5.1: Hoe wordt een kabinet gevormd?

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo k, g
• Leerjaar 4

5.1 Hoe wordt een kabinet gevormd?

Leerdoel:

- je kunt uitleggen hoe de kabinetsformatie gaat.

- Je kunt uitleggen wat belangrijk is bij het vormen van een kabinet

- Je kunt uitleggen welke machtsmiddelen het kabinet heeft.

Kabinet

Alle ministers en hun staatssecretarissen samen

Regering

Alleen ministers samen met de koning

Stemmen

Op de dag van de verkiezingen mag iedere Nederlander van 18+ stemmen. Dezelfde nacht wordt al duidelijk hoeveel zetels de politieke partijen krijgen.

zetelverdeling TK 2023

coalitiebouwer

1. Onderzoek 

De Tweede Kamer benoemt een verkenner. Dat is een persoon met enige afstand tot de dagelijkse politiek die gaat onderzoeken welke coalities er gevormd kunnen worden.

Voor een coalitie is het volgende nodig: 

1. Partijen moeten samen 76 of meer zetels hebben. 

2. Ze moeten kunnen samenwerken 

2. De informatie 

Daarna wordt een informateur (of meerdere) aangewezen die de onderhandelingen van een specifieke coalitie begeleidt. 

Ze stellen een regeerakkoord op. Daarin staan de plannen voor de komende jaren. 

informateur Tjeenk Willink met de kamervoorzitter (april 2021)

uitleg

3. De formatie 

De Tweede Kamer benoemt de formateur. Meestal is dat de leider van de grootste partij in het nieuwe kabinet. 
Hij/zij overlegt met de coalitiepartijen over de verdeling van ministeries en staatssecretarissen. 

uitleg

wie is wie

https://youtube.com/shorts/p-DDF0I7pPE?si=7r3V98KpnfmIEnWK

4. Beëdiging 

Het nieuwe kabinet wordt door de Koning beëdigd. 

Bordesfoto: Koning + ministers

machtsmiddelen (GT) 

Het kabinet heeft een aantal machtsmiddelen: 

• regeringspartijen hebben een meerderheid in het parlement 
• ministers hebben hulp van veel deskundige ambtenaren 
• afspraken zijn vooraf vastgelegd in een regeerakkoord 
• kabinet kan dreigen met een kabinetscrisis

uitleg

maken:

Opdracht 10/13/14

oefenen met kiesstelsels