2.1 Oorzaken van de oorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 4

H2: De Eerste Wereldoorlog 1914-1918

§2.1 Oorzaken van de oorlog 

§2.1

Oorzaken van de oorlog

A

Nieuwe grenzen

Leerdoel:

Je kan beschrijven dat door nationalisme en modern imperialisme de spanningen in Europa groter werden.

Begrippen:

nationalisme

modern imperialisme

B

Nieuwe wapens

Leerdoel:

Je kan uitleggen dat door militarisme en een wapenwedloop de spanningen in Europa groter werden.

Begrippen:

militarisme

wapenwedloop

C

Nieuwe bondgenoten

Leerdoel:

Je kan uitleggen dat door het sluiten van bondgenootschappen de spanningen in Europa groter werden.

Begrippen:

bondgenootschappen

centralen

geallieerden

 

tweefrontenoorlog

Van Schlieffenplan

H2: De Eerste Wereldoorlog 1914-1918

§2.1 Oorzaken van de oorlog 

A: Nieuwe grenzen 

Rond 1900 waren er spanningen in Europa. Oorzaken WO1:

• Nationalisme
• Modern Imperialisme
• Militarisme
• Wapenwedloop
• Bondgenootschappen

§2.1

Oorzaken van de oorlog

C

DeBoze burgers

Nieuwe bondgenoten

19e eeuw:
veel nationalisme in Europa. = trots op eigen volk, land, taal en cultuur.

--> Grote gevolgen voor Duitsland en het Turkse Rijk (Ottomaanse Rijk). 

§2.1

Oorzaken van de oorlog

A

DeBoze burgers

Nieuwe grenzen

Duitsland voor 1871

(de Duitse bond)

Duitsland na 1871

(keizerrijk Duitsland)

• Tot 1871: niet één Duitsland; verzameling kleine staatjes.

• In 1871: stichting Duitse Keizerrijk. Na de Frans-Duitse oorlog. Versterking nationalistische gevoelens.

• In één klap machtigste land Europa. Groot leger + groeiende industrie.
  --> Bedreiging voor FR, GB en RUS
   
  
• Keizer wilde ook koloniën in Afrika en Azië. 
  --> modern imperialisme : het willen veroveren en besturen van gebieden in Azië en Afrika

§2.1

Oorzaken van de oorlog

A

DeBoze burgers

Nieuwe grenzen

Duitsland 

1871: Duitse keizerrijk wordt uitgeroepen

Modern imperialisme

Europa rond 1900

• Tegenovergestelde: rijk was verzwakt. Volken op Balkan wilden eigen staat.
    
• 1878: Servië maakt zich los. 
  
• 1878: Bosnië maakt zich los. -> direct ingenomen door Oostenrijk-Hongarije. 
  
  
• In Bosnië woonden veel Serviërs. Zij willen juist bij Servië horen.
  
  Gevolg: spanningen op de Balkan. 

§2.1

Oorzaken van de oorlog

A

DeBoze burgers

Nieuwe grenzen

Turkse Rijk (Ottomaanse Rijk)

Aan de slag:

Aan de slag:

Boek leerjaar 4: Paragraaf 2.1 Oorzaken van de oorlog

Opdrachten: 1 + 2 + 3 + 4

H2: De Eerste Wereldoorlog 1914-1918

§2.1 Oorzaken van de oorlog 

B: Nieuwe wapens

§2.1

Oorzaken van de oorlog

A

Nieuwe grenzen

Leerdoel:

Je kan beschrijven dat door nationalisme en modern imperialisme de spanningen in Europa groter werden.

Begrippen:

nationalisme

modern imperialisme

B

Nieuwe wapens

Leerdoel:

Je kan uitleggen dat door militarisme en een wapenwedloop de spanningen in Europa groter werden.

Begrippen:

militarisme

wapenwedloop

C

Nieuwe bondgenoten

Leerdoel:

Je kan uitleggen dat door het sluiten van bondgenootschappen de spanningen in Europa groter werden.

Begrippen:

bondgenootschappen

centralen

geallieerden

 

tweefrontenoorlog

Van Schlieffenplan

Industrialisatie 19e eeuw zorgde voor veranderingen in de oorlogsvoering:
 

• Massaproductie fabrieken: sneller en meer wapens, waardoor legers konden groeien. 
• Uitvinders kwamen met nieuw soort wapens: gifgas, mitrailleurs, tanks, onderzeeërs, vliegtuigen. 

§2.1

Oorzaken van de oorlog

B

DeBoze burgers

Nieuwe wapens

Productie massavernietigingswapens

Vlammenwerpers

Gifgas

 Mitrailleurs 

Begin 20ste eeuw was er veel militarisme: oorlog was iets goeds. Oorlog was een juiste manier om een conflict op te lossen. 

Daarom wilden Europese landen een groter leger het grootste leger hebben. Er ontstond een wedstrijd welk land de meeste en beste wapens had. Deze wedstrijd noem je een wapenwedloop. 

Vooral het streven van Duitsland om koloniën te hebben was een grote aanleiding hiervoor.

§2.1

Oorzaken van de oorlog

B

DeBoze burgers

Nieuwe wapens

Aan de slag:

Aan de slag:

Boek leerjaar 4: Paragraaf 2.1 Oorzaken van de oorlog

Opdrachten: 6 + 7 + 8 + 9

H2: De Eerste Wereldoorlog 1914-1918

§2.1 Oorzaken van de oorlog 

C: Nieuwe bondgenoten

§2.1

Oorzaken van de oorlog

A

Nieuwe grenzen

Leerdoel:

Je kan beschrijven dat door nationalisme en modern imperialisme de spanningen in Europa groter werden.

Begrippen:

nationalisme

modern imperialisme

B

Nieuwe wapens

Leerdoel:

Je kan uitleggen dat door militarisme en een wapenwedloop de spanningen in Europa groter werden.

Begrippen:

militarisme

wapenwedloop

C

Nieuwe bondgenoten

Leerdoel:

Je kan uitleggen dat door het sluiten van bondgenootschappen de spanningen in Europa groter werden.

Begrippen:

bondgenootschappen

centralen

geallieerden

 

tweefrontenoorlog

Van Schlieffenplan

Centralen	Geallieerden
Duitsland	Rusland
Oostenrijk-Hongarije	Frankrijk
Turkse Rijk	Groot-Brittannië
Italië (stapte in 1914 over naar de geallieerden)	VS (vanaf 1917)

Bondgenootschappen:
Twee (of meer) landen maken met elkaar een afspraak om elkaar te helpen in geval van een oorlog.

§2.1

Oorzaken van de oorlog

C

DeBoze burgers

Nieuwe bondgenoten

Dui lag tussen twee vijanden in. Ten oosten lag Rusland, ten westen las Frankrijk.

Dui wilde geen tweefrontenoorlog. 

§2.1

Oorzaken van de oorlog

C

DeBoze burgers

Nieuwe bondgenoten

Generaal Von Schlieffen bedacht een plan:

• Rusland heeft een groot leger, maar veel tijd nodig om te mobiliseren. 
  
• Daarom eerst snel Frankrijk verslaan door via België de Fransen in de rug aan te vallen.

Von Schlieffenplan

§2.1

Oorzaken van de oorlog

C

DeBoze burgers

Nieuwe bondgenoten

§2.1

Oorzaken van de oorlog

A

Nieuwe grenzen

Leerdoel:

Je kan beschrijven dat door nationalisme en modern imperialisme de spanningen in Europa groter werden.

Begrippen:

nationalisme

modern imperialisme

B

Nieuwe wapens

Leerdoel:

Je kan uitleggen dat door militarisme en een wapenwedloop de spanningen in Europa groter werden.

Begrippen:

militarisme

wapenwedloop

C

Nieuwe bondgenoten

Leerdoel:

Je kan uitleggen dat door het sluiten van bondgenootschappen de spanningen in Europa groter werden.

Begrippen:

bondgenootschappen

centralen

geallieerden

 

tweefrontenoorlog

Van Schlieffenplan

Oefenvraag
Leg in minimaal vier zinnen uit waarom de spanningen in Europa begin 20e eeuw opliepen. Leg daarin uit welke rol het Ottomaanse Rijk en Duitsland hadden.

Gebruik minimaal drie begrippen:
nationalisme, modern imperialisme, militarisme, wapenwedloop, bondgenootschappen
Klaar? Ga verder met de opdrachten in het boek (t/m 14).

§2.1

Oorzaken van de oorlog

DeBoze burgers

Aan de slag:

Aan de slag:

Paragraaf 2.1 Oorzaken van de oorlog

Opdrachten: 1 t/m 14

Klaar? Maak de test jezelf via de Digitale omgeving. 
Via It's Learning -> GS jaar 4 -> content -> digitaal oefenomgeving -> VMBO bovenbouw 4 ->  Klassencode: 534381