NOVA 7.3 basen en basische oplossingen

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Basen en basische oplossingen

Leerdoelen

• Je leert wat de chemische eigenschappen zijn van basen.
• Je leert het verschil kennen tussen sterke en zwakke basen.
  
• Je leert de pH en pOH te berekenen van basische oplossingen

Deze les

• Huiswerk paragraaf 7.2
• Let op: we doen niet alles uit paragraaf 7.3
• Uitleg zuren
• Applet sterk/zwak zuur/base

Zijn er vragen over het huiswerk?
Paragraaf 7.2

Ik kan in mijn schrift vraag 15, 17 en 19 van paragraaf 7.2 laten zien

Ja

Nee

Huiswerk niet gemaakt?

Afspreken wanneer wel foto sturen van opgave 15, 17 en 19

Noteren in Magister

Afspraken maken over gevolgen te vaak huiswerk niet gemaakt

Basen

• Basen kunnen een H+ deeltje opnemen
• Kenmerkende deeltje in een oplossing is OH-
• Voorbeeld: natriumhydroxide (in oplossing heet het natronloog)

NaOH (s) --> Na+ (aq) + OH- (aq)

Sterke basen

• Sommige basen noemen we sterk
• Nemen volledig H⁺ op (alle moleculen) en reageren direct met water (aflopende reactie)
• VB: natriumhydroxide
• Oplossing van ionen van sterke base bestaat niet: het reageert direct met water. 

Na2O + H2O --> 2 Na+ + 2 OH-

BINAS 49

Uitzondering: zouten met OH- erin!! 

Zwakke basen

• Sommige basen noemen we zwak
• Niet alle basen nemen H⁺ op --> evenwichtsreactie 


• vb: ammoniak, natriumcarbonaat
• Notatie afhankelijk van de fase van de stof (vast of opl.)

Na2CO3 (s) + H2O <-> 2 Na+ + HCO3- + OH-

CO32- (aq) + H2O <-> HCO3- + OH-

Verstopte basen

Basen zitten vaak verstopt in zouten: MgS, NaOH, KIO, etc. 

Zouten staan niet in 49, alleen de basische ionen. 

Als dit zo is: eerst oplosreactie van het zout. Direct daarna reactie waarbij base H⁺ opneemt. 

Bij basische zouten waarin in de tekst staat dat het gaat om een vaste stof, schrijf je de hele stof. Is het een oplossing? Schrijf de base (aq)

Bijzondere deeltjes

• Sommige deeltjes zijn zuur en base
• vb: HCrO4-, HCO3-
• De andere deeltjes bepalen dan of het zich gedraagt als zuur of als base. 

• Sommige stoffen vallen uit elkaar als ze ontstaan
  
• H2CO3 en H2SO3 (zie binas!)

Herhaling zuren

pH berekenen:                        [      ]             [      ]

MAAR

Basen hebben OH- en geen H+ 

pH=−log(H​+​​)

H​+​​=10​−pH​​

pH + pOH = 14

de pH zegt iets over de H+ concentratie

de pOH zegt iets over de OH- concentratie

Bij pH = 7 is de pOH ook 7! 

Samen zijn ze altijd 14.

pOH

pH + pOH = 14,00           of               pOH= 14,00 - pH

pOH = -log[OH^-]

[OH^-] = 10 ^-pOH

_[OH^-_{] in mol /L       en          pOH   heeft geen eenheid}

lezen

Lezen "

"voorbeeldopgave 5"

De pH van ammonia is 11,6.
Bereken [OH-]

De pH van ammonia is 11,5. Bereken [OH-]

Antwoord:

pH + pOH = 14,00

pOH = 14,00 - pH = 14,00 - 11,5 = 2,5

[OH-]=10-pOH = 10-2,5 = 3*10-3 M

(pH heeft 1 decimaal, dus [OH-] geven in 1 sig. cijfer)

Voorbeeld sterke base

Bereken de pH van 0,10 M natronloog

Natronloog = NaOH in oplossing (is dus een uitzondering!!!!)

NaOH --> Na+ + OH-

pOH = - log [OH-]

-log 0,10 = 1,00 

pH + pOH = 14,00 --> 14,00 - 1,00 = 13,00 

Bij de andere basen: eerst reactie met water opschrijven. Daarna met molverhouding [OH-] berekenen. 

Bereken de pH van een 0,129 M natriumoxide-oplossing.

Leerdoelen

• Je leert wat de chemische eigenschappen zijn van basen.
• Je leert het verschil kennen tussen sterke en zwakke basen.
  
• Je leert de pH en pOH te berekenen van basische oplossingen

Huiswerk paragraaf 7.3

Opdrachten paragraaf 7.3 uit boek

Begrippenoverzicht paragraaf 7.3 maken

Eventueel nogmaals bron Peppels 7.3 bekijken

Lezen paragraaf 7.3

Bron Peppels bestuderen paragraaf 7.4