M&M - 6.2 - Koude Oorlog

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo, mavo
• Leerjaar 2

Thema 6 - Eenheid en verdeeldheid

6.2 - De Koude Oorlog

Klas 2VMBO

Leerdoel

• Ik kan uitleggen wat communisme en kapitalisme betekent.   
• Ik kan uitleggen wat het verschil tussen kapitalisme en communisme is. 
• Ik kan uitleggen wat de Koude Oorlog inhield en hier schematisch een tijdlijn van maken.   
  
• Ik kan uitleggen wat er wordt bedoeld met het ‘IJzeren Gordijn’ (basis) en welke rol dit heeft gehad in de Koude Oorlog (kader/mavo) 

Tijdvak 10

• De tijd van televisies en computers. 
• Van 1950 tot nu.
  

Bezettingzones

• Na de Tweede Wereldoorlog werd Duitsland verdeeld in vier bezettingzones. 

Duitsland

• Verdeling van Duitsland van 1949 to 1990

Berlijn

• Hoofdstad van Duitsland. 
  
• Na de Tweede Wereldoorlog werd ook Berlijn verdeeld onder de geallieerden. 
  

Blokkade van Berlijn

• 1948-1949 . 
• Stalin probeerde de westerse geallieerden uit Berlijn weg te krijgen. Hij sloot daarom de wegen naar West-Berlijn af. 
  

Mavo

Blokkade van Berlijn

• Amerikanen gaven niet zomaar op en gingen West-Berlijn door de lucht bevoorraden. (zie foto)
• Stalin gaf op na 11 maanden.  Kort daarna twee aparte staten: BRD en DDR
  

Mavo

BRD

• Westblok
• Bondsrepubliek Duitsland

• Oostblok
• Duitse Democratische Republiek
  

Koude Oorlog

• 1945 - 1989
• Het is nooit tot een echte oorlog gekomen -> er waren spanningen tussen het Oost- en Westblok. Hun ideeën verschilden en ze vertrouwden elkaar niet. 
  

Berlijnse Muur 1961

Berlijnse Muur 1961

Berlijnse muur

Veel mensen wilden van Oost Duitsland naar het Democratische westen.

De leiders van het Oost blok wilde dit niet en bouwde de Berlijnse muur

Berlijnse muur

• In 1961 bouwden de Russen een muur om West-Berlijn:
  de Berlijnse Muur. 
• De stad werd door die Muur in twee stukken verdeeld
• Zonder toestemming van  overheid kon niemand  van Oost naar West reizen.

De Berlijnse muur --> 1961

Westblok

• De Verenigde Staten en landen in West- en Zuid-Europa tijdens de Koude Oorlog.
  

Oostblok 

• De communistische landen onder leiding van de Sovet-Unie tijdens de Koude Oorlog. 
  

Wat waren de gevolgen van de Berlijnse Muur voor de inwoners
van Berlijn?

1. Familieleden werden van elkaar gescheiden.
2. Mensen wilden van West- naar Oost-Berlijn vluchten.
3. Oost-Berlijners waren rijker en hadden meer rechten dan West-Berlijners.
4. Er waren geen gevolgen, de inwoners vonden het wel prima zo.

De Berlijns muur werd gebouwd omdat:

1. de DDR geen mensen meer uit West-Berlijn wilde ontvangen.
2. er teveel mensen vanuit Oost-Berlijn naar West-Berlijn vluchtten.
3. de Amerikanen dat aan de SU hadden gevraagd
4. de SU elke ontmoeting tussen Oost en West wilde verbieden.

Wanneer werd de Berlijnse muur gebouwd?

1. 1961
2. 1965
3. 1991
4. 1989

Wie bouwde de Berlijnse muur?

1. West Duitsland (BRD)
2. Oost Duitsland (DDR)

Grootmacht

De Verenigde Staten en de Sovjet-Unie waren na de Tweede Wereldoorlog de twee sterkste landen. 

Ze hadden alleen niet dezelfde ideeën. 

Verenigde Staten

• Kapitalisme
• Vrijemarkteconomie
• Democratie en vrijheid

Sovjet-Unie

• Communisme
• Planeconomie
• Geen democratie of vrijheid
  

Verenigde Staten

• Kapitalisme
• Economie waarin bedrijven produceren en handelen om winst te maken. 

Sovjet-Unie

• Communisme
• Politiek systeem met een dictatuur van één politieke partij die gelijkheid belangrijk vindt. 
  

Vrijemarkteconomie

• Iedereen mag een eigen bedrijf starten om winst te maken. 
• Verschil tussen arm en rijk.
• Past bij kapitalisme. 
• Verenigde Staten en het Westblok
  

Planeconomie

• De overheid bepaalt wat er geproduceerd moest worden in een fabriek of op een boerderij. 
• Past bij het communisme.
• Sovjet-Unie.
  

IJzeren Gordijn

• Grens tussen het Oostblok en het Westblok tijdens de Koude Oorlog.

• Beiden wilden niet dat mensen ideeën van de ander over zouden nemen. Daarom probeerden ze hun eigen land te beschermen tegen de invloed van de vijand. 
  

Wapenwedloop

• Een soort wedstrijd wie de meeste wapens heeft om te laten zien wie het meeste macht heeft (het sterkst is).

• Oost- en Westblok bedreigden elkaar met kernwapens.  

Berlijnse Muur

• Berlijn werd in tweeën gesplitst: Oost- en West-Berlijn.
• Eerste jaren konden mensen uit Oost- en West-Berlijn nog vrij reizen en familie bezoeken. 
  
• Maar in 1961 werd door de Russen een muur gebouwd en werd Berlijn in twee stukken verdeeld. 
  

Kernwapens

• Het Oost- en Westblok bedreigden elkaar met kernwapens. 

• Ze wilden er beiden zeker van zijn dat ze voldoende wapens hadden als de vijand zou aanvallen. 
  

Gorbatsjov

• In 1985 kwam er een nieuwe president in Rusland.
• Russen kregen meer vrijheid. 
• Er was veel armoede door de planeconomie. -> Communisme werd afgeschaft. 
  

Val van de Muur

• Ook in Oost-Duitsland was er meer vrijheid nu Gorbatsjov president was. 
• In 1989 werd de Berlijnse Muur afgebroken. 
• We noemen die gebeurtenis: Val van de Berlijnse Muur. 
• Dit wordt gezien als het eind van de Koude Oorlog
  

1990

• Op 3 oktober 1990 werden Oost- en West-Duitsland weer één staat.
• Duitsland. 
  

Nieuwe staten

• Na de val van de Berlijnse Muur werd het communisme ook afgeschaft in Oost-Europese landen. 
• Bij Tsjecho-Slowakije ging dat in vrede. 
• Bij Srebrenica in Joegoslavië vielen veel slachtoffers. 
  

Srebrenica

• 1995 - burgeroorlog
• De VN besloot een leger te sturen. Ook Nederlandse soldaten gingen hier naar toe. Ze mochten niet echt vechten en konden weinig doen. 
• Op 11 juni 1995 namen Serviërs 8000 moslims mee en vermoordden hen buiten de stad. 
  

Srebrenica

• 1995 - burgeroorlog
• De VN besloot een leger te sturen. Ook Nederlandse soldaten gingen hier naar toe. Ze mochten niet echt vechten en konden weinig doen. 
• Op 11 juni 1995 namen Serviërs 8000 moslims mee en vermoordden hen buiten de stad.