- Maak achter elkaar minstens 3 x een examen via examenblad of examensite.
- Kijk welke onderwerpen je lastig vind, oefen dan specifiek met opdrachten van die onderwerpen.
Slide 3 - Slide
vorige les : onderzoek en werkplan
Slide 4 - Slide
Slide 5 - Open question
Deze les:
- koolstofkringloop
- stikstofkringloop
- fotosynthese
Slide 6 - Slide
Kringlopen in ecosystemen
Hoe eenvoudig of complex een ecosysteem ook is, er spelen zich altijd twee processen af: een kringloop van stoffen en een energiestroom (het doorgeven van energie). Zonder deze processen kan een ecosysteem niet bestaan.
Slide 7 - Slide
Slide 8 - Slide
uitleg
Traject A: Planten nemen koolstofdioxide (CO2) uit de lucht op; door middel van fotosynthese zetten ze CO2 en water met behulp van zonne-energie om in C6H12O6, het energierijke glucose.
Traject B: Glucose wordt in de plant verwerkt en omgezet in andere organische stoffen (die allemaal koolstof bevatten).
Traject C: Een deel van deze organische stoffen wordt voedsel voor consumenten. Zij gebruiken een deel daarvan om lichaamseigen organische stoffen te maken.
Traject D: Uiteindelijk komen de dode resten in de bodem terecht. Rottingsbacteriën gebruiken de organische resten voor hun verbranding.
Traject E: Consumenten en reducenten gebruiken ook een deel voor de verbranding. De koolstof wordt daarbij in de vorm van CO2 uitgeademd.
Slide 9 - Slide
Binas tabel 93 F
1: Waar zie je de planten?
2: Waar zie je de consumenten?
3: Welke is autotroof, welke heterotroof?
4: Wat wordt er met verbranding bedoeld?
5: Wat is fossilisatie?
6: Hoe komt koolstof in de atmosfeer terecht?
7: Wat is het verschil tussen aerobe en anaerobe dissimilatie?
Slide 10 - Slide
biologiepagina.nl
Slide 11 - Link
uitleg
Traject A: Planten halen via de wortels nitraat uit de grond en gebruiken de stikstof voor de aanmaak van lichaamseigen stoffen zoals eiwitten, DNA en RNA.
Traject B: Consumenten eten plantaardige eiwitten op, breken ze af tot aminozuren en bouwen daarmee lichaamseigen dierlijke eiwitten.
Traject C: Dierlijke resten en uitscheidingsproducten komen in de bodem terecht.
Traject D: In de bodem zetten rottingsbacteriën en reducenten de organische resten om in ammoniak (NH3).
Traject E en F: Nitriet- en nitraatbacteriën noem je samen de nitrificerende bacteriën; ze zetten ammoniak in een paar stappen om in nitraat.
Traject G en H: Door elektrische ontlading (bliksem) en stikstofbindende bacteriën in de wortels van bepaalde soorten planten komt er stikstof terug in de bodem.
Traject I: Anammox-bacteriën zetten ammoniak om in stikstof.
Slide 12 - Slide
1: Welke functie hebben de bacteriën in de wortelknolletjes van de vlinderbloemige plant?
2: Is voor nitrificatie van nitrificerende bacteriën zuurstof nodig? En voor denitrificatie?
3: Tot welke stof breken mensen en dieren ammoniak, dat vrijkomt bij de afbraak van aminozuren, af?