2.4 Globalisering na 1980

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

2.4 Globalisering na 1980

H2 Globalisering

Domein: Wereld

VWO 5

Leerdoelen

Ik kan:

• verklaren waardoor mno's de motor achter (economische) globalisering vormen.
• beschrijven welke gevolgen van globalisering optreden in verschillende gebieden.
• beoordelen waardoor niet alle gebieden voordeel hebben van globalisering.

2.3 Globalisering tot 1980

een terugblik

Leg uit welke rol hegemoniale staten hebben gespeeld in de globalisering van de wereld vanaf de koloniale tijd.

Wat is het verband tussen het centrum-periferiemodel en het koloniale verleden?

Economische globalisering versnelt

Economische globalisering na 1980 in stroomversnelling door:

• Mno’s omspannen de wereld en zijn verbonden via netwerken
• Deregulering en liberalisering van de wereldmarkt
• Transport- en communicatietechnologie in stroomversnelling (tijdruimtecompressie)

Ruimtelijke gevolgen van globalisering

Ontstaan van een nieuwe internationale arbeidsverdeling als gevolg van uitschuiving en doorschuiving. Hoe ziet die nieuwe verdeling eruit?

Centrum

• Commando (beslis)centra van de bedrijven
• Research & Development (R&D)
• Marketing

(Semi)periferie

• Maakindustrie
• Lagere dienstverlening  

Wat is het verband?

Wat heeft deze grafiek te maken met doorschuiving?

Nieuwe afzetmarkten

Mno’s gaan opzoek naar nieuwe afzetmarkten (vooral in nieuwe industrielanden). Waarom zal IKEA zich vestigen in China?

De triade

Noord-Amerika, de EU en Oost-Azië beheersen de wereldhandel en worden samen de triade

genoemd.

De internationale goederen-

en kapitaalstromen verlopen

voornamelijk tussen

Noord-Amerika, de EU en

Japan.

Sleep de ruimtelijke gevolgen van globalisering naar de juiste plaats

Nieuwe afzetmarkten

Verplaatsen van de maakindustrie

MNO's zijn steeds weer op zoek naar de goedkoopste mogelijkheden.

MNO's doen alleen wat een ander niet kan.

Slow world en fast world

Uitschuiving

Klanten in opkomende landen

Doorschuiven

Core business

Verbrokkeling

TIJDLIJN globalisering

va. 1975:

Steeds meer multinationale ondernemingen (MNO's)

va. 1980:

1. Productie wordt verplaatst naar arme landen (nieuwe int. arbeidsverdeling)

2. Welvaart verschuift in wereldsysteem (meer welvaart naar semi-periferie)

1990:

Handels-belemmeringen vallen weg:

- EU

- China en India openen grenzen

Steeds meer verbondenheid, door:

1. Transport

2. Communicatie

Aan de slag!

Maak de opdrachten 1, 2, 4 en 5 van 2.4.