Het startpunt bij het daadwerkelijk ontwerpen van onderwijs zijn de leerdoelen en leeruitkomsten. Deze bepalen welke leeractiviteiten en toetsing je gaat inzetten bij het ontwerpen van je onderwijs. Bij een goed (blended) onderwijsontwerp, is het daarom belangrijk om eerst helder te hebben naar welke leerdoelen en leeruitkomsten leerlingen of studenten gaan toewerken. Ze zijn bepalend voor de vorm en inhoud van toetsing en welke leeractiviteiten je in gaat zetten. Dit principe heet Constructive Alignment (constructieve afstemming; zie afbeelding). Hoe beter de leerdoelen en leeruitkomsten zijn geformuleerd, hoe makkelijker het is om een keuze te maken over de best passende leeractiviteit en toetsvorm.
Er wordt dus gesproken over leerdoelen en leeruitkomsten. Maar wat is nou precies het verschil tussen die twee?
Leerdoelen
Leeruitkomsten
Beschrijven een algemeen eindresultaat. Een streefdoel van wat de student ‘kent, snapt en kan’ na de opleiding.
Beschrijven een specifiek resultaat dat bijdraagt aan het behalen van het algemene eindresultaat
“Dit is wat je gaat bereiken.”
“Dit is de manier waarop je kan laten zien dat je het doel hebt bereikt.”
Zijn algemener dan leeruitkomsten
Zijn specifieker
Zijn niet altijd meetbaar
Zijn wel meetbaar
Behaal je over tijd
Behaal je bij activiteiten en zijn vaak gekoppeld aan toetsing
Leerdoelen omschrijven dus het BEOOGDE (eind)resultaat van een leerling of student. Een leeruitkomst beschrijft dus WAT een leerling of student moet kennen of kunnen.
Een totale set aan leeruitkomsten maakt het behalen van het (leer)doel mogelijk.
Vaak worden leerdoelen, eindtermen en leeruitkomsten door elkaar heen gebruikt of met elkaar verward. Het is daarom belangrijk duidelijk met je collega’s af te spreken welke term jullie gebruiken. Je kan daarbij gebruikmaken van drie niveaus:
Opleidingsniveau à Wat moet de leerling of student aan het einde van de opleiding hebben bereikt?
Cursusniveau à Wat moet de leerling of student kunnen aantonen na het doorlopen van de cursus of het vak?
Leeractiviteitenniveau à Wat wordt verwacht van de leerling of student na het afronden van de leeractiviteit?