start periode 3

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Hoe ging de toetsweek?

😒🙁😐🙂😃

Hoeveel weken les tot de vakantie?

Hoeveel lesweken tot de toetsweek
(dus excl. vakantie)?

010

Wat zullen we de komende periode gaan doen?

vast weer een boek lezen..

iets met woorden?

nog meer argumentatie?

spelling

schrijven

debatteren

1) Woordenschat

Elke les start:

woord van de dag

Elke les eindigt:

10 min. quizlet

(tenzij 30-min. rooster)

2) Schrijfvaardigheid

BETOOG

3) Literatuur

Module 5 + 

Max Havelaar

lesopzet

1) woord van de dag

2) hoe verandert taal?

3) aan de slag

4) quizlet

Doel: jullie interesse voor taal aanwakkeren!

Taal is namelijk echt heel gaaf ;-)

woord van de dag

woord van de dag

ERFGOED

ontleden: ERFGOED

overlevering; nalatenschap (van een vorige generatie)

ERF = erven

GOED = goederen

etymologiebank.nl

Leuk om te benoemen: de verwijzing naar het Zuid-Afrikaans.

https://etymologiebank.nl/trefwoord/erven

2) Hoe verandert taal? Een kleine greep...

- sociale omstandigheden/cultuur (oorlog/handel/technologie)

- verruiming/vernauwing (bijv. 'varen')

- connotatie (bijv. 'wijf')

- metafoor/metonymia

- ontlening uit andere talen

- 'eufemismen' kunnen zelfs verdwijnen!

interessant

https://nl.wikipedia.org/wiki/Taalverandering#:~:text=Veranderingen%20in%20woordenschat,-De%20manier%20waarop&text=Woorden%20worden%20niet%20alleen%20vaak,onder%20meer%20nieuwe%20betekenissen%20toegevoegd.

3) aan de slag!

zoek een interessant woord (of je achternaam) op via etymologiebank.nl. Hoe oud is het? Wat betekent het? Uit welke taal? Schrijf op wat je opvalt en vertel het de klas over 3 minuten. 

Geen inspiratie? Zoek één van de volgende woorden op:

maarschalk / rappen / ezel / school / surfen / boulevard / lul

3) zelf aan de slag

Wat hebben jullie gevonden?

https://nl.wikipedia.org/wiki/Taalverandering#:~:text=Veranderingen%20in%20woordenschat,-De%20manier%20waarop&text=Woorden%20worden%20niet%20alleen%20vaak,onder%20meer%20nieuwe%20betekenissen%20toegevoegd.

4) quizlet

Bekijk zelf de kaartjes op de site. 

Volgende les gaan we in groepjes oefenen.

Wat vond je van deze les?

😒🙁😐🙂😃

Wat heb je geleerd?
Wat neem je mee?

woord van de dag

DEVIES

devies: zinspreuk/leus (kernachtige zin, bv. als uitdrukking van een politieke doelstelling: verkiezingsleus)

devies 1 zn. ‘zinspreuk’

Mnl. divisen (mv.) ‘kentekens, leuzen’ [1460-1514; MNW], devisen (mv.) ‘id.’ [1485; MNW livereye]; vnnl. devyse ‘wapenspreuk’ [1513; WNT], devijs ‘kenteken, leus’ [1544; MNW-R]; nnl. devies ‘zinspreuk’ [1726; WNT zon].

Ontleend aan Frans devise ‘wapenspreuk’ [voor 1560], eerder al ‘kenmerk, embleem, onderdeel van een wapenschild’ [1160; Rey], ontwikkeld uit de betekenis ‘verdeling, afdeling’ [1150-70; Rey]; bij Oudfrans deviser ‘verdelen, indelen’ [1119; Rey] (Nieuwfrans diviser) < vulgair Latijn *divisare, devisare ‘id.’, dat weer is afgeleid van Latijn dīvīsum, deelw. van dīvidere ‘verdelen’, zie → divisie.

De betekenis ‘kenspreuk, leus’ is in het Oudfrans door metonymie ontstaan in de sfeer van de heraldiek. Het woord duidde oorspr. elk van de vlakken of afdelingen aan in een wapenschild en werd vervolgens overgedragen op andere heraldieke symbolen, meer in het bijzonder op de wapenspreuk in een blazoen. Het Middelnederlands ontleende aan het Oudfrans nog andere metonymische en metaforische betekenissen van devies, namelijk ‘houding, voorkomen’, ‘soort. manier’ en ‘vonnis, uitspraak’, maar geen daarvan is in het hedendaags Nederlands overgeleverd.