Meervoudsvormen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Meervoudsvormen

en tussenletters in samenstellingen

Wat gaan we doen?

- Meervoudsvormen op -en, -s en 's

- Tussenletters in samenstellingen

Wat kunnen jullie aan het einde van de les?

Aan het einde van de les kunnen jullie zelfstandige naamwoorden correct in het meervoud schrijven;

Aan het einde van de les kunnen jullie samenstellingen op de juiste manier schrijven.

Zelfstandige naamwoorden enkelvoud

De meeste zelfstandig naamwoorden kun je in enkelvoud

en meervoud zetten. Bij het enkelvoud is er één van iets,

bij het meervoud is er méér van iets.

Let op! Er zijn uitzonderingen, zelfstandig naamwoorden die

geen meervoud hebben. Bijvoorbeeld melk.

Meervoud op -en

Woorden die eindigen op een medeklinker

krijgen meestal -en in het meervoud.

Als het voor de uitspraak nodig is, verdubbel je

de medeklinker of verenkel je de klinker.

kat - katten (niet: *katen),

beer - beren (niet *beeren)

Meervoud op -s

Als de laatste lettergreep geen klemtoon heeft,

is het meervoud op -s.

Bijvoorbeeld: vó-gel - vogels, bé-zem - bezems

Ook woorden die eindigen op een klinker,

krijgen in het meervoud -s.

Bijvoorbeeld: niveau - niveaus, toffee - tofees

LET OP!

Eindigt een woord op een enkele

a, i, o, u, y

dan krijgt het meervoud -'s.

Dat is nodig om de klank gelijk te houden.

oma - oma's (niet: *omas)

baby - baby's (niet: *babys)

Uitzonderingen

Een aantal woorden houden zich niet aan de

standaard meervoudsregels.

Bijvoorbeeld:

koe-koeien, kind-kinderen, museum-musea

Hier ga je in latere lessen mee oefenen.

Tussenletters in samenstellingen

Samenstelling en tussenletter

Je schrijft geen tussenletter als...

1. het eerste woord geen zn is
2. het geen meervoud heeft
3. alleen een meervoud op een -s heeft
4. het aangeeft hoe leuk of groot iets is

Tussenletter in samenstellingen

3 soorten tussenletters:

Tussenletters –en

Tussenletter –e

Tussenletter –s

Tussenletter -en

 Als het eerste woord alleen een meervoud heeft op -en, gebruik je -en- als

tussenletters.

Bananendoos

Schoenenwinkel

Kippensoep

Tussenletter -e

 Als het eerste woord een meervoud met -s heeft, gebruik je

 -e- als tussenletters.

Garage

Garages

DUS:

Garagedeur

Garagebedrijf

Tussenletter -e

Als het eerste woord een meervoud met -s en met -en heeft, gebruik je ook -e- als tussenletters.

Groenten

Groentes

● DUS:

Groentesoep - Groenteboer

Tussenletter -e

Als het eerste woord iets is waarvan er maar één is/bestaat, gebruik je ook -e- als tussenletters. Bijvoorbeeld:

zon

maan

DUS:

● zonnebril, zonnebrandcrème, zonnescherm

maneschijn

Tussenletter -e

Als het eerste woord een versterkende betekenis heeft, gebruik je ook -e als tussenletters.

apetrots

reuzesterk

Als het eerste woord géén zelfstandig naamwoord is, gebruik je ook -e als tussenletters:

lachebek, want lach is hier een vorm van het werkwoord lachen.

Tussenletter -s

Als je de -s- hoort in de samenstelling, schrijf je de tussenletter -s-

beroepsvoetballer, lievelingskleur

Vervang het 2e woord met iets anders, als dat woord al met een s- begint:

varkensstal, want het is ook varkensvlees.

stationschef, want het is ook stationshal.

Tussenletter

1. hogenschool
2. hogeschool

Tussenletters

1. Reuzeleuk
2. Reuzenleuk

Tussenletters

1. Dorpstraat
2. Dorpsstraat

Tussenletters

1. Spinneweb
2. Spinnenweb

Tussenletters

1. Zonnesteek
2. Zonnensteek

Tussenletters

1. hondeweer
2. hondenweer

Tussenletters

1. Tarwebrood
2. Tarwenbrood

Tussenletters

1. Koeiemest
2. Koeienmest