2.3 Delfstoffen in soorten en maten

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

2.3 Delfstoffen in soorten en maten

Planning

Doornemen lesstof 2.3

Opdracht ontstaan van Ertsen

Zelfstandig aan de slag

1. Je weet dat er, afhankelijk van hoe ze zijn ontstaan, verschillende soorten delfstoffen zijn.

2. Je begrijpt het verschil in ontstaanswijze tussen ertsen en fossiele brandstoffen.

3. Je kunt met behulp van kaarten belangrijke vindplaatsen van delfstoffen aangeven.

Je telefoon

indium (beeldscherm) uit China

tantaal (elektronische componenten) uit Afrika

Lithium (batterij) uit Zuid-Amerika

Delfstoffen

= Stoffen die we uit de grond halen 

* Metalen (ijzer, aluminium, goud)

* Fossiele brandstoffen (steenkool, aardolie, aardgas)

* diverse grondstoffen (keukenzout, grind, kalksteen)

Het ontstaan van ertsen 

Door het magma uit de aardmantel meegenomen richting het aardoppervlak.

Het ontstaan van ertsen 

Vaak blijven ertsen ondergronds, de delfstoffen moeten dan door dagbouw of schachtbouw gewonnen worden.

Winning van delfstoffen in de openlucht is: dagbouw

Winning van delfstoffen ondergronds is: schachtbouw

Dagbouw

Schachtbouw

Opdracht: Hoe ontstaan ertsen

https://www.nemokennislink.nl/publicaties/ertsen/

Lees het volgende artikel en beantwoord de volgende vragen:

1. Waar gebruiken we Ertsen voor, benoem een voorbeeld

2. Benoem drie soorten ertsen

3. benoem 3 manieren hoe ertsen zich vormen 

4. Benoem bij elk antwoord van vraag 3 een erts als voorbeeld

Tijd: 10 minuten Klaar?: maak van H2.3 1 t/m 4

https://www.nemokennislink.nl/publicaties/ertsen/

1. Voor bijna alles

2. koper, ijzer, nikkel, goud enz

3. Door het stollen van magma

Door metormafose 

Doormiddel van afzettingen van water

4. Metalen door metamorfose, en magma stolling

water: zout

Sedimentatie lagen: steenkool, uranium, fosfaat, (goud)

Het ontstaan van fossiele brandstof

350-290 mjg

Ontstaan fossiele brandstoffen

Van veen naar steenkool

Plantenresten komen in het water terecht

Worden bedekt door aarde. 

Door de druk: veen > bruinkool > steenkool

= inkolingsproces 

Aardgas

Tijdens inkolingsproces worden water en gassen uit veen gedrukt.

Normaliter komt het in de lucht en is het weg.

Door sedimentlaag (zand & zout) op veen (uit Perm) bleven er gasbellen zitten.

Delfstoffen raken op!

• Veel delfstoffen nodig voor allerlei producten > 

       hoog verbruik delfstoffen

• Voorlopig genoeg delfstoffen
• In de toekomst raken de reserves op (de schaarste delfstoffen zijn: antimoon, goud, zink).

Hoe staat het met de voorraad?

Aan de slag 

Lezen H2.3

Maken: H2.3 opdrachten : verkorte leerroute

Klaar?: Maken herhaling wereld H2

H: blz. 36 & 37

Aan de slag 

Lezen H2.3

Maken: H&V: H2.3 opdrachten 5 & 7

Klaar?: Maken herhaling wereld H2

V: blz. 40 & 41 H: blz. 36 & 37