Uitleg: hoofd- en bijzaken

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2,5

WELOM BIJ NEDERLANDS

Lees in je leesboek

DOEL

WE HERHALEN DE THEORIE OVER HOOFD- EN BIJZAKEN

WE KUNNEN AANGEVEN WAT DE HOOFDZAKEN OF BIJZAKEN IN EEN TEKST ZIJN

HOOFDZAKEN

- alle belangrijke zaken die over een onderwerp worden gegeven

- hoofdzaken lees je vaak in de inleiding, in het slot en in de kernzin van elke alinea

- tussenkopjes en anders gedrukte woorden kunnen ook helpen om hoofdzaken te vinden

BIJZAKEN

- de minder belangrijke informatie over het onderwerp

- bijzaken kun je weglaten in een tekst, het belangrijkste blijft over. Je snapt de tekst dan nog steeds.

- voorbeelden, extra uitleg

HOOFDZAKEN

- meestal aan het begin of het einde

- feiten, jaartallen of eigenschappen

Samenvatting:

alleen hoofdzaken opschrijven

                      

                        BIJZAKEN

  - extra uitleg en voorbeelden

 - maken de tekst leuker, 

    duidelijker en beter te begrijpen

Welke zinnen zijn hoofdzaak en welke zinnen zijn bijzaak?

Tekst

Hoofdzaak

Bijzaak

De telefoontas is een idee van Martijn en Nienke Baars, getrouwd en beiden docent in Apeldoorn.

“Leerlingen zijn actiever en hebben meer aandacht voor de les.”

• Zorg dat de leerlingen hun telefoon horizontaal houden.
• Laat de leerlingen de sleepvraag maken.
• Vertel de leerlingen dat de twee zinnen ook beide hoofdzaak of beide bijzaak kunnen zijn.
• Bespreek na waarom ze een zin een hoofd- of bijzaak vonden.

Welke zinnen zijn hoofdzaak en welke zinnen zijn bijzaak?

Tekst

Hoofdzaak

Bijzaak

"Dat leerlingen daar ook andere dingen op doen dan leren, plaatst leraren voor dilemma’s"

Leerling Rixte (14) uit Rotterdam: “Vooral in het eerste leerjaar was de halve klas met iets anders bezig."

• Zorg dat de leerlingen hun telefoon horizontaal houden.
• Laat de leerlingen de sleepvraag maken. 
• Vertel de leerlingen dat de twee zinnen ook beide hoofdzaak of beide bijzaak kunnen zijn.
• Bespreek na waarom ze een zin een hoofd- of bijzaak vonden.

Welke zinnen zijn hoofdzaak en welke zinnen zijn bijzaak?

Tekst

Hoofdzaak

Bijzaak

Omgaan met mobiele telefoons is ook iets dat je moet leren, vindt Van Domselaar.

Een middenweg is beter: het schermpje uit de broekzak, maar niet ver uit de buurt.

• Zorg dat de leerlingen hun telefoon horizontaal houden.
• Laat de leerlingen de sleepvraag maken.
• Vertel de leerlingen dat de twee zinnen ook beide hoofdzaak of beide bijzaak kunnen zijn.
• Bespreek na waarom ze een zin een hoofd- of bijzaak vonden.

Tot de volgende keer!