Examenvoorbereiding lezen/luisteren 3F

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 2

Voorbereiding CE Lezen/Luisteren 3F

voorbereiding CE Nederlands 3F

Inhoud

- Informatie over het examen

- Herhaling lesstof

- Tips

- Oefenexamen

- Nabespreking

Lesdoelen

• Je hebt inzicht in welke type vragen voorkomen in het examen.
• Je weet hoe je een lees- en luistertekst moet aanpakken om tot een beter tekstbegrip te komen.
• Je maakt minimaal de opdrachten van één lees- en één luistertekst uit een oefenexamen.

Leerlijn

Waar bestaat het CE uit?

• 3 leesteksten
  
• 3 luisterteksten
• De teksten zijn informatief, instructie of betogend
  
• De onderwerpen hebben vaak te maken met burgerschap (milieu, onderwerpen uit het nieuws, werk)

Wat wil je nog oefenen voor het examen lezen/luisteren?

Soorten vragen

- begripsvragen 

- interpretatievragen 

- evaluatievragen

- samenvattingsvragen

Waar gaan begripsvragen over?

1. hoofdgedachte/onderwerp
2. oorzaak-gevolg/ middel-doel
3. hoofd-/bijzaken
4. drogreden/argument

Begripsvraag

Een voorbeeld van een begripsvraag kan zijn:

Welke van de onderstaande zinnen vat de tekst het best samen?

Deze vragen gaan over de inhoud van de tekst.
Daarmee kijken ze of je de inhoud van de tekst begrepen hebt.

Het onderwerp van een tekst....

De hoofdgedachte van een tekst....

is waar de tekst over gaat

is het belangrijkste wat de schrijver over het onderwerp duidelijk wil maken

vind je in de titel en/of de inleiding

vind je in de titel, de inleiding, de kern en/of het slot

bestaat uit een of enkele woorden

bestaat uit een hele zin

Onderwerp en hoofdgedachte zijn al behandeld bij bouwsteen 2. Deze sleepvraag even als opfrisser.

Interpretatievragen kun je letterlijk uit de tekst halen.

1. waar
2. niet waar

Interpretatievraag

Een voorbeeld van een interpretatievraag is:

Wat is het doel van de schrijver?

Maar ook:
Hoe reageert de vrouw op de vraag van de interviewer?
(Verbaasd, boos, sceptisch)

Tekstsoorten en -doelen

- Informatieve teksten - Informeren

- Instructieve teksten - Instrueren

- Betogende teksten - Overtuigen

- Activerende teksten - Overtuigen en activeren

Informatieve tekst

betogende tekst

vooral feiten

brochure

overtuigen

informeren

vooral mening

standpunt onderbouwen

Welke antwoorden horen bij evaluatievragen?

1. doel schrijver
2. conclusie
3. kwaliteit van de argumenten
4. Tekstverbanden

opvatting auteur + conclusie  = interpretatie

Evaluatievragen

Voorbeelden van evaluatievragen zijn:

Wat is het verband tussen alinea 3 en 4?

Maar ook:
Van welke drogreden is sprake bij het argument [...] in alinea 4?

Wat is een tekstverband?

1. Het belangrijkste wat in de tekst over het onderwerp wordt gezegd.
2. Het belangrijkste in een alinea.
3. De samenhang tussen woorden, zinnen of alinea's.

 Wat is een voorbeeld van een  

 tekstverband?

1. opsomming
2. tegenstelling
3. reden
4. oorzaak-gevolg

Tekstverbanden en signaalwoorden

oorzaak-gevolg

middel-doel

reden

tegen-stelling

voorbeeld

doordat

want

Zo

daarmee

namelijk

echter

zodat

om te...

bijvoorbeeld

[2] Het aantal fietsen blijft groeien – Nederland telde er in 2009 al 18 miljoen – en daarmee dreigt het ‘paard van de democratie’,  zoals de fiets wel genoemd wordt, aan zijn eigen succes ten onder te gaan: wegen raken ermee verstopt en parkeerplaatsen lijken er nooit genoeg. Ondanks miljoeneninvesteringen zal het tekort aan fietsparkeerplekken bij stations de komende tien jaar verdubbelen tot tweehonderdduizend. Een ‘fietsinfarct’ dreigt. Hoe heeft het zo ver kunnen komen? Hebben beleidsmakers en belangengroepen al die jaren zitten slapen? 

Sleep de tekstverbanden naar het juiste signaalwoord.

opsommend

voorbeeld

tegenstellend

hoofdzaken

bijzaken

hoofdgedachte

onderwerp

extra uitleg

illustraties

centrum mindmap

kernwoorden

foto's

Hoofdzaken
(Kernzinnen, feiten) 

Wie
Wat 
Waarom
Wanneer 
Waar

Hoe? 

Niet alle informatie in teksten is even belangrijk. Informatie die echt belangrijk is voor het tekstdoel, noem je hoofdzaken.

Bijzaken

Voorbeelden
Extra uitleg
Afbeeldingen 
Vragen
Details
Meningen 

Let op! Bij betogende teksten horen meningen wél in de samenvatting

Hoe pak jij een tekst aan?

Ik lees de vraag en ga dan pas de tekst lezen/beluisteren

Ik lees eerst de hele tekst en beantwoord dan pas de vragen

Ik lees globaal de tekst en ga dan naar de vragen

Anders

Kies de juiste volgorde 

Dit is een voorbeeldmanier van hoe je een examentekst kunt aanpakken

1

2

3

4

5

6

7

Lees gevraagde tekstgedeelte goed door.

Formuleer voor jezelf het antwoord.

Geen keuze? 

Lees tekstgedeelte nog eens. 

Streep foute antwoorden weg.

Lees intensief

Vul het antwoord in. 

Lees globaal

Lees de antwoordmogelijk-heden.

Vergelijk met jouw antwoord.

Lees de vragen (nog niet de antwoorden)

Heb voor jezelf duidelijk waar de tekst over gaat en wat het doel van de tekst is. 

Kies de juiste leesstrategie

Globaal

Gericht/

zoekend

Intensief

Verkennend / oriënterend

Bruikbaar voor mijn verslag?

Wat is de bron?

Hoofdzaken & bijzaken  onderscheiden

Onderwerp tekst bepalen

Specifiek antwoord op een vraag

Keuze telefoon, je wilt er één met de beste opslagcapaciteiten

Leren voor een toets

Alles willen begrijpen

Hoe pak je een tekst aan?

Zoals je net zag, zijn verschillende manieren om examenteksten aan te pakken.

Oefen verschillende manieren en kies daarna de manier die het beste bij jou past.

Tips

• allemaal meerkeuzevragen
  
• lees de vraag en alle antwoordopties voordat je iets invult
• bedenk welke antwoorden zeker fout zijn
• controleer of je alle vragen beantwoord hebt
• Weet je het antwoord niet zeker? Schrijf vraag op en laat liggen voor later. 

• Door eerst de vraag en antwoordmogelijkheden te lezen, weet je wat de mogelijkheden zijn. Zo kun je gericht lezen/luisteren en lees/hoor je het juiste antwoord sneller. 
• Als je denkt het antwoord te weten zonder de tekst te lezen, toch vraag en tekst lezen! Ook als je denkt het juiste antwoord te hebben gevonden, de andere antwoorden nog nalezen. 

Oefenen

• Ga naar mbo-oefenomgeving.facet.onl
• Klik op het tabblad 'Examens oefenen' -> Nederlandse taal 3F
• Kies Mbo Nederlands 3F 2023-2024
• Maak vervolgens opdracht 13 t/m 17 (leesvaardigheid),
   47 en 48 (luistervaardigheid).

Lesdoelen

• Je hebt inzicht in welke type vragen voorkomen in het examen.
• Je weet hoe je een lees- en luistertekst moet aanpakken om tot een beter tekstbegrip te komen.
• Je maakt minimaal de opdrachten van één lees- en één luistertekst uit een oefenexamen.

Wat zou je nog graag willen weten/leren?

Tekstsoorten- en doelen

Hoofd- en bijzaken

Leesstrategie

Onderwerp en hoofdgedachte

Doel en publiek

Tekstverbanden en signaalwoorden

Feit, mening en argument