3.1 - Introductie en hofstelsel

Vroege Middeleeuwen
1 / 28
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4

This lesson contains 28 slides, with interactive quizzes, text slides and 1 video.

time-iconLesson duration is: 30 min

Items in this lesson

Vroege Middeleeuwen

Slide 1 - Slide

Wat zijn de eerste twee woorden/beelden/geuren/smaken die bij je opkomen als je denkt aan de middeleeuwen?

Slide 2 - Mind map

Wat vond je van de moeilijkheidsgraad van de toets?
A
Makkelijk
B
redelijk te doen
C
redelijk moeilijk
D
moeilijk

Slide 3 - Quiz

Waren er dingen op de toets die je echt niet verwacht had? Zo ja, wat dan?

Slide 4 - Mind map

Welke conclusie trek je op dit moment - voor de bespreking - over je voorbereiding?

Slide 5 - Open question

Welke conclusie trek je op dit moment - na de bespreking - over je voorbereiding?

Slide 6 - Open question

Vroege Middeleeuwen

Slide 7 - Slide

Lesdoelen
aan het einde van de les kun je:
  • aangeven waarom er nieuw economisch systeem ontstond in de vroege middeleeuwen
  • uitleggen hoe dit systeem (hofstelsel) functioneerde

Slide 8 - Slide

Welke tijdvakken horen bij de middeleeuwen?
A
Monniken en vorsten - Steden en staten
B
Steden en rechten - Monniken en vorsten
C
Monniken en ridders - steden en landen
D
Monniken en ridders - Steden en staten

Slide 9 - Quiz

Autarkie
Als het Romeinse Rijk verdwijnt -->
  • Veiligheid valt weg
  • Steden lopen leeg
  • Lokaal bescherming zoeken
  • Handel weggevallen
  • Wegen in verval
  • Krimpende bevolking
  • Autarkie = zelfvoorzienend

Slide 10 - Slide

3.1 Hofstelsel en horigheid
Kenmerkend aspect: 
De vrijwel volledige vervanging in West-Europa van de agrarische-urbane cultuur door een zelfvoorzienende agrarische cultuur, georganiseerd via hofstelsel en horigheid.

Slide 11 - Slide

Waardoor viel de landbouw-stedelijke samenleving weg na de val van het Romeinse rijk?
A
Er was geen bescherming meer
B
De steden werden vernield
C
Er was geen geld meer waar mee gehandeld kon worden
D
De wegen werden niet meer onderhouden

Slide 12 - Quiz

de veiligheid om te reizen in de tijd van monniken en ridders (500-1000 n.chr)
A
was niet te vertrouwen en viel weg
B
was goed georganiseerd
C
was gegarandeerd

Slide 13 - Quiz

De meeste Romeinse steden in de tijd van monniken en ridders (500-1000 n.chr)
A
bleven in de middeleeuwen in oorspronkelijke staat functioneren
B
waren leeggelopen
C
werden vervangen door Middeleeuwse steden

Slide 14 - Quiz

de handel in de tijd van monniken en ridders (500-1000 n.chr)
A
bloeit als nooit tevoren
B
loopt enigszins terug
C
speelde een kleine rol
D
bestaat in het geheel niet

Slide 15 - Quiz

de geldeconomie in de tijd van monniken en ridders (500-1000 n.chr)
A
werd gedomineerd door goud
B
was gebaseerd op waardepapieren
C
bloeide als nooit tevoren
D
was vrijwel verdwenen

Slide 16 - Quiz

Slide 17 - Slide

Autarkische Landbouwsamenleving
  • Alles wordt op het domein (landgoed(eren) van de heer) gemaakt
  • Weinig specialisatie: de meeste mensen zijn boer
  • Drie soorten boeren:

Slide 18 - Slide

  • 1 - Vrije boer – vaak eigen land, kunnen vertrekken, moeten meevechten met de heer
  • 2 - Horige – kunnen niet vertrekken, geen eigen land, pacht betalen, herendiensten, wel eigen bezit
  • 3 - Lijfeigene – kunnen niet vertrekken, geen eigen land, geen bezit, werken voor de heer, gebonden aan de heer

Slide 19 - Slide

Schema hofstelsel

Slide 20 - Slide

Het hofstelsel is in de eerste plaats een:
A
cultureel stelsel
B
economisch stelsel
C
politiek stelsel
D
sociaal stelsel

Slide 21 - Quiz

Wat is een voordeel van het hebben van veel lijfeigenen op het domein voor de heer?

Slide 22 - Open question

Wat is het voordeel van het hebben van vrije boeren op het domein voor de heer?

Slide 23 - Open question

0

Slide 24 - Video

Wat is het nadeel van het hebben van lijfeigenen voor de heer?

Slide 25 - Open question

Een donjon, of mottekasteel, was een versterkte wachttoren. Hier woonde de heer als er gevaar was.
Het gebied buiten het domein bestond uit de grond van de vrije boeren en de woeste gronden, onontgonnen gebied en bossen.
De vrije boeren moesten tijdens een oorlog wél meevechten met de heer. De wapenuitrusting moesten ze zelf betalen.
De akkers van de heer werden bewerkt door horigen. Er waren akkers waarbij de volledige opbrengst naar de heer ging, en er waren akkers waarbij een deel van de opbrengst voor de horige boeren was. Overigens moesten ze hun pacht ook weer van deze opbrengst betalen.
Het vroonhof was de boerderij (hoeve) van de heer. Hier woonde de heer als er geen gevaar was. De opbrengsten van zijn akkers werd in schuren opgeslagen. In woningen naast een vroonhof woonden de horige boeren in geval van gevaar, zoals oorlog.
Bij het vroonhof waren stallen voor de dieren en boomgaarden.
Horigen woonden in vredestijd buiten het vroonhof
Met het hofstelsel bedoelen we het hele systeem (stelsel) van heren en horigen, inclusief de pacht en de herendiensten.

Slide 26 - Slide

Lesdoelen
aan het einde van de les kun je:
  • aangeven waarom er nieuw economisch systeem ontstond in de vroege middeleeuwen
  • uitleggen hoe dit systeem (hofstelsel) functioneerde

Slide 27 - Slide

Huiswerk
 - Leren 77 - 78
- Maken 4 en 7

Slide 28 - Slide