918)

Zet de drie foto’s in de juiste volgorde, van vroeger naar later.

1

2

3

Het Interbellum (1918-1939)

Tijdens de Kristallnacht in 1938 werden in heel Duitsland veel Joodse bezittingen vernield en Joden vermoord. Deze nacht wordt gezien als één van de belangrijkste gebeurtenissen van de Jodenvervolging in Duitsland vóór de Tweede Wereldoorlog.

Hieronder staan drie gebeurtenissen die de Kristallnacht mogelijk hebben gemaakt.

Zet de drie gebeurtenissen in de juiste volgorde, 

van vroeger naar later.

1

2

3

Duitsland wordt een totalitaire dictatuur.

De NSDAP wint de verkiezingen.

De rassenwetten worden ingevoerd.

Hieronder staan vijf uitspraken over economie.

Welke twee uitspraken horen bij de economie van de Sovjet-Unie in de periode 1930-1940? Schrijf alleen de nummers op.

Economie van de Sovjet-Unie in de periode 1930-1940

De productie wordt vastgesteld door een plan van de regering.

De regering bepaalt de prijs van een aantal belangrijke producten.

Het aanbod van goederen wordt bepaald door de vraag van de

consument.

Het doel van productie is het maken van winst.

Natuurlijke hulpbronnen, zoals olie, zijn in handen van privébedrijven.

Hieronder staan vier uitspraken die te maken hebben met Duitsland.

Geef per uitspraak aan of die wel of niet een direct gevolg was van het Dawesplan.

Niet een direct gevolg was van het Dawesplan.

Wel een direct gevolg was van het Dawesplan.

Duitsland leent geld van de Verenigde Staten om de economie op

gang te helpen.

Duitsland mag geen lid van de Volkenbond worden.

Duitsland wordt opgedeeld in vier bezettingszones.

Duitsland zet de herstelbetalingen stop om de economie op gang te

helpen.

De Tweede Wereldoorlog (1939-1945)

Hieronder staan drie namen van personen en drie tegenstanders.

Wie heeft de uitspraak uit de bron gedaan? En tegen welke tegenstander moest worden gevochten?

Een uitspraak tijdens de Tweede Wereldoorlog (1941):

Vandaag werd de Sovjet-Unie aangevallen. Daarom zullen wij Nederlanders, nu de omstandigheden ons daartoe dwingen, samen vechten met de bevolking van de Sovjet-Unie. Wij zullen dit doen, ook al zijn we het in veel opzichten niet met de Sovjet-Unie eens. We moeten samen zien te winnen.

De uitspraak is van    ...

om te vechten tegen ...

de Japanners in Azië

de Duitsers in Europa

de communisten aan het oostfront

koningin Wilhelmina

Mussert

Troelstra

Hieronder staan vijf films over de Tweede Wereldoorlog.

Iemand wil deze films in de juiste volgorde bekijken, van vroeger naar later, op basis van de gebeurtenissen waarover de films gaan.

In welke volgorde moeten de films worden bekeken?

1

2

3

4

5

A Bridge Too Far: over de Slag om Arnhem

Tora! Tora! Tora!: over de aanval op Pearl Harbor

Battle of Britain: over de Slag om Engeland

Het Bombardement: over het bombardement op Rotterdam

The Longest Day: over de invasie in Normandië

In 1941 kwam er een nieuwe wet in Nederland, die het recht op vrijheid van vereniging schond. De Duitse bezetter mocht voortaan voetbalclubs opheffen, het bestuur veranderen en het geld van deze clubs in beslag nemen. Ook moesten de clubs hun clubblad laten controleren door de bezetter.

Maak de invulopdracht kloppend door telkens een keuze te maken.

1 Het grondrecht dat door deze wet geschonden werd, is een                                  grondrecht.

  kies uit:

2 Het controleren van het clubblad is een voorbeeld van                               .

   kies uit: 

3 Nederland was in 1941                                 een rechtsstaat.

  kies uit:

???

???

???

censuur

propaganda

wel

niet

klassiek

sociaal

Zet de vijf gebeurtenissen in de juiste volgorde, 

van vroeger naar later.

1

2

3

4

5

Britse soldaten die gewond raakten in de Slag om Arnhem, worden

verzorgd door Duitsers.

De capitulatie van het Nederlandse leger is ondertekend.

De eerste Joden worden vanuit kamp Westerbork gedeporteerd naar

vernietigingskampen.

In het hele land worden kerkdiensten gehouden als dank voor de

bevrijding.

De regering kondigt de mobilisatie van het Nederlandse leger aan.

Hieronder staan in totaal vijf fragmenten uit dagboeken die geschreven zijn in Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog:

Zet deze gebeurtenissen in de juiste volgorde, van vroeger naar later.

1

2

3

4

5

De directie van Philips wil dat de regering de invoer van gloeilampen

van buitenlandse concurrenten beperkt. Na overleg met

minister-president Colijn wordt dit besluit door de regering uitgevoerd.

 De eerste computer van Philips wordt op de markt gebracht. Door de

grote internationale concurrentie is dat geen succes.

In het neutrale Nederland kan Philips door de handelsbelemmeringen

tijdens de oorlog moeilijk glas importeren. Daarom bouwt het bedrijf

een eigen glasfabriek voor de gloeilampen

Onder Duits toezicht moet de Eindhovense fabriek voor de

oorlogsindustrie gaan werken. Philips moet voornamelijk

radio-onderdelen voor de Duitse bezetter produceren.

Philips organiseert de eerste televisie-uitzending in een openbare

gelegenheid.

Vier omschrijvingen van nazi-organisaties in Duitsland:

Geef per omschrijving aan welke naam daarbij hoort. 

Let op! Er blijft één naam over.

Vijf namen van nazi-organisaties in Duitsland:

een jeugdorganisatie om meisjes voor te bereiden op hun taak in de

maatschappij

een organisatie die onder andere concentratie- en

vernietigingskampen bewaakte

een door Hitler opgerichte knokploeg om partijvergaderingen van de

NSDAP te beschermen

een organisatie die bekend staat als de geheime politie in

nazi-Duitsland

SS

Gestapo

Hitlerjugend

SA

Bund Deutscher Mädel

Sleep de nationaliteit van de kampcommandant links en sleep de nationaliteit van de vrouwen rechts.

nationaliteit

nationaliteit

Duits

Indonesisch

Japans

Nederlands

Russisch

Hieronder staan in totaal vijf fragmenten uit dagboeken die geschreven zijn in Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog:

Zet deze gebeurtenissen in de juiste volgorde, van vroeger naar later.

1

2

3

4

5

Door de Duitsers wordt gedreigd dat stakers de doodstraf kunnen krijgen. Ik ben blij dat er spontaan gestaakt is! Wij Nederlanders hebben laten zien dat we opkomen voor onze Joodse landgenoten.

In de middag zijn de eerste Engelse troepen geland ten zuiden van de Rijn. Een heel leger kwam vanuit de lucht met parachutes naar beneden, een heel leger van bevrijders! Het geallieerde leger rukt vanuit België op naar Brabant.

Het is officieel bekend gemaakt: Duitsland heeft gecapituleerd. Ik ren naar mijn vriend. Onderweg zie ik mijn buren en ik schrik. Ineens valt me op dat iedereen zo mager is.

Er vliegen wel zes vliegtuigen over me heen. Ik fiets door het dorp en de bakker roept dat er oorlog is uitgebroken. Ik roep terug dat het oefeningen zijn. Later komen er nog meer vliegtuigen overvliegen. Dan begint de luchtafweer te schieten.

De oorlog is al een paar dagen bezig, maar nu is het voor ons echt geworden. Het luchtalarm gaat af en wij gaan de schuilkelder in. Uiteindelijk komen we de kelder uit en kijken om ons heen. Voor het luchtalarm af ging stond hier nog een stad, maar nu zien we alleen maar vuur.

Europa en de wereld (1945-1989)

Hieronder staan vier ontwikkelingen die horen bij Nederland in de periode 1945-1989.

Noem per foto de ontwikkeling die daarbij hoort. Let op! Er blijft één ontwikkeling over

multiculturele samenleving

ontstaan van een jongerencultuur

opkomst van de televisie

Tweede Feministische Golf

Hieronder staan vier omschrijvingen van grondrechten in Nederland.

Welke twee grondrechten werden in 1983 voor het eerst in de Grondwet opgenomen?

Voor het eerst in de Grondwet van 1983 opgenomen.

De overheid heeft als taak om voor voldoende werk te zorgen voor

iedereen die kan werken.

Iedereen heeft recht op rechtsbijstand.

Iedereen is vrij om zijn godsdienst of levensovertuiging te kiezen.

Je mag zeggen en schrijven wat je denkt, zonder daar eerst

toestemming voor te vragen.

Hieronder staan vier gebeurtenissen die te maken hebben met de geschiedenis van Indonesië. 

Zet deze gebeurtenissen in de juiste volgorde, van vroeger naar later.

1

2

3

4

De Eerste Politionele Actie begint.

De Nederlandse regering tekent de soevereiniteits-overdracht.

Japan bezet Indonesië.

Soekarno roept de onafhankelijke Republiek Indonesië uit.

De nieuwe wereldorde (vanaf 1990)

Door de tijd heen

Hieronder staan vijf gebeurtenissen die te maken hebben met Duitsland in de periode 1918-1939.

Zet de gebeurtenissen in de juiste volgorde, van vroeger naar later

1

2

3

4

5

De Conferentie van München vindt plaats.

Duitsland en de Sovjet-Unie sluiten een niet-aanvalsverdrag.

Duitsland raakt door de Beurskrach onmiddellijk in zware economische problemen.

Duitsland wordt lid van de Volkenbond.

Duitsland valt Polen binnen.

Hieronder staan vier krantenkoppen over Berlijn in de periode 1945-1990

Zet de krantenkoppen in de juiste volgorde, van vroeger naar later.

1

2

3

4

Berlijn hoofdstad van herenigd Duitsland

Berlijn verdeeld door muur

Oost-Berlijn hoofdstad van de DDR

West-Berlijn geblokkeerd door Sovjet-Unie

Hieronder staan gebeurtenissen die te maken hebben met verschillende manieren waarop bepaalde landen worden bestuurd.

Zet deze gebeurtenissen in de juiste volgorde, van vroeger naar later.

1

2

3

4

De tsaar wordt afgezet en het land wordt een republiek.

Hitler wint de verkiezingen en schaft de democratie af.

Praagse burgers demonstreren en eisen democratische rechten

Soekarno wordt de eerste president van zijn land.

Straatsburg is nu een grote Franse stad aan de grens met Duitsland, maar vroeger was het een Duitse stad.

Zet de drie gebeurtenissen in de juiste volgorde, van vroeger naar later.

3

2

1

Tijdens de Tweede Wereldoorlog worden de Franse straatnamen in Straatsburg weer veranderd in Duitse namen.

Elke maand vergadert het Europees Parlement één week in Straatsburg.

Door het Verdrag van Versailles wordt Straatsburg een Franse stad.

Waar hebben deze gebeurtenissen plaatsgevonden? Sleep de gebeurtenis naar een nummer in de kaart. 

Let op! Er blijft één nummer over.

1

2

3

4

De tsaar wordt afgezet en het land wordt een republiek.

a

Hitler wint de verkiezingen en schaft de democratie af.

b

Praagse burgers demonstreren en eisen democratische rechten.

c

Vijf gebeurtenissen uit de geschiedenis van het onderwijs in Nederland:

Geef per staatshoofd aan welke gebeurtenis daarbij hoort. 

Let op! Er blijft één gebeurtenis over.

Hieronder staan vier staatshoofden van Nederland:

Het staatshoofd ondertekent de Leerplichtwet van 1969.

Het staatshoofd ondertekent in 1900 de eerste Leerplichtwet van

Nederland.

Het staatshoofd ondertekent in 2017 een wijziging in de Leerplichtwet

Het staatshoofd ondertekent in 1848 een nieuwe grondwet met daarin

de vrijheid van onderwijs.

Het staatshoofd ondertekent in 1981 de Wet op het Basisonderwijs.

koning Willem-Alexander

koningin Wilhelmina

koningin Juliana

koningin Beatrix