Les 7 - 5 havo

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Welkom!

Als de timer is afgelopen heb je...

• Tas op de grond
• Leer- en opdrachtenboek op tafel
• Telefoon in je tas of telefoontas

Telefoon in telefoontas of eigen tas

Vandaag

• Startopdracht (herhaling §4 - §6)
• Uitleg en herhaling  §7 -  §12
• Oefenen examentraining opgave 5
• Volgende les: in les een D-toets (H1.1 - 1.12) maken en deze bespreken om te bepalen aan welke onderdelen je extra aandacht moet geven voor SE-1

Programma:

1.1 Globalisering: one world?

1.2 Economische globalisering: oorzaak?

1.3 Economische globalisering: gevolg?

1.4 Globalisering: one culture?

1.5 Sociale globalisering: migratie

1.6 Gevolgen van sociale en culturele globalisering?

1.7 Verenigd Koninkrijk: van koloniale grootmacht tot centrumland

1.8 India: supermacht van de toekomst?

1.9: India en het VK: voor altijd verbonden

1.10: Globalisering van de landbouw en de EU

1.11 De invloed van de EU op de landbouw in Nederland en Polen.

1.12 De toekomst van de landbouw in Nederland en Polen. 

H1. Wereld Globalisering

Startopdracht

• Wat?  Maken stencil startopdracht.
• Klaar? Lezen en samenvatten H1

Bespreken startopdracht 

Huiswerk bespreken: 

1.10, 1.11, 1.12 bladzijde 29, 30 werkboek

5 min pauze

Herhalen

§7 - §12

• Waarom zorgt uitschuiving van arbeidsintensieve landen naar lage-lonen landen ervoor dat het Verenigd Koninkrijk zijn maakindustrie niet kan vasthouden?

• India schuift langzaam in het wereldsysteem op van periferie naar semi-periferie. Hoe is dat te verklaren?

• Op welke manieren zijn de historische banden tussen het Verenigd Koninkrijk en India nog zichtbaar?

• Vrijhandel zorgt in theorie voor meer economische groei, maar de praktijk is weerbarstig. Waarom?

• Waarom zorgt het consumptiepatroon in de EU voor meer globalisering en schaalvergroting van de landbouw?

• Globalisering zet de wereldmarktprijs van landbouwgoederen onder druk. Waarom?

§ 1.7 Verenigd Koninkrijk: van koloniale grootmacht tot centrumland

Het Britse Rijk: 

Historische relatie India en Verenigd Koninkrijk

1. Wat voor een type kolonie was India?
   
2. Wat leverde India aan GB?
   

Dekolonisatie

• Wanneer?

Verklaring voor de twee trends?

Verschuiving economisch zwaartepunt

1. Waarheen?
   
2. Waardoor?
   
3. Waarom daarheen?
   

§ 1.8 India: supermacht van de toekomst? 

& 

§ 1.9 India en het Verenigd Koninkrijk: voor altijd verbonden?

Welke kenmerken vertoond India?

Kenmerken opkomende economie

• Snelle economische groei
• Gericht op buitenwereld
• Hoog verstedelijkingstempo
• Veel ongelijkheid

Welke culturele tegenstelling bedreigt de eenheid van India?

India

• Openmarkteconomie
• Sterke economische groei (5 tot 8%)
• Diversere economie
• Grote verwevenheid met rest van de wereld
  - Veel mno's 
  - Handelsrelaties
  - Kantoor van de wereld
• Hoge verstedelijkingsgraad

Hoe is deze ontwikkeling te verklaren?

Verklaring

• Koloniale verleden -> Engels spreken
• Jonge, hoog opgeleide bevolking
• Ongelijkheid zichtbaar in steden: Hoog urbanisatietempo, dus sloppenwijken. 

§ 1.10 Globalisering van de landbouw en de EU

Landbouw zijn alle activiteiten in de complete productieketen van planten en dieren tot de consumptie ervan: van de grond tot de mond.

Globalisering

Wereldwijde handel van landbouwproducten

Marktwerking

Grote concurrentie, productiekosten moeten lager

-> niet voor iedereen mogelijk, kosten in ene land nou eenmaal hoger dan andere land

WTO

Vrijhandel:

Afschaffen subsidies en heffingen

Theorie: concurrentie zorgt voor betere en goedkopere producten

Werkelijkheid: wegconcurreren kleine boeren uit ontwikkelingslanden

§ 1.11 De invloed van de EU op de landbouw in Nederland en Polen

Gevolgen:

• Boeren kunnen de concurrentie niet aan
• Boeren blijven innoveren

-> Nederland op een na grootste voedselexporteur

               Nederland                     VS. 

Polen

Ruimtegebruik

Nederland: 41.543 km2

                         17 miljoen inwoners

                         54% agrarisch, druk van bebouwing en water 

Polen:          312.679 km² (7x groter dan Nederland)

                        38 miljoen inwoners

                        50% van de ruimte gebruikt voor de landbouw

GLB

Nederland: 

Sinds 1963 steun voor moderne, grootschalige bedrijfsvoering.

-> Schaalvergroting

Polen:

Sinds 2004 lid. Hervormde GLB (minder steun).

-> Verdubbeling inkomens, schaalvergroting (extensiever dan NL)

§ 1.12 De toekomst van de landbouw in Nederland en Polen

Ontwikkelingen

1. Bedrijfsbeëindiging
2. Intensivering
3. Specialisatie
4. Diversificatie

Nadelen intensieve landbouw

1. Veeziekten verspreiden zich snel 
   
2. Weinig geld voor dierenwelzijn door lage prijzen 
   
3. Het milieu loopt gevaar 
   
4. Gebruik van irrigatiewater kan aangrenzende gebieden verdrogen 
   

+

Afname landschappelijke kwaliteit

Afname landschappelijke kwaliteit

Nadeel?

• Economisch: recreatiemogelijkheden nemen af.

Oplossing?

• GLB: focus op biologische landbouw

In tweetallen: beantwoord onderstaande vragen

1. Waarom zorgt uitschuiving van arbeidsintensieve landen naar lage-lonen landen ervoor dat het Verenigd Koninkrijk zijn maakindustrie niet kan vasthouden?
2. India schuift langzaam in het wereldsysteem op van periferie naar semi-periferie. Hoe is dat te verklaren?
3. Op welke manieren zijn de historische banden tussen het Verenigd Koninkrijk en India nog zichtbaar?
4. Vrijhandel zorgt in theorie voor meer economische groei, maar de praktijk is weerbarstig. Waarom?
5. Waarom zorgt het consumptiepatroon in de EU voor meer globalisering en schaalvergroting van de landbouw?
6. Globalisering zet de wereldmarktprijs van landbouwgoederen onder druk. Waarom?

Aan de slag: individueel uitwerken (Zs)

1. Maak Examentraining opgave 5

2. Klaar? Leren H1

Exit-ticket

Pak je leerdoelen!

Beantwoord onderstaande vragen:

1. Over welk onderwerp wil je meer uitleg?
2. Wat wil je nog meer oefenen?
3. Wat zou je anders willen in de les?

Volgende les: D-toets H1.1 - H1.12

Zorg dat je geleerd hebt.