Moderne tijd: Week 5 Kunst en het gevoel (2)

• Kunst
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Moderne Tijd

Hoofdstuk 3: Kunst en gevoel (2)

Muziek en Dans

Week 5: lesdoel

Je kunt het gevoel in Dans en Muziek herkennen, benoemen en duiden.

Je kent de analytische aspecten van muziek en dans en kan deze toepassen. 

Je bent bekend met onder andere: (a)tonaliteit, dodecafonie, sprechgesang, ausdrucktanz.

Examenonderwerpen (syllabus)

Avantgardistische stromingen

Vernieuwing van de academische dans (bijvoorbeeld Les Ballets Russes) 

Ontstaan moderne theaterdans (bijvoorbeeld Isadora Duncan, Martha Graham)

Visies op geschiedenis: breuk met het verleden

Uitdrukking van de innerlijke kunstenaar

Kruisbestuiving tussen verschillende disciplines, samen met een groep gelijkgestemden het nieuwe brengen.

Derden’ organiseren optredens en tournees (bijvoorbeeld Sergei Diaghilev)

Experimenten met klank (bijvoorbeeld Sprechgesang)

 Niet-Europese invloeden op kunstenaars (bijvoorbeeld, Igor Stravinsky).

Onderzoek volkscultuur (bijvoorbeeld Bela Bartok)

Vier grote noemers

GEVOEL - EXPRESSIONISME (H3)

RATIO - FUNCTIONALITEIT en ABSTRACTIE (H4)

BOODSCHAP - FUTURISME/SURREALISME en POLITIEK (H5)

AMUSEMENT - JAZZ en POPULAIRE ESTHETIEK (animatie) (H6)

Tonaliteit  en atonaliteit

In de moderne tijd wordt er geexperimenteerd met muziek. Bestaande regels worden in de ban gedaan en de  'atonale' muziek ontstaat om beelden en emoties vorm te geven.

Dit mondt uit in een nieuwe methode: de dodecafonie, waar een toonladder niet alleen uit 8 noten bestaat, maar ook halve toonafstanden worden ingezet.

voorbeeld dodecafonie

Analyse-aspecten dans

voorstelling/inhoud/vormgeving/techniek

Lichaam-Ruimte - Tijd - Kracht

Theatervormgeving: locatie -  decor - kostuum - kap/grime - rekwisieten - licht - muziek - geluid - enscenering

Analyse-aspecten Muziek

voorstelling/inhoud/vormgeving/techniek

Toonhoogte - toonduur - tempo - ritme - dynamiek - Compositie (motief/thema)

Theatervormgeving: zie dans en theater.

HUISWERK

Lees hoofdstuk 3 helemaal, vat samen.

Maak blok 2.9 in de ELO

Wat wil je de rest van de les gaan doen?

Nakijken huiswerk:H3blok2 en H3blok8

Lezen en samenvatten: hoofdstuk 3

Praktische opdracht: Analyseer je expressionistisch lied volgens het model.

Ik wil graag samen de oefenen met de expressionistische aspecten in muziek en dans.

Inzoomen op elementen van dans

Lichaam	Wat beweegt er?	Hele lichaam, delen van het lichaam
Ruimte	Waar beweeg ik?	Voor / achter, hoog / laag
Kracht	Hoe beweeg ik?	Gespannen / krachtig, ontspannen / slap, staccato / vloeiend
Tijd	Wanneer beweeg ik?	Tempo, accenten

Sacre du printemps-Rite of spring (1913)

Bekijk de video.

We zien hier een filmfragment van de film 'Riot of rite' over Ballet Russes.

Let goed op de muzikale en dansante aspecten.

Kijkvraag:

Wat vond het publiek zo schokkend, denk je?

Beschrijf dit voor:

- dans: bewegingen (ruimte/tijd/kracht), theatervormgeving, inhoud

- muziek: Melodie - Toonhoogte - toonduur - tempo - ritme - dynamiek - Compositie

erwartung - Schonberg

De erwartung van Schonberg verhaalt over een nachtmerrie van een vrouw die haar geliefde zoekt. Het speelt zich af in een bos waar waanbeelden de overhand nemen. In de vierde scene vindt de vrouw haar stervende man en komt de emotie tot een hoogtepunt.

Bekijk de video. Door welke muzikale aspecten wordt de emotie en de droomwereld vormgegeven? Leg uit.

Hexentanz - Mary Wigman (1927)

Bekijk de video.

We zien hier de Hexentanz van Mary Wigman.

Ze evolueerde de ausdrucktanz tot een expressieve dansvorm.

Hoe zou je de dans van Wigman beschrijven aan iemand die niet kan zien?

Bekijk daarna de videoclip van Sia. Noem een overeenkomst en een verschil tussen de twee dansstijlen.

Wat is er nieuw?

Bekijk eventueel de video hexentanz nog eens. 

Bekijk vervolgens de video van het Zwanenmeer (1877) op de volgende slide.

Schrijf voor iedere dans op hoe de elementen van dans worden ingezet. 

Huiswerk

Maak vragenblok 2.5 (dans) en 2.9 (van vorige les)

Lees pagina 34 tot en met 37 (film)

Lesdoel gehaald?
Je kunt het gevoel in architectuur en schilderkunst herkennen, benoemen en duiden.
Je kent de analytische aspecten van muziek en dans en kan deze toepassen.
Je bent bekend met onder andere: (a)tonaliteit, dodecafonie, sprechgesang, ausdrucktanz.

0100

Aan de slag om het Hoofdstuk af te sluiten

Vat Hoofdstuk 3 samen.

Vragenblokken die het huiswerk vormden voor dit hoofdstuk zijn:

2.2 - 2.4 - 2.5 - 2.8 - 2.9

De antwoorden van de vragenblokken vindt je op It's Learning.