Paragraaf 2.2: Het hart

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Werkwijze Biologie

Pak je spullen:

• Eventueel laptop
• Biologieboek
• Schrift voor aantekeningen
• Pen
• Mobiel in de tas!

Mooi! Dan gaan we beginnen!

Wat gaan we doen?

• Uitleg 2.1: Transportsystemen

• Zelfstandig werken aan opdrachten 2.1

Is deze bloedsomloop open of gesloten?
En enkelvoudig of dubbel?

1. Open, enkelvoudig
2. Open, dubbel
3. Gesloten, enkelvoudig
4. Gesloten, dubbel

Het doel van de grote bloedsomloop is ...

1. koolstofdioxide afgeven aan de cellen en zuurstof op nemen
2. koolstofdioxide opnemen uit de cellen en zuurstof afgeven

Wat is de kleine bloedsomloop?

1. Via de kleine bloedsomloop wordt bloed naar de darmen gepompt. Daar worden voedingsstoffen opgenomen in het bloed.
2. In dit gedeelte van de bloedsomloop wordt lymfe opgenomen in het bloed.
3. Via de kleine bloedsomloop wordt bloed naar de longen gepompt. Daar wordt zuurstof opgenomen in het bloed.

Welke bloedvaten horen de bij de grote bloedsomloop?

1. bloedvat 2 en 6
2. bloedvat 3 en 6
3. bloedvat 2 en 5

Als bloed de GROTE bloedsomloop IN stroomt, dan...

1. is het zuurstof-arm
2. heeft het een blauwe kleur
3. heeft het een rode kleur
4. is het zuurstof-rijk

Soms sluit het ovale venster niet goed na de geboorte. Mensen met die aandoening hebben vaak een groter hart. Hoe komt dat?

1. Het hart moet harder werken omdat er meer bloed in de boezems komt
2. Het hart moet harder werken omdat er anders te weinig zuurstof bij de cellen komt
3. Het hart moet harder werken omdat het bloed dat in de longen komt te weinig zuurstof bevat
4. Het hart moet harder werken omdat het bloed in de aorta te veel zuurstof bevat

Hoe heet het stukje in het hart van het embryo waar het bloed door gaat om niet langs de longen te komen?

1. ductus botali
2. ductus venosus
3. navelstrengslagader
4. ovale venster

De ductus Botalli voorkomt dat er te veel bloed naar de embryonale longen stroomt. Jan en Piet bestuderen voor de toets de bloedsomloop en beredeneren wat de reden kan zijn dat de bloedstroom naar de longen van de foetus gering is.
Jan: Het bloed dat naar de longen van de foetus gaat is alleen bedoeld om die longen te voorzien van zuurstof en voedingsstoffen en om afvalstoffen van die longen af te voeren.
Piet: Het longweefsel van de foetus zou bij een te grote toestroom van bloed beschadigd kunnen raken.

Vraag: Wie van de leerlingen doet een juiste bewering?

1. Geen van beiden
2. Alleen Jan
3. Alleen Piet
4. Beiden

Is het hartminuutvolume van de kleine bloedsomloop gelijk aan die van de grote bloedsomloop?

1. Nee
2. Alleen in rust
3. Ja, altijd
4. Geen idee

Vissen hebben een enkelvoudige bloedsomloop. Zoogdieren redden het daarmee niet. Waarom niet?

1. Vissen bewegen weinig en hebben dus niet zoveel zuurstof nodig
2. Het hart van vissen pompt krachtiger, waardoor een tweede keer niet nodig is
3. Zoogdieren zijn warmbloedig en verbruiken meer energie en zuurstof
4. Zoogdieren hebben longen en geen kieuwen. Dat werkt minder efficiënt.

Paragraaf 2.2: Het hart

Lesdoelen

2.1 Je kunt de delen van een hart noemen met hun functies en kenmerken.

2.2 Je kunt de werking van het hart beschrijven en de relatie tussen bouw en werking uitleggen.

De bouw van het hart (BINAS)

Kransslagaders en Kransaders

• Het hart gebruikt niet het zuurstof of de voedingstoffen uit het bloed dat het pompt
• Het hart heeft wel veel zuurstof en voedingstoffen nodig.
• Deze krijgt hij van de kransslagaders.
• De afvalstoffen en koolstofdioxide worden weggevoerd door de kransaders.
• Verstoppingen van de kransslagaders veroorzaken hartinfarcten. 

Hartinfarct: bloedprop in kransslagader waardoor een deel van de hartspier geen bloedtoevoer meer krijgt. Daardoor kan een deel van de hartspier afsterven, en leiden tot hartritmestoornissen, hartfalen. 

Hartinfarct 

• Vernauwing/verstopping kransslagaders
• Hartweefsel krijgt geen zuurstof meer en sterft af
• Oplossing: 

dotteren  

bypass 

hartinfarct... 

1

2

3

De werking van het hart

f

Systole = samentrekken                       Diastole = ontspannen

Hartkleppen

Tussen de boezems en de kamers zitten de hartkleppen.
Deze voorkomen dat bloed terugstroomt als de kamers samentrekken.

Hartklep

Halvemaanvormige klep

Werking van het hart

ECG

Vraag

Ik heb vanochtend een boterham met pindakaas gegegeten. Deze boterham wordt verteerd in het verteringsstelsel. In de dunne darm wordt een glucosemolecuul opgenomen in het bloed. Welke weg legt dit glucose molecuul af van de darmen tot aan de longen?

Wat is de volgorde van de
grote bloedsomloop?

1. Rechter kamer, aorta, organen en weefsels, onderste en bovenste holle ader, linker boezem
2. Rechter kamer, onderste en bovenste holle ader, organen en weefsels, aorta, linker boezem
3. Linker kamer, aorta, organen en weefsels, onderste en bovenste holle ader, rechter boezem
4. Linker kamer, onderste en bovenste holle ader, organen en weefsels, aorta, rechter boezem

Aan de slag!

Paragraaf 2.2: opdrachten 12 t/m 25

Opdrachten niet af --> Huiswerk

Nabespreking:

• Zijn er nog vragen?

• Hoe vonden jullie de les?

Tot slot:

Schuif je stoel aan

en

Ruim je afval op

Tot de volgende les!

Welke bloedsomloop wordt beschreven? Hart - Slagaders - Alle organen - Aders - Hart

1. kleine bloedsomloop
2. grote bloedsomloop

Welke bloedsomloop begint in de linkerharthelft?

1. Grote Bloedsomloop
2. Kleine Bloedsomloop

In welke bloedsomloop wordt zuurstof opgenomen en koolstofdioxide afgegeven?

1. Grote bloedsomloop
2. Kleine bloedsomloop

Bij een dubbele bloedsomloop gaat een rode bloedcel van voet naar hersenen, ? keer door het hart?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 0

In de afbeelding zie je het hart met enkele bloedvaten

Sleep de bloedvaten naar de juiste namen.

Kransslagader

bovenste holle ader

aorta

Longslagader

longader