Is er in het voorbeeld van de Jumbo en de Albert Heijn sprake van een gevangenendilemma?
Nee, er is geen cel die voor allebei beter is dan het evenwicht.
Slide 7 - Slide
Zoek de evenwichten
Slide 8 - Slide
Meerdere evenwichten
Uitkomst wordt bepaald wie bijvoorbeeld de eerste keuze maakt.
Meest logische evenwicht in voorgaand spel: (55,55)
Zie je meerdere evenwichten? Zeg altijd 'Er zijn twee evenwichten, namelijk ... en ....'
Slide 9 - Slide
Slide 10 - Video
Spelboom
Speler 1 kiest eerst, hij weet wat speler 2 gaat doen:
Als 1 toetreedt, gaat 2 voor 150 of 120
Als 1 niet toetreedt, gaat 2 voor 200 of 180
Dus is 80 het best voor 1, evenwicht (toetreden, hoge prijs)
Slide 11 - Slide
Zoek het evenwicht (antw. in filmpje hierna)
Slide 12 - Slide
Slide 13 - Video
Ultimatum spel. Snappen
Slide 14 - Slide
Ultimatum spel
Gevoel voor rechtvaardigheid: zijn mensen (van nature) vrijgevig?
Sociale norm: “Wat zullen anderen ervan denken als ik een ‘oneerlijk’ voorstel doe? Dat is slecht voor mijn reputatie!”
Straf: speler 2 heeft er geld voor over om een ‘oneerlijk’ voorstel af te wijzen en straft speler 1 (die hier rekening mee kan houden)
Slide 15 - Slide
Slide 16 - Video
Meeliftgedrag
Kern: niet betalen, wel profiteren.
Lid zijn van een vakbond. Een vakbond onderhandelt met werkgevers over een hoger loon. Lid zijn vak een vakbond kost contributie. Ook werknemers die geen lid zijn profiteren van een loonsverhoging = Meeliftgedrag
Slide 17 - Slide
Verzonken kosten
Een bedrijf of persoon doet een specifieke investering die achteraf niet terugverdiend kan worden.
WK2010 in Zuid-Afrika: Stadions zijn gebouwd, staan er nu nog zonder doel. Verzonken kosten
Slide 18 - Slide
Oplossing gevangenprobleem: Zelfbinding
Je gooit de zwarte kaart weg, waardoor je jezelf 'bindt' tot het kiezen van rood.
Reclame maken met hoge prijzen: concurrent weet dat je niet zult verlagen door de reclames.
Zeggen: ik ga niet verlagen --> Geen geloofwaardige zelfbinding
Slide 19 - Slide
Voorbeelden zelfbinding
Slide 20 - Slide
Oplossing gevangenprobleem: Collectieve dwang
Contract tekenen dat je geen prijzen verlaagt
Collectieve goederen: belasting heffen
Slide 21 - Slide
Oplossing gevangenprobleem: Sociale norm
Doordat je elkaar goed kent, 'naai' je de ander niet: sociale norm zorgt voor beste evenwicht.
Overleg tussen beide spelers.
Reputatie belangrijk: wanneer je in de vorige rondes de boel hebt lopen flessen, is het vertrouwen van de ander weg
Slide 22 - Slide
Oplossing gevangenprobleem: Kijken naar het collectief
De totale opbrengst van beide spelers als belangrijkste zien, ipv jouw individuele. Hier is geen uiterkoop de beste cel (10.000)
Slide 23 - Slide
Negatieve externe effecten
Milieubewust produceren is duur. Iedere producent heeft dus als belang om niet milieubewust te produceren voor de meeste winst. Gevolg: veel milieuschade = gevangenendilemma
Daardoor meer negatieve externe effecten: slecht voor milieu.
Slide 24 - Slide
Elastisch of inelastisch?
Slide 25 - Slide
Elasticiteit
Rechtsonder:
Aanbod verlagen: prijzen stijgen
Daardoor meer omzet. Is er dan een prijselastische of inelastische vraag?
Slide 26 - Slide
Inelastisch
Prijzen zijn gestegen, waardoor de omzet stijgt.
Q is dus IN VERHOUDING niet zo hard gedaald. Dus omzet stijgt.