Herhaal les Nederlands-Indië

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Herhaal les Nederlands-Indië

Startklaar: 

• Lesboek op tafel 
• Pen op tafel 
• Jas uit 
• Tas van tafel 

Leerdoelen

Op het einde van deze les kun je:

• De toets van volgende week voldoende afronden
  

        (voor het onderdeel burgers en stoommachines)

4 oorzaken voor de industriële revolutie?

Wat waren de oorzaken van de industriële revolutie?

Waar bevind het stukje burgers en stoommachines zich op de tijdlijn?

4 oorzaken voor de industriële revolutie?

Wat waren de oorzaken van de industriële revolutie?

Waar startte we?

Specerijen 

• Vraag naar specerijen was hoog = hoge prijs 

Eerst haalden alleen portugezen de specerijen uit Azie

Specerijen 

'' Kostbare kruiden uit het buitenland ''

Molukken (eilanden groep in Indonesië) 

ontdekking 'snelle' zeeroute

Snitch

VOC = Verenigde Oost-Indische Compagnie (1602)

“Nederlands handelsbedrijf dat in Oost Indië (Indonesië) actief was.”

Ontstaan van de VOC ..

• Ten tijde van de Republiek Veel handelsnederzettingen in Azië.

Hoe kunnen we de prijzen beperken? 

Handelsmonopolie 

“Alleenrecht om te handelen.”​

​

Monopolie = één partij heeft alles in handen

Hoe krijg je een monopolie?

1. Concurrenten uitschakelen
2. Forten/factorijen (handelsposten) bouwen
3. Handelsverdragen met lokale vorsten
4. Aziatisch handelsnetwerk

Kolonie

“Een overzees gebied dat in bezit is van een Europees land”​

• Nederland                                Suriname (Tot 1975)​
• Groot-Brittannië                    De Verenigde Staten (Tot 1776)

Modern imperialisme 

“Periode waarin Europese landen grote delen van Azië en Afrika veroverden om een zo groot mogelijk land te krijgen”

4 oorzaken

- Behoefte aan afzetgebieden

- Uitvindingen zorgde voor gemak bij veroveringen

- Kolonies gaven gevoel van trots en aanzien

- Noodzaak grondstoffen

Nationalisme 

“Een zeer grote liefde hebben voor je eigen land of volk”

Nederlands-Indië 

“Naam van de kolonie van Nederland in Indonesië vanaf 1798”

'inlandse' vorsten 

• Niet tevreden met het afstaan van hun macht 
• niet tevreden over het Nederlandse optreden

Gevolg = Leidde tot opstanden

Cultuurstelsel 

Gouverneur-generaal Johannes van den Bosch 

• 1/5 deel van het land moest verplicht verbouwd worden met tropische gewassen.
• Had je geen grond?  Dan kreeg je herendiensten. 

De producten moesten ze afstaan aan de NHM

Herendiensten

''Diensten die een bepaalde groep personen aan een vorst of edele moet leveren.''

66 dagen gratis werken voor de Nederlanders 

4 oorzaken voor de industriële revolutie?

Wat waren de oorzaken van de industriële revolutie?

Hoe zag de structuur in de kolonie eruit?

Duaal bestuurstelsel 

Bestuurssysteem waarin twee besturen naast elkaar bestaan. 

In Nederlands-Indië waren dat het Nederlandse binnenlandse bestuur en het Indische inlandse bestuur van regenten. 

Indische regenten (vorsten) en dorpshoofden zijn belangrijk! 

• Zij konden in de praktijk doen wat zij wilden zolang er maar geleverd werd 
• hun positie was erfelijk gemaakt door de Nederlanders 

Ethische politiek

Politiek in Nederlands-Indië na 1900 die een eind moest maken aan de armoede van de Indische bevolking en die de Indische bevolking meer aanspraak moest geven. 

Ethische politiek

Koelies

Arbeiders uit China en Maleisië.
Zij kregen een contract voor drie jaar. 

Wie zich niet aan het contract hield, kreeg lijfstraffen van de planter. 

Wie vluchtte, werd door de politie opgepakt en teruggebracht. 

onbedoeld gevolg van de ethische politiek

• Nationalisme
• '' waarom kan ons land niet vrij en onafhankelijk worden?''

Geinspireerd door Mahatma Gandhu wilden de indonesiers ook een eigen nationalistische partij

Opkomst van het Liberalisme

“Politieke stroming die vindt dat vrijheid het belangrijkste is”​

​

• Passieve overheid​
• Meer vrijheid

Soekarno

'Bung Karno'

Mohammad 

Hatta

PKI (1914) 

• Partai Komunis Indonesia 

Nederlands: Communistische Partij 

Indonesië

1927 - 1945 verboden! 

staatsideologie soekarno

1. nationalisme

2. communisme

3. religie 

Volksraad in Nederlands-Indië (1916)

• officieel 1918 in werking 
• deels gekozen, deels gekozen door koloniaal bestuur (Nederland) 
• Alleen advies(raad)!

samenstelling

de Volksraad uit een lid tevens voorzitter, en 60 leden die deels waren benoemd en deels gekozen. Een vast aantal leden met een indeling in drie groe­pen volgens het nationaliteits- en landaardcriterium. In 1929 werd de Indische Staatsregeling gewijzigd waarbij het aantal leden werd gesplitst in twee gelijke delen: 30 inheemsen, bestaande uit één groep, en 30 niet-inheemsen, bestaande uit twee groepen. Voor de voorzitter werd geen landaard aangewezen.

Het was niet altijd mogelijk voor alle afgevaardigden om te komen. Bij noodgevallen werden dan alleen mensen van Java en Madoera opgeroepen om te komen.

PNI (1927)

• Partai Nasional Indonesia
• Nederlands: Indonesische Nationale Partij
• Onafhankelijkheid van Indonesië!
• Soekarno een van de oprichters 

Japanners op ''Nederlands-Indie''

(1941 - 1945) 

• Officieel 1942 overgave 
• Wordt gezien door de Indonesische bevolking als ''bevrijding'' | broedervolk
• Niks is minder waar

betekenis ambivalente

ambivalente = Je wil iets, en je wil het tegelijkertijd ook niet. Of je wilt iets, en tegelijkertijd ook iets anders, en je kunt niet kiezen.

Interneren

“Het opsluiten van Nederlanders in kampen”

''Jappenkampen'' =  kamp waarin Nederlanders die in Nederlands-Indië verbleven werden opgesloten.”​

Leven in de Jappenkampen 

• Lijfstraffen

• Honger 

• Dwangarbeid (bijvoorbeeld werken aan de beruchte Dodenspoorlijn: Birmaspoorlijn)

Krijgsgevangenen

Krijgsgevangen: gevangen soldaten.

• Lijfstraffen

• Dwangarbeid (bijvoorbeeld werken aan de beruchte Dodenspoorlijn: Birmaspoorlijn)

Nederlands-Indie wordt Indonesië

• 15 augustus 1945: Japan geeft zich over. 
  
• Japanners zijn hun macht kwijt. 

17 augustus 1945: onafhankelijkheidsverklaring 

Soekarno

uhmmm.. beter van niet!!

Bersiapperiode (1946)

• Veel mensen die als vijanden van de 
   republiek werden gezien werden vermoord. 
• Europeanen werden geboycot 
• Guerrilla acties = militante strategie waarbij
   kleinere, mobiele en soms civiele troepen
   onregelmatige aanvallen uitvoeren in
   vijandige gebieden.
• Nederland moet onder druk van de Britten
    in gesprek gaan met de Indonesische
    republiek. 

Pemoedas 

“Nationalisten die Indonesië onafhankelijk wilden maken”

Guerrilla

“Snel aanvallen en dan weer terugtrekken”

Politionele acties

“Militaire actie van Nederland om Nederlands-Indië bij zich te houden”

1946 = extra troepen naar Indonesië gestuurd.

(100.000 soldaten) 

politionele actie (1947)

Koffie/thee/cacao en andere bedrijven kwamen weer in handen van Nederlandse bedrijven.

Deze militaire actie werd een politionele actie genoemd zodat het leek dat het om de 'politie' ging. In werkelijkheid had NL de belangrijkste gebieden weer in handen en was dit dus een militaire actie.

Dekolonisatie

“De overgang van een kolonie naar een soevereine staat”

Soevereiniteitsoverdracht

De Soevereiniteitsoverdracht was de overdracht van de hoogste macht door de Nederlandse regering aan de regering van Indonesië op 27 december 1949, waarmee een einde kwam aan het Nederlandse koloniale bewind in Nederlands-Indië (op Nieuw-Guinea na).

Soevereiniteit 

“Wie het land bestuurt”

Problemen na onafhankelijkheid 

• Zwakke economie​
• Plaatselijk nationalisme​
• Wantrouwen naar Nederlanders

Volgende les

Herhaling Industriële revolutie