Methodisch verbeteren van kwaliteit
Kwaliteitsverbetering begint met de wens om de kwaliteit van zorg te verbeteren. Die wens kan ontstaan doordat uit een controle blijkt dat de zorg beter moet of omdat er een klacht is ingediend door een zorgvrager.
Er zijn verschillende methoden om aan kwaliteitsverbetering te werken. Alle methoden kennen een cyclisch proces, dat wil zeggen dat het een continu proces is dat zich steeds herhaalt. De PDCA-cyclus is een veelgebruikte methode voor kwaliteitsverbetering.
PDCA-cirkel
De PDCA-cirkel is een methode voor het verbeteren van organisatieprocessen die is ontwikkeld door dr. W. Edwards Deming, daarom ook wel de cirkel van Deming genoemd.
PDCA is een afkorting die staat voor de belangrijkste stappen uit de cirkel:
Plan: je maakt een plan om bijvoorbeeld de controle op medicijngebruik te verbeteren. Zorg dat je plan concreet is. Hierbij is het vooraf opstellen van meetbare doelen belangrijk zodat je later ook kunt toetsen of het doel is bereikt.
Do: je voert het plan uit.
Check: je toetst of je plan het gewenste effect heeft. Zijn de wacht- en doorlooptijden voor zorgvragers op de SEH lager of is de tijd dat een zorgvrager op de IC verblijft inderdaad omlaaggegaan? Zo niet, stel je plan bij om je doel alsnog te bereiken.
Act: je voert het bijgestelde plan uit.
De PDCA-cirkel is een methode voor het systematisch verbeteren van kwaliteit.
Je kunt de cyclus toepassen voor verbeterpunten in je eigen werk, in je team of voor de organisatie.
Door de vier stappen van de PDCA-cirkel te doorlopen, handel je op een doordachte manier en heb je de mogelijkheid om te meten of het vooraf afgesproken doel of resultaat ook werkelijk behaald is. Door altijd de vierde stap uit te voeren zorg je ervoor dat processen en activiteiten elke keer beter worden. De kracht van deze methode ligt in de herhaling: na de Act-stap stel je je plan bij en ga je weer nieuwe activiteiten uitvoeren en toetsen. Op deze manier werk je systematisch aan het verbeteren van kwaliteit.
Verbeterprojecten
Verbeterprojecten zijn goede methoden om een verbetering op organisatieniveau aan te pakken. In een project werken mensen vanuit verschillende disciplines tijdelijk samen om doelgericht aan een verbetering te werken. Het doel en het gewenste resultaat zijn leidend bij een project. Een project heeft een begin en een eind. Een project kent de volgende stappen:
Stap 1: De situatie en knelpunten in kaart brengen
Doel van deze stap is om een zo objectief mogelijk beeld te schetsen van de knelpunten nu, van de mogelijke oorzaken en van de wenselijke situatie.
Stap 2: Doelen formuleren
Op basis van de resultaten uit stap 1 formuleer je doelen en het gewenste resultaat.
Stap 3: Plan van aanpak maken
Het plan van aanpak bevat de activiteiten die nodig zijn om het doel te behalen, een tijdsplanning, een verdeling van taken en verantwoordelijkheden en een overzicht van de benodigde (financiële) middelen.
Stap 4: Uitvoeren van het plan van aanpak
In deze stap voer je het plan van aanpak uit volgens de tijdsplanning en taakverdeling. In een projectgroep spreek je af wie de voortgang van het project bewaakt.
Stap 5: Evalueren
Je voert een evaluatie uit om te toetsen of het gewenste resultaat is bereikt. Als dat niet zo is, dan kijk je wat er mis ging en waarom.
Je herkent hier ongetwijfeld ook weer het cyclische proces in zoals dat ook in het methodisch werken zit.