1HV actieve aarde les 1 1G

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Aardrijkskunde 

1HV actieve aarde les 1 

1G

Lesplanning

• blik vooruit: toelichting periode 4
• lesdoel vandaag: plaattektoniek, aardbevingen, vulkanisme
• check in
• Extra uitleg actieve aarde

Blik vooruit periode 4

Toelichting bij de planner:

• We starten deze periode meteen met bewijs 4. 
• Bewijs 4 bestaat uit een verzameling van 9 /10 opdrachten die gaan over het de wikiwijs Actieve aarde. 
• Bewijs 4 staat klaar op peppels en in principe wijst alles zich vanzelf
• Op school krijg je extra theorie en kan je vragen stellen. 
• Als je thuis bent, heb je tijd om aan de opdrachten te werken. 

• Inleveren in week 23/25

Blik vooruit periode 4

Toelichting bij de planner:

• In de projectweek zal weer tijd opgenomen worden om proeven/ bewijzen van vakken te repareren. Voor ak kan je die week proef 3 herkansen. (mits je nog geen andere proef hebt herkanst)
• Herkansen kan alleen in overleg met de docent(e). 
• Voorwaarde is dat je alle opdrachten (incl herhalingsparagraaf) hebt gemaakt. 

Blik vooruit periode 4

Toelichting bij de planner:

• Proef 4 is een begrippenproef
• Op peppels wordt uitgelegd wat je kan verwachten bij de proef: lees dat dus. 
• In week 23 / 25 zal de docente de begrippenlijsten in de les uitdelen en de proef nog verder toelichten.
• Je kan zelf ook eerder al beginnen met het leren van de begrippenproef: je kan  zelf downloaden en uitprinten. 

Lesdoel vandaag

Wat moet je aan het einde van dit i-uur weten? 

• Wat er van je verwacht wordt met betrekking tot bewijs 3
• en verder .....
  

In deze lesson up

Extra uitleg met betrekking tot: plaattektoniek, aardbevingen en vulkanisme:

• Hoe de aarde van binnenuit is opgebouwd
• welke krachten inspelen op de aarde
• wat plaattektoniek is 
• Hoe aardbevingen vulkanisme ontstaan

Eén woord of beeld dat jouw meivakantie beschrijft:

0

Pangea

Het supercontinent viel lang geleden uiteen.

225 miljoen jaar geleden.

0

Aardkorst = Lithosfeer

Aardplaten bewegen op drie manieren

1) divergent = van elkaar af        
2)convergent = naar elkaar toe
3) transform= schurend langs elkaar 

convectiestromen

Convectiestromen

Motor van plaatbewegingen zijn convectiestromen.

• Convectiestromen =  stroming van gesmolten gesteente onder de aardkorst binnen de aarde.

Convergente beweging: 

Platen bewegen naar elkaar toe

3 manieren:

1. 2 continentale platen botsen: Plooiingsgebergte
2. Een oceanische en continentale plaat botsen: Subductie
3. 2 oceanische platen botsen: Subductie

Plooiing

Als 2 continentale platen botsen, gaan ze plooiien (oftewel kreukelen) Er onstaat een gebergte.

Gebergten zoals de Alpen ontstaan op deze manier. Er kunnen zware aardbevingen onstaan bij deze beweging.

Subductie

Bij subductie verdwijnt de zware oceanische plaat onder de lichtere continentale plaat. De oceanische plaat smelt wanneer deze weer in de mantel komt.

Bij deze beweging onstaan gebergten zoals de Andes. Deze beweging kan zware aardbevingen veroorzaken. Een ander kenmerk is dat er vulkanen ontstaan bij deze beweging.

Diepzeetrog

Een diepzeetrog is de plek waar de oceanische korst onder de continentale korst verdwijnt. 

Dit is een hele diepe plek in de oceaan. De diepste diepzeetrog is de Marianentrog, vlakbij Japan. Die trog is ongeveer 11 kilometer diep.

Subductie

Divergente beweging:

Platen bewegen uit elkaar

2 manieren:

1. oceanische platen bewegen uit elkaar: Mid-Oceanische-Rug (MOR)
2. continentale platen bewegen uit elkaar:

MOR

Bij een Mid-Oceanische-Rug bewegen 2 oceanische platen uit elkaar. Tussen die platen onstaat een ruimte (een spleet) Door die spleet komt magma uit de aarde. Dit is dus een soort vulkaan. (spleetvulkaan)

Wanneer de magma uit de aarde is stolt het snel omdat het onder water is en het daar koud is. 

Transforme Beweging:

Platen bewegen langs elkaar.

2 platen schuiven langs elkaar, in horizontale richting.

Dit kunnen continentale of oceanische platen zijn.

Transform

Bij de transforme beweging schuiven 2 platen langs elkaar, in tegengestelde richting. Ze zakken niet onder elkaar. Bij deze beweging kunnen hele zware aardbevingen ontstaan. Een bekende breuklijn is de San Andreasbreuk in Californië. Ook onder Turkije ligt zo'n breuklijn, de Anatolische breuklijn

Gevolgen van plaattektoniek

aardbevingen, vulkanen, troggen, mid-oceanische ruggen, subductiezones. 

Aardbevingen

Vulkanen

Aardbevingen

Vulkanenen

Wat is het gevolg van deze beweging?

1. Alleen vulkanen
2. Gebergte en aarbevingen
3. Alleen aardbevingen
4. Vulkanen en aardbevingen

Wat is het gevolg van deze beweging?

1. Alleen vulkanen
2. Gebergte en aarbevingen
3. Alleen aardbevingen
4. Vulkanen en aardbevingen en gebergte

Aardbevingen

Epicentrum 

en 

hypocentrum

Schaal van Richter

Op de Schaal van Richter meten we de kracht van een aardbeving.

Elk volgend getal geeft aan dat de beving 10x zo zwaar is.

Een seismoloog is iemand die aardbevingen onderzoek.

Naast de Schaal van Richter, is er de Mercalli schaal. Deze geeft aan hoeveel schade er is door een aardbeving. 

Convectiestromen

Vulkaan

Convergentie

Subductie

Divergentie

Diepzeetrog

Mid oceanische rug

De platen waaruit de aardkorst opgebouwd is

Bij welke plaatgrens...….?

1. divergente plaatgrens
2. transforme plaatgrens
3. convergerende plaatgrens

Bij welke plaatgrens...….?

1. divergente plaatgrens
2. transforme plaatgrens
3. convergerende plaatgrens

Bij welke plaatgrens...….?

1. divergente plaatgrens
2. transforme plaatgrens
3. convergerende plaatgrens

Bij welke plaatgrens...….?

1. divergente plaatgrens
2. transforme plaatgrens
3. convergerende plaatgrens

Vulkanisme

Opbouw vulkaan

1. Magmakamer
   
2. Kraterpijp
3. Krater
   
4. Eventuele zijspleten
   Na een uitbarsting:
5. Als het kraterdak instort, ontstaat een caldeira

aswolk

Kraterpijp

Magma

Aswolk

Krater

Lava

4 soorten vulkanen

Wat voor vulkaan zie je hier?

1. Schildvulkaan
2. Spleetvulkaan
3. Stratovulkaan
4. Caldeira vulkaan

Wat voor vulkaan zie je hier?

1. Schildvulkaan
2. Spleetvulkaan
3. Stratovulkaan
4. Caldeira vulkaan

Wat voor vulkaan zie je hier?

1. Schildvulkaan
2. Spleetvulkaan
3. Stratovulkaan
4. Caldeira vulkaan

Wat komt er door de kraterpijp naar boven wanneer een vulkaan uitbarst?

1. Lava
2. Magma
3. Vloeibaar gesteente
4. As

Welke platen bewegen hoe ten opzichte van elkaar bij het ontstaat van een mid-oceanische rug?

1. Een continentale plaat en oceanische plaat uit elkaar
2. Twee continentale platen bewegen uit elkaar
3. Twee oceanische platen bewegen uit elkaar
4. Een continentale en oceanische plaat bewe-gen naar elkaar toe.

IJsland vormt de top van een...

1. subductiezone
2. mid-oceanische rug
3. convergente plaatgrens
4. horst

In welk gebergte vind je veel vulkanen?

1. de Himalaya
2. de Alpen
3. de Andes
4. de Rocky Mountains

Is de les duidelijk?

😒🙁😐🙂😃