T3B2

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 3

Thema 3 - Mens en milieu

B2 Dierlijk voedsel

Leerdoelen

• Je kunt de kenmerken noemen van de gangbare landbouw en je kent vormen van landbouw waarbij minder stoffen worden toegevoegd aan het milieu
  
• Je kunt manieren noemen waarop een optimale vorm van voedselproductie kan worden verkregen
  
• Je kunt de kenmerken van biologische veeteelt benoemen en uitleggen hoe dit rekening houdt met het dierenwelzijn.

Voedselproductie door landbouw

Drie vormen:

1. Akkerbouw; verbouwen van voedingsgewassen op akkers (planten)
2. Veeteelt; het houden van landbouwhuisdieren voor vlees en melk en eieren (dieren)
3. Tuinbouw; verbouwen van voedingsgewassen in kassen (planten)

Veeteelt

Veehouderij = landbouwbedrijf waar dieren worden gehouden. 

• productie van dierlijke voedingsmiddelen (melk, vlees, eieren) -> veeteelt.

Bio-industrie = de industrie die op grootschalige wijze dierlijke producten produceert (vlees, zuivel, eieren), waarbij gestreefd wordt naar winstmaximalisatie met zo min mogelijk kosten.

intensieve veehouderij -> veel dieren, weinig grond

bio-industrie of vee-industrie

Mest

Veel dieren betekent veel mest

• dierlijk mest -> uitwerpselen en urine.
• kunstmest -> mineralen (zouten) en wordt in fabrieken gemaakt. 

Mest wordt gebruikt om de grond vruchtbaarder te maken -> planten groeien beter en stijgt de productie. 

Mestoverschot -> te veel mest, waardoor planten niet alle voedingsstoffen kunnen opnemen -> komt terecht in het (grond)water.

Verandering van erfelijke eigenschappen

Verhogen van voedselproductie

• veredeling = twee organismen met goede eigenschappen worden gekruist.
• kunstmatige inseminatie = sperma van mannelijk dier met goede dieren wordt opgevangen en ingebracht in de baarmoeder van het vrouwelijke dier. 
• genetische modificatie = erfelijke eigenschappen worden verandert in het lab. 

Veredeling

Genetische modificatie

Veredeling

Kunstmatige inseminatie (KI)

Genetische modificatie

1. gewenste eigenschap wordt uit erfelijk materiaal van een organisme geknipt
2. gewenste eigenschap wordt toegevoegd aan cel van ander organisme
3. ontvangende cel gaat delen, nieuw organisme ontstaat met oorspronkelijke + nieuwe eigenschappen

Een aangepast organisme heet transgeen

of gm-organisme

Opdrachten

Maken 3.2 opdracht 8 t/m 11 (blz. 144)