Leesvaardigheid (onderwerp en hoofdgedachte)

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Vandaag: hoofdgedachte

Kern, schrift en pen (géén iPad)

Beantwoord de vraag

Welke signaalwoorden ontbreken in onderstaande tekst?

Het bepalen van tekststructuur is belangrijk voor heldere communicatie. [ 1 ] er verschillende benaderingen zijn, is het belangrijk om te erkennen dat geen enkele manier overal toepasbaar is. [ 2 ] hangt de keuze van structuur af van verschillende factoren, [ 3 ] het doel van de tekst, de doelgroep en het onderwerp. 

[ 4 ] men bijvoorbeeld een verklarende tekst schrijft, kan een chronologische structuur geschikt zijn, [ 5 ] voor een betoog een argumentatieve opzet effectiever is, [ 6 ] de structuur bepaalt de leesbaarheid en begrijpelijkheid van de tekst. [ 7 ] men begint met schrijven, is het raadzaam om de juiste structuur te overwegen en te plannen, om een samenhangende tekst te produceren.

Kies uit: 

zoals, terwijl, voordat, hoewel, want, bovendien, als

Vandaag: hoofdgedachte

Pak alvast je pen

Let op: dit moet je kunnen

Welke signaalwoorden ontbreken in onderstaande tekst?

Het bepalen van tekststructuur is belangrijk voor heldere communicatie. Hoewel er verschillende benaderingen zijn, is het belangrijk om te erkennen dat geen enkele manier overal toepasbaar is. Bovendien hangt de keuze van structuur af van verschillende factoren, zoals het doel van de tekst, de doelgroep en het onderwerp. Als men bijvoorbeeld een verklarende tekst schrijft, kan een chronologische structuur geschikt zijn, terwijl voor een betoog een argumentatieve opzet effectiever is, want de structuur bepaalt de leesbaarheid en begrijpelijkheid van de tekst. Voordat men begint met schrijven, is het raadzaam om de juiste structuur te overwegen en te plannen, om een samenhangende tekst te produceren.

Vorige weken

Je hebt geleerd hoe je het tekstdoel kunt bepalen van een tekst en hoe je de tekst in drie rondes kunt lezen om het te begrijpen.

Je hebt aan de hand van verbindingswoorden de structuur van de tekst bepaald.

Deze les

Je leert hoe je onderwerp en hoofdgedachte kunt bepalen

Les 32: opdracht 1, 2, 3, 6 en 7

Vooruitblik

Volgende week: hoofdzaken en bijzaken leren onderscheiden

Je leert hoe je onderwerp en hoofdgedachte kunt bepalen

Les 32: opdracht 1, 2, 3, 6 en 7

Je leert zelfstandig en in stilte

Hulp nodig?

Noteer je vraag en ga door met de volgende vragen.

encyclo.nl

Klaar?

Laat je antwoorden controleren.

Hoofdgedachte

• Wat wil de schrijver bereiken of duidelijk maken met de tekst?
• geformuleerd in één zin.
• Twee dimensies?

1. Perspectief van de lezer.
2. Perspectief van de schrijver.

Van onderwerp naar hoofdgedachte

Iedere tekst heeft een onderwerp. Het onderwerp beschrijft in een woord of in enkele woorden waar een tekst over gaat.

Even oefenen

Hiernaast staan drie hoofdgedachtes. Bepaal het onderwerp van de tekst die bij de hoofdgedachte hoort.

Extra:

Wat is het vermoedelijke tekstdoel van de tekst?

(informeren, beschouwen, overtuigen, activeren, amuseren)

Tijdens het befrijdingsfestival in Leeuwarden treedt zangeres Froukje op.

De overheid moet plastic verpakkingen helemaal verbieden.

Welke oplossingen zijn er om jongeren te weerhouden te gaan vapen?

Van onderwerp naar hoofdgedachte

Iedere tekst heeft een onderwerp. Het onderwerp beschrijft in een woord of in enkele woorden waar een tekst over gaat.

De hoofdgedachte van een tekst is de belangrijkste uitspraak van de schrijver over het onderwerp.

Van onderwerp naar hoofdgedachte

De informatie die je nodig hebt, vind je in de titel, de inleiding, het slot en de kernzinnen.

Moet je de hoofdgedachte formuleren? Schrijf dan zelf een zin waarin je het onderwerp noemt + wat de schrijver over het onderwerp zegt.

Tekstdoelen en hoofdgedachte

Het tekstdoel bepaalt hoe de hoofdgedachte geformuleerd wordt.

Informatieve teksten

• Nieuwsberichten willen zo objectief mogelijk informatie overbrengen. 
• Hoofdgedachte staat in de titel verwerkt. 

Activerende teksten

• Willen dat de lezer iets doet.
• Hoofdgedachte is het centrale statement van de tekst en wat de lezer moet gaan doen. 

Overtuigende teksten

• Je overtuigt iemand van je standpunt.
• Standpunt is hoofdgedachte

Amuserende teksten

• Hoofdgedachte vaak moeilijk te achterhalen!
• Méér dan één?
• Vergelijkbaar met moraal.

Even oefenen

Hiernaast staan drie onderwerpen. Bepaal een hoofdgedachte van de tekst die bij het onderwerp zou kunnen horen.

Extra:

Wat is het vermoedelijke tekstdoel van de tekst?

(informeren, beschouwen, overtuigen, activeren, amuseren)

Tiktok

Leesvaardigheid van jongeren

Duurzaamheid