Les 4: 2.3 Griekse goden en helden

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

2.2 Oorlogen om vrijheid en macht
2.3 Griekse goden en helden

De Oude Grieken

Wat gaan we doen?

0. Spullen: boeken, schrift, pen.

1. Quiz

2. Filmpje, uitleg + leerdoelen

3. Leerdoel noteren
4. Korte uitleg

5. Quiz

6. Beginnen aan de
Praktische Opdracht

                 

                  

A                  A - Hoe werd Sparta bestuurd?

                       Gebruik in je antwoord het

                          woord 'monarchie'.

                  B- Wie bevochten elkaar

                      tijdens de Peloponesische

                      oorlog?

                      Wat was de uitkomst hiervan?

                   C- Wat betekenen de volgende
                        begrippen?
                         Monarchie
                         Aristocratie
                         Tirannie

cvcc

C

LEERDOELEN

Wat betekent democratie?

1. Een koning regeert
2. Het volk regeert
3. Een tiran regeert
4. Een kleine groep rijken regeert

I. Athene lag in Griekenland, Sparta niet.
II. Athene was een stadstaat, Sparta niet.

1. stelling I is juist, stelling II is onjuist.
2. stelling I is onjuist, stelling II is juist.
3. Stelling I en II zijn allebei juist
4. Stelling I en II zijn allebei onjuist

De naam van de persoon die het meest genoemd werd tijdens het schervengericht.....

1. Moest voor tien jaar in de gevangenis
2. Werd meteen vermoord
3. Werd voor tien jaar verbannen uit Athene
4. Mocht nooit meer in Athene komen

Dit filmpje dient ter herhaling. Kun je overslaan.

Athene

VS

Sparta

'Is er iemand die een verschil tussen deze beide kan benoemen?'
'En een overeenkomst?'

Sparta : Militaire staat

Sparta

Sparta

Toevoegen: Sparta kende een monarchie met twee koningen.

Athene

'Van welke van deze stadstaten hebben wij het meeste afgekeken?'

Sparta

Athene

Bekend om haar landleger respectievelijk vloot

Combineer de eigenschappen met de juiste stadstaat!

Athene

Sparta

Sterk landleger

Sterke vloot

Democratie

Monarchie/Aristocratie

Leger belangrijk

Cultuur belangrijk

De Peloponnesische Oorlog (431-404 v.Chr)

• Na de overwinning op de Perzen raakten de Grieken verdeeld in twee kampen: de supporters van Sparta en Athene.
• Beide wilden heerser van Griekenland worden. Beide vonden hun cultuur de beste.
  > Oorzaak
• Dit leidde tot de Peloponnesische Oorlog.
  > Gevolg 

Wie vochten er tegen elkaar tijdens de Peloponesische oorlog?

1. Sparta en Athene
2. Sparta en Perzie
3. Athene en Perzie
4. Perzie en Griekenland

Trieste overwinning

Sparta won de Peloponnesische oorlog.

Deze vreselijke 15-jarige strijd verzwakte de Grieken zover dat ze uiteindelijk overgenomen konden worden door de Romeinen.

Dit is natuurlijk een fikse simplificatie met het feit dat het tijdperk van Alexander de Grote en daarna in onze stof overgeslagen wordt.

Maak leerdoel A en B

Lesdoel C klassikaal noteren

Athene was een democratie. Was is dat ook alweer?
Sparta was een aristocratie: en klein groepje edelen
(adel: aristocraten) had de macht.
Daarnaast kennen we ook nog monarchie: een koning
(monarch) heeft de macht.

Tenslotte is er een tirannie. Één persoon heeft de macht;
 en heeft deze gegrepen (vaak met geweld).

Mythologie

• Verzameling van mythen.
• Verhalen waarin goden, helden en wezens een rol spelen.
• De Griekse mythen werden mondeling doorgegeven als lessen voor het leven.

Christendom (> Monotheïsme)	Griekse religie (> Polytheïsme)
Één God	Vele goden
God is eeuwig, kan alles, ziet alles, weet alles	Goden zijn onsterfelijk en machtig, maar hebben beperkte krachten
Nadruk is op het leiden van een goed leven	Nadruk is op het offeren aan de goden (rituelen, feesten)
De wereld is gemaakt door God en zit logisch in elkaar	De wereld is ontstaan uit chaos en is onbegrijpelijk
God heeft de zwakke lief > Jezus stierf aan een kruis	De goden respecteren de sterken of listigen
Jezus is een ideaal voorbeeld	De mythen vertellen iets over de menselijke aard

Een paar verschillen aanstippen.
Groter idee: leerlingen duidelijk maken hoe onze leefwijze gevormd is door de religie van de oude christenen; en juist een breuk is met de polytheïstische wereld.

Enkele typische kenmerken van Griekse goden noemen.

Wie is dit? (Zeus)

Poseidon

Ares

Hades

En dit? (Hephaestos) 

Afrodite

Geef twee verschillen tussen de Atheense democratie en de democratie die wij in Nederland kennen.

De eerste Perzische oorlog werd gewonnen door:

1. De Spartanen bij Thermopylea
2. De Atheners bij Marathon
3. De Perzen bij Salamis
4. De Spartanen en Atheners bij Marathon

Perzische Oorlogen

Oorzaak

Gevolg

Peloponnessische Oorlog 

Oorzaak

Gevolg

TERUGBLIK

Perzen verslagen

Griekse stadstaten verzwakt

Kolonies willen vrij zijn van de Perzen

Grote verschillen Sparta en Athene

Hoe bereidde Athene zich voor op een nieuwe Perzische aanval na de Eerste Perzische Oorlog?

Hoe heette de oorlog tussen Athene en Sparta?

1. De Perzische oorlog
2. De Punische oorlog
3. De Peloponnesische oorlog
4. De Paplepel oorlog

Praktische Opdracht

Lees de praktische opdracht. 
1) Met wie ga je samenwerken?
2) Wat ga je maken?
3) Wie gaat wát maken?
4) Maak een begin!