14.2 afr. + 14.3 Impulsgeleiding dl1

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

H14 Zenuwstelsel

Deze les

- Oefening: de weg van een impuls

- 14.2 afronden

- 14.3 Impulsgeleiding dl1

De weg van een impuls - benoem de onderdelen van het zenuwstelsel die het impuls passeert

Leerdoelen 14.2

3. Je beschrijft de bouw van het centrale en perifere zenuwstelsel.

4. Je beschrijft de bouw en functies van de grote hersenen.

5. Je licht toe hoe de kleine hersenen, de hersenstam en het ruggenmerg betrokken zijn bij de activiteiten van spieren en inwendige organen.

Reflexboog

https:

Opdracht Reflex

Beschrijf stap voor stap wat er gebeurt als je in een legoblokje stapt. Vermeld ook het type cellen dat betrokken is.

Leg uit wat de richting van de impuls is: 1 of 2.

Waar in het lichaam bevindt zenuwcel b zich?

Je schrikt van een onverwachte knal en draait je hoofd om. Het schema geeft deze handeling weer.
Benoem a, b en c.

Opdracht: Hersenbloeding

Een oom van Jennifer heeft een hersenbloeding gehad in de motorische schors van de linkerhersenhelft. Dit gebied activeert de beenspieren. De hersenbloeding heeft geleid tot een uitval van dit centrum. 

Hij komt per ongeluk met z’n rechterbeen tegen een heet voorwerp.

Leg uit of hij: 

- Dit voelt?

- Zijn been met een reflex kan wegtrekken? 

- Zijn been via een bewuste beweging kan wegtrekken? 

Leerdoelen 14.3

6. Je legt op molecuulniveau uit hoe een actiepotentiaal in een neuron ontstaat. 

7. Je legt het alles-of-niets principe uit. 

8. Je beschrijft hoe een impuls langs het celmembraan beweegt. 

Impulsen

Een impuls is een soort elektrische stroom door een zenuwcel.

Een impuls is een tijdelijke wijziging van het potentiaalverschil (ladingverschil) tussen de buitenkant en de binnenkant van de zenuwcel. 

Hij begint ergens (dendriet of cellichaam) en verspreidt zich over het hele membraan van de zenuwcel richting de uiteinden van het axon.

Rustpotentiaal

Bij een zenuwcel in rust is het

verschil in lading tussen de

buitenkant van de cel en de

binnenkant -70mV.

De binnenkant van de cel is 

negatief geladen ten opzichte

van de buitenkant.

Rustpotentiaal - Na⁺-K⁺-pomp

BINAS 88E

Continu worden 3 

Na⁺ naar buiten en

2 K⁺naar binnen 

gepompt. 

Kost energie. 

Na⁺ en K⁺ poorten

Het potentiaalverschil van -70 mV (rustpotentiaal) wijzigt bij een prikkel door het openen en sluiten van Na⁺ en K⁺ poorten.

Als de prikkel sterk genoeg is ontstaat een actiepotentiaal.

Na⁺ poorten

Na⁺ poorten kunnen openen als gevolg van:

een chemische prikkel (neurotransmitter bij een zintuig/ in een synaps tussen twee zenuwcellen)

een elektrische prikkel (poorten ernaast gaat open)

een mechanische prikkel (tastzintuig)

Actiepotentiaal (88F) BINAS!

1 Rustfase

2 Prikkel -> depolarisatie

Prikkel zwak:

kleine depolarisatie en herstel naar rustpotentiaal

2 Drempelwaarde

Prikkel sterk genoeg:

Membraanpotentiaal naar -50mV: 

actiepotentiaal

3 Actiepotentiaal

Alle Na⁺ poorten gaan open, cascade

4 Repolarisatie

Bij 30 mV sluiten de Na⁺ poorten en openen de K⁺ poorten

5 Hyperpolarisatie

K⁺ poorten reageren iets te traag bij bereiken rustpotentiaal

Actiepotentiaal (88F) BINAS!

Actiepotentiaal

Huiswerk

- Maken 14.3 opdrachten bij leerdoel 6